Жақсы адам — жұрттың ырысы.

Ілмектер: адам, ырыс

---

---

Жақсы адам туса —
Көптің ырысы,
Жазғы жаңбыр жауса,
Көктің ырысы.

Ілмектер: ырыс, адам

---

---

Ырыс ауысады,
Білім жұғысады.

Ілмектер: ырыс, білім

---

---

Ел қонысын тапса,
Ер ырысын табады.

Ілмектер: ел, ер, ырыс

---

---

Ырысын молдан пішкеннің
Мұртын балта кеспес.

Ілмектер: ырыс

---

---

Аты бардың тынысы бар.
Асы бардың ырысы бар.

Ілмектер: ас, ырыс, тағам, тамақ

---

---

Ырысқа қарай, ер өсер,
Қонысқа қарай, мал өсер.

Ілмектер: ырыс, ер, қоныс, мал

---

---

Ел — ырыстың орманы,
Ер — ырыстың қорғаны.

Ілмектер: ер, ел, ырыс

---

---

Ел қонысынан айрылса,
Ер ырысынан айрылады.

Ілмектер: ел, ер, ырыс

---

---

Итті тепсең — ырысыңды тебесің.

Ілмектер: ырыс, ит

---

---

Тәуелсіздің тынысы тарылмайды, тәуелдінің ырысы жарымайды.

Ілмектер: тәуесіздік, ырыс, тыныс

---

---

Ер - ырыстың кілті.

Ілмектер: ер, ырыс

---

---

Ерте тұрған жігіттің
Ырысы артық,
Ерте тұрған әйелдің
Бір ісі артық.

Ілмектер: ырыс, жігіт, әйел

---

---

Жер - ырыстың кіндігі.

Ілмектер: жер, ырыс

---

---

Еркек сергек ұйықтаса, ырыс бітеді,
Әйел сергек ұйықтаса, жұмыс бітеді.

Ілмектер: еркек, әйел, ырыс, жұмыс, отбасы, туыс, жанұя

---

---

Жақсы лебіз, жарым ырыс.

Ілмектер: ырыс, лебіз, тәлім, тағлым, тәрбие

---

---

Итті тепкен, ырысты тебеді.

Ілмектер: ит, ырыс, қыран, құс, құмай, тазы, аңшылық, саятшылық

---

---

Жақсы қатын ырыс,
Жаман қатын ұрыс.

Ілмектер: ырыс, ұрыс, қатын, өмір, орта, тұрмыс, тірлік, қоғамдық құбылыстар

---

---

Жалқау тек жатар, ырысы да қашар.

Ілмектер: жалқау, жалқаулық, ырыс, өмір, орта, тұрмыс, тірлік, қоғамдық құбылыстар

---

---

Ел - ырыстың кілті,
Ер - ырыстың қорғаны.

Ілмектер: ел, ер, ырыс, қорған

---

---