Өлең, жыр, ақындар

Үнділердегі оғаш әдет-ғұрыптар

Жүздеген нәсіл, мыңдаған ұлт өкілдері өмір сүретін Үндістанда ешбір елдегі әдет-ғұрыптарға  ұқсамайтын таңқаларлық дәстүрлер бар. Бұлар көргендерді және естігендерді таң қалдырары сөзсіз.

Ертеректе Үндістанда бір әйелдің бірден көп күйеуі бола беретін. Аға інілердің барлығы бір әйелге үйленетін. Үндістанның солтүстігіндегі Тибетте мұндай жағдай әлі кездеседі. Үнділерде үйленуден мақсат нәсілін жалғастыру және ата-бабаларына ғибадатты басқаратын бір ұл жетілдіру. Сол себепті баласы жоқ еркек, бала асырап алатын немесе әйелін өзінің туыстарынан біріне бала табу үшін жіберетін. Қыз балалар отбасыға жүк және ұят саналғандықтан өлтірілетін. Бұл жағдай әсіресе жоғары таптағы үнділер арасында кең тараған болатын. Бүгіннің өзінде бұл әдет тоқталғанымен УЗИ арқылы баланың нәсілін анықтауға тыйым салынған.

Үнділерде «сати» немесе «деуанагари» деген оғаш әдет бар. Тұрмыстағы әйел күйеуі өлгеннен кейін де оны бақытты етуі және оның күнәларынан тазаруына көмекші болуы керекміс. Сондықтан жесір әйелдің өз-өзіне қол жұмсауы күтіледі. Көбінесе өлген күйеуімен бірге өртелетін. 

Бабур империясының патшалары «сати» әдетін жоюмен күрескен. Хумаюн шах бұны жасаушыларға салық төлеткен. Әкбар шах әйелге ойлану уақытын берген. Шах Жиһан баласы бар жесір әйелдер үшін сатиге тыйым салған. Ал Евренгзиб шах болса 1663 жылы қызметкерлеріне сатиге бөгет болу әмірін берген. Бірақ сати бәрібір жасырын түрде жасалатын. 1987 жылы заң енгізілсе де Ражастанда әлі күнге дейін кездесуде. 

Ескі дәуірлерде үнді соттарында дәлел жоқ болса оғаш түрдегі тәжірибелерге жүгінетін. Ең әйгілі тәжірибелері мыналар: Күдікті адамның салмағы өлшенеді, екеуінікі де бірдей болса, кінәсіз деп есептеледі. Күдіктінің қолына қыздырылған темір беріледі, ұстап тұра алса, кінәсіз болып шығады. Күдіктіге улы шөп жегізеді, өлмесе кінәсіз болып есептеледі. Ғибадатханадағы пұттарды жуғандағы аққан лас суларды ішкізеді, үш аптаның ішінде ауырмаса, кінәсіз болып шығады.

Үнділер Ганг өзенінің жаннатқа ағатынына сенеді. Өзен жағасындағы Бенарес,олардың қажылық ететін қаласы. Жан жақтан келген үнділер, күн шығарда Ганг өзеніне түсіп шомылып, күнәларынан тазаратынына сенеді. Үнділер өлілерін өртеп, күлдерін Ганг өзеніне тастайды. Кедейлер жеткілікті мөлшерде отын таба алмағандықтан мәйіттерін жартылай ғана өртей алады. Кейін сол күйде өзенге тастайды. Бұл жартылай жанған өлілер күшіген және крокодилдерге жем болады. Қазіргі таңда үкімет оларға отын қамтамасыз етуде. Бірақ барлығы өлілерін Ганг өзеніне алып келе алмайды. Қазір өлілер қалалардағы крематорийлерде жағылады. Үндістанда мазардың орнына, қадам сайын күл салатын құмыра жасап сататын дүкендер кездеседі.

Кришна есімін берген тәңірлерінің жаңа денесі деп сенетіндіктен үнділер сиырды қасиетті деп біледі. Ант етер кезде сиырдың құйрығын ұстайды. Сиырлар көшелерде еркін жүреді. Кейбіреулері сиырдың зәрімен тазаланады, нәжісін маңдайына жағады. Сиыр бір саудагердің көкөністерін жесе, ашулану былай тұрсын, жегеніне қуанады.


Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз:

Пікірлер (3)

Ақбота

Бұл күшті

Аяулым

Тамаша

Мейірхан

Өте лас ел лас халық үндістан

Пікір қалдырыңыз


Қарап көріңіз