Тіл жүйрік емес,
Шын жүйрік.

Ілмектер: тіл, шын

---

---

Суды ішім тоқтатар,
Сөзді шын тоқтатар.

Ілмектер: су, сөз, шын, тіл

---

---

Аталы сөзге,
Арсыз жауап қайырар.
Ақ пен қараны
Шындық айырар.

Ілмектер: сөз, тіл, шын

---

---

Шын — бір сөз,
Өтірік — мың сөз.

Ілмектер: шын, өтірік, сөз, тіл

---

---

Судың түбін шым бекітеді,
Сөздің түбін — шын бекітеді.

Ілмектер: сөз, шын, тіл

---

---

Өтірік — қаңбақ, шын — салмақ.

Ілмектер: өтірік, шын, тәрбие, өнеге

---

---

Алысар болсаң, шыныңды айт,
Табысар болсаң, сырыңды айт.

Ілмектер: шын, сыр

---

---

Таң атпайын десе де
Күн қоймайды.
Өтірікті қуалап
Шын қоймайды.

Ілмектер: шын, өтірік

---

---

Жыртық үйді жел табар
Өтірік сөзді шын табар.

Ілмектер: өтірік, шын

---

---

Өтірікті — шындай,
Ақсақты — тыңдай.

Ілмектер: өтірік, шын

---

---

Өтірік - ұят, шын — мұят.

Ілмектер: өтірік, ұят, шын, шындық

---

---

Өтірік - қаңбақ, шын — салмақ.

Ілмектер: өтірік, шын, шындық

---

---

Өтірік екеу, шын төртеу.

Ілмектер: өтірік, шын, шындық

---

---

Өтірік те, шын да ауыздан шығады: айырмасы айтылуында емес, мағынасында.

Ілмектер: өтірік, мағына, шын, шындық

---

---

Ойын сөзге шын төре.

Ілмектер: ойын, сөз, шын

---

---

Шын шындығына жетеді.

Ілмектер: шын, шындық, парсы мақалы

---

---

Шын ұнатсаң,
Басқасын қаламассың.
Шын ұйықтасаң,
Тасқа да қарамассың.

Ілмектер: шын, ұйқы, ауған елінің мақалы, ауған мақалы

---

---

Өтірік айтып жағынғанша,
Шыныңды айтып жалын.

Ілмектер: өтірік, шын, шындық

---

---

Сыншы сырын айтпайды, бүркітші шынын айтпайды.

Ілмектер: сыншы, сыр, бүркітші, Шын

---

---