Надир шах
Надир шах Афшар 1688-1747 жылдар аралығында өмір сүрген, Иранды билеген шах. Хорасанның Дерегез деген жерінде дүниеге келген. Оны Надир-кули бек деп те атаған.
1736-1747 жылдар аралығында Афшаридтер әулетінің негізін қалады.
1730 жылдың көктемінде түріктерге қарсы соғыс ашып, осыған дейін жоғалтқан біраз аймақтарын қайтарып алды.
Надир шахтың жаулап алушылық соғыстарының нәтижесінде Армения, Әзірбайжан, Грузия, Дағыстан, Ауғаныстан, Белуджстан, Хиуа және
Бұхар хандықтары провинция ретінде бірігіп, үлкен империя құрылды.
Надир ресми түрде 1736 жылдың 8 наурызында Иранның шахы ретінде таққа отырды.
Надир шах 1737-1738 жылдары Солтүстік Үндістанға жорығын бастады. Осы жорықтан бұрын 1738 жылы ол ауған қаласы - Қандағарға басып кірді.
Надир шахтың мазары
Ал 1739 жылы Ұлы моғол империясының астанасы - Делиді жаулап алды. Үндістаннан тонаған байлыққа Надир шах парсы теңіз флотын салдырды. Бахрейн аралын арабтардан қайтарды.
Надир шах Ирандардың ақша соғу жүйесін өзгертіп, "надери" деп аталатын күміс тиындар соқтырды.
Ол салықтан түскен ақшаның көбін соғыс шараларына жұмсады. Осыдан кейін елде көптеп көтерілістер орын ала бастады. Бірақ Надир шах көтерілістерді аяусыз басып отырды. Ол Әмір-Темір сияқты өлген адамдардың бастарына мұнаралар тұрғызған.
Надир шах 1747 жылы Хорасанның Хабусан деген жерінде қайтыс болды. Оның мазары төбенің басында орналасқан.
Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз:
Пікірлер (2)
Пікір қалдырыңыз
Қарап көріңіз
Басқа да жазбалар
- Тарих факультетінің танымал түлегі
- Ардагер ұстаз Уахит Хамзаұлы Шәлекенов (1924-2020 жж.)
- Табиғат жанашыры "Қызыл кітаптың" қазіргі ахуалы қандай?
- Кітап көп оқығанның өмірі ұзақ болады
- Телефонды қалай азырақ қолдануға болады?
- Ауаның ластануы қылмыскерлер санын арттырады
- Аузыңызды қызыл бұрыш күйдірсе...
- Жай армандамай, дұрыс визуализация жасай біліңіз
- 18 наурыз – Ұлттық киім күні
- Қалампырдың пайдасы
- Жер сілкінісі туралы фактілер
- АҚШ-тағы құлдықтың жойылуы
- Конституция қабылданған күн
- Байқоңыр ғарыш айлағы
- Фобия дегеніміз не?
Пікірлер
-
Баянсұлу
Өте керемет екен маған қатты ұнады -
Димаш Қ
қызық ертегі екен -
Мен
Шынымен де әдемі -
Каусар
Өте керемет -
Ок
Ок
Дәмір
Керегіме жарады, рахмет!
Түріктерге қарсы соғыс
1726 жылы Сефеви әулетінің өкілі шах Тахмасп ІІ-нің ауған әскерлерімен соғысына өз жасағымен қатысты. Бірте-бірте әскери билікті қолына алған ол Иран әскерінде реформалар жүргізіп, ауған әскерін бірнеше рет ауыр жеңіліске ұшыратты. Сөйтіп, Тахмасп ІІ-ні Иран тағына қайта отырғызды. Осыдан кейін Әзірбайжан мен Иранның көпшілік аумағын басып алған Осман империясына қарсы соғыс бастады. Хорасанда көтеріліс басталып, Надир шах Афшар көтерілісті басуға аттанғанда түріктерге қарсы шабуылды Тахмасп ІІ жалғастырды. Ауыр жеңіліске ұшыраған Тахмасп ІІ түріктердің шарттарына мойын ұсынып, бітім сұрауға мәжбүр болды. Бұл жөнінде хабардар болған Надир шах Афшар Тахмасп ІІ-ні биліктен тайдырып, орнына оның кіші ұлы Аббас ІІІ-ні отырғызды (1732). Надир шах Афшар түріктерге қарсы соғысты жеңіспен аяқтап, Иранды азат етті. Надир шах Афшар Ресейді Каспий теңізінің жағалауындағы аумақтарды Иранға қайтарып беруге мәжбүр етті. 1736 жылы жас билеуші Аббас ІІІ-ні тақтан түсіріп, өзін Иран шаһы деп жариялады.
Медина
Өте керемет ????