Түбі жат бала туғандай болмас: ішер, жер, киер де кетер, бірақ «көрдім» демес.

Ілмектер: жат, бала, ішу, жеу Қорқыт ата

---

---

Жеріңді жат баспағай.

Ілмектер: жат, өсиет, тағлым Тоныкөк

---

---

Бәріңіз бір енеден туғандай болыңыз: жат жанынан түңілсін, айнала алмай ат өлсін, айыра алмай жат өлсін.

Ілмектер: жат, бірлік Бұқар жырау

---

---

Ана тілін біліп тұрып, бөтенше жақсы сөйлесең, бұл – сүйініш. Ана тілін білмей тұрып, бөтенше жақсы сөйлесең, бұл – күйініш.Өз тілін білмей тұрып, жат тілге еліктей беру – зор қате.

Ілмектер: ана тілі, қате, жат, сөйлеу Халел Досмұхамедұлы

---

---

Берілі таудан аспаған, бедеуге қамшы баспаған, алысқа сапар шекпеген - ат қадірін білмейді; жақсы тамақ ішпеген, жайлы орынға түспеген - жат қадірін білмейді; қыста соғым соймаған, қозы етіне тоймаған - ас қадірін білмейді.

Ілмектер: ас, тағам, жат, сапар, қадір, нақыл, афоризм, соғым, тамақ Би-шешендер

---

---

Жар басына қонбаңыз — дауыл соқса үй кетер,
Жатқа тізгін бермеңіз — жаламенен бас кетер.

Ілмектер: жар, жат Бұқар жырау

---

---

Қорғанды шаһар қадірін — қазақ білмес, сарт білер,
Ер жігіттің қадірін — ағайын білмес, жат білер.

Ілмектер: қазақ, қадір, ер, ағайын, жат, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Бұқар жырау

---

---

Өзі жат елде қайыршылық қылып жүріп, елін бай деп мақтайтындар — құдай қарғағандар.

Ілмектер: жат, ел, нақыл, афоризм, қанатты сөздер, қайыршылық, бай, мақтау, қарғыс Абай Құнанбайұлы

---

---

Көрінбейтін адам не өлі не жат саналады, сондықтан жағдайыңыз қандай болса да көрініп қойыңыз, тығылмаңыз, қашпаңыз, сізге көмектеседі.

Ілмектер: Нарша Булгакбаев, адам, өлім, жат, жағдай, көмек Нарша Булгакбаев

---

---