Өлең, жыр, ақындар

Ілмек бойынша іздеу


Мақалалар (93) Өлеңдер (96) Жоспарлар (15) Мақал-мәтелдер (3) Ұлағатты сөздер (3)

Есек пен бұлбұл

Тойған есек шөпті оттап маңайдағы
Сонырқап шатқа кетті қай-қайдағы.
Тентіреп өлкені өрлеп келе жатып,
Жолықты бір бұлбұлға тоғайдағы.

Толық

Ұлылардың ұлысы-Абай атам!

Өлең үшін жүректің жары тұнған,
Қазағымда ақын жоқ ұмытылған.
Қайталанбас дара жан, Абай ата,
Ұқсамайтын ешкімге Ұлы тұлғам!

Толық

Қарасам қайғыртар жұрт бұл заманғы (М. Ю. Лермонтовтан)

Қарасам қайғыртар жұрт бұл заманғы,
Салқын, қуыс - өмірі я қараңғы.
Білім де жоқ, білімге сенім де жоқ,
Өнерсіз қартаяр деп біл балаңды.

Толық

Әбдірахманға

Орынсызды айтпаған,
Түзу жолдан қайтпаған;
Жақсылық қылар орында
Аянып бойын тартпаған.

Толық

Қарашада өмір тұр

Қарашада өмір тұр,
Тоқтатсаң, тоқсан көнер ме?
Арттағы майда көңіл жүр,
Жалынсаң, қайтып келер ме?

Толық

Базарға, қарап тұрсам, әркім барар

Базарға, қарап тұрсам, әркім барар,
Іздегені не болса, сол табылар.
Біреу астық алады, біреу - маржан,
Әркімге бірдей нәрсе бермес базар

Толық

Абай деген ұлы ақыны қазақтың!

Абай деген ұлы ақыны қазақтың
Қара сөзбен қара өлеңі ғажап тым
Өкініш пен мұңға толған санамды
Абайдың өлеңімен тазарттым

Толық

Абайға арнау

Кіргенде әдемі үйлерге еңселі,
Көреміз даналар жиылған кеңсені.
Кішіден үйреніп жаттаған Абайым,
Сағына іздеймін, іздеймін мен сені.

Толық

Ауру жүрек ақырын соғады жай

Ауру жүрек ақырын соғады жай,
Шаршап қалған кеудемде тулай алмай.
Кейде ыстық қан басып кетеді оны,
Дөңбекшіген түндерде тыншыға алмай.

Толық

Талай сөз бұдан бұрын көп айтқанмын

Талай сөз бұдан бұрын көп айтқанмын,
Түбін ойлап, уайым жеп айтқанмын.
Ақылдылар арланып ұялған соң,
Ойланып түзеле ме деп айтқанмын.

Толық

Білімдіден шыққан сөз

Білімдіден шыққан сөз
Талаптыға болсын кез.
Нұрын, сырын көруге,
Көкірегінде болсын көз.

Толық

Жұмбақ

Қара жер адамзатқа болған мекен,
Қазына іші толған әр түрлі кен.
Ішінде жүз мың түрлі асылы бар,
Солардың ең артығы немене екен?

Толық

Лай суға май бітпес қой өткенге

Лай суға май бітпес қой өткенге,
Күлеміз қасқыр жалап, дәметкенге.
Сол қасқырша алақтап түк таппадым,
Көңілдің жайлауынан ел кеткен бе?

Толық

Бас ақыны қазақтың (Абай Құнанбаевқа арнау)

Шығыс жақтан шыққан қазақ мақтаны,
Үлгі тұтар барша қазақ жастары.
Жолыңызды қуған бүгін ұл-қыздар,
Сізге арнап жыр жолдарын бастады.

Толық

Әбдірахман өлгенде

Тұла бойың ұят-ар едің,
Ескеріп істеп, ойлаған.
Тәуекелге нар едің,
Талаппен терең бойлаған.

Толық

Қыс

Ақ киімді, денелі, ақ сақалды,
Соқыр, мылқау, танымас тірі жанды.
Үсті-басы ақ қырау, түсі суық,
Басқан жері сықырлап, келіп қалды.

Толық

Абай атамызға арнау

Бар әлемді таң қалдырған ойыменен,
Желсіз түнде жарық еткен айыменен.
Көзімнің қарасы деп әуендеткен,
Сазгер, ақын тамсандырды сөзіменен.

Толық

Әбдірахман өлгенде

Арғы атасы қажы еді
Бейштен татқан шәрбәтті.
Жарықтықтың өнері
Айтуға тілді тербетті.

Толық

Әбдірахман өліміне

Талаптың мініп тұлпарын,
Тас қияға өрледің.
Бір ғылым еді іңкәрің,
Әр қиынға сермедің.

Толық

Жүрегім, ойбай, соқпа енді!

Жүрегім, ойбай, соқпа енді!
Бола берме тым күлкі.
Көрмейсің бе, тоқта енді,
Кімге сенсең — сол шикі.

Толық