Майда сөйлеп, ірі шық,
Ақылдының бірі шық.

Ілмектер: сөз, тіл, ақыл

---

---

Ақылдының айналасы — гүлстан.

Ілмектер: ақыл, адам

---

---

Мастық шалқығанда, ақыл тартылар.

Ілмектер: мас, ақыл

---

---

Жаманға айтқан ақыл,
Жапанға атқан оқпен тең.

Ілмектер: жаман, ақыл

---

---

Ашу келсе - ақыл кетер,
Ашудан ақыл көп болса,
Ашу не етер?

Ілмектер: ашу, ақыл

---

---

Ашу — дұшпан, ақыл — дос,
Ақылыңа ақыл қос.

Ілмектер: ашу, ақыл, тәрбие, өнеге

---

---

Ақыл — ауыздан,
Мерей — көзден.

Ілмектер: ақыл, тәрбие, өнеге

---

---

Ашу дұшпан, ақыл дос-
Ақылыңа ақыл қос.

Ілмектер: ашу, ақыл, мінез-құлық

---

---

Аш ақылмен тоқ болмайды.

Ілмектер: ақыл, тәрбие, өнеге

---

---

Ақыл — дос, ашу — дұшпан.

Ілмектер: ақыл, дос, ашу

---

---

Айла алтау,
Ақыл жетеу.
Айла мен ақыл қосылса
Алдырмайтын екеу.

Ілмектер: ақыл

---

---

Ашу асып жүрген жерде,
Ақыл қашып жүреді.

Ілмектер: ашу, ақыл

---

---

Ағайынға менменсу —
Ағат емей немене!?
Ақылдылар айтқан сөз —
Сағат емей немене?!

Ілмектер: сөз, ақыл

---

---

Алыстағыны — ақыл болжар,
Жақындағыны — пақыр болжар.

Ілмектер: ақыл

---

---

Алтын алма, ақыл ал.

Ілмектер: алтын, ақыл

---

---

Ашу — шабыстырады,
Ақыл — табыстырады.

Ілмектер: ашу, ақыл

---

---

Шам жарығы түбіне түспейді.

Ілмектер: ақыл, білім

---

---

Ақылды адам ашықса,
Ақылымен тоғаяр.
Ақылсыз адам ашықса,
Аз ақылы жоғалар.

Ілмектер: ақыл

---

---

Ақылды ойланғанша,
Ақымақ суға кетеді.

Ілмектер: ақыл

---

---

Қарудеме қылышты,
Шапқанда сүйек қаппаса.
Ақылды деме — туысты,
Сасқанда ақыл таппаса.

Ілмектер: ақыл

---

---