О, өлең! Көкейімде сен менің көп түнедің
О, өлең! Көкейімде сен менің көп түнедің,
Көңілімнен көгершін боп түледің.
Мен өзіңді самғаған ел көгінде, –
Махаббатымның кептері деп білемін.
О, өлең! Көкейімде сен менің көп түнедің,
Көңілімнен көгершін боп түледің.
Мен өзіңді самғаған ел көгінде, –
Махаббатымның кептері деп білемін.
Құлшынып келешекке құлаш ұрған,
Бүгінгі қуанышты сұра Сырдан:
Той бүгін, бір ұлының бақыт тауып,
Бақтардай көктемдегі гүлі ашылған.
Асықтырса асыл арман, алыс қыр,
– Асуың боп аса қиын жарыс тұр,
Нар талабың болмаса, лапылдаған намыс тұл,
Өр бейнемді өнеге тұт, – дейтұғын
Анажан! Мейіріңді айтсам ба екен,
Нұрлы өмірдің нәрін берген сәбиге.
Пейіліңді айтсам ба екен,
Ізгілікті үлестірген әр үйге.
Құлпырған қараңдаршы дала бағын,
Көктемдей нұрға бөккен бар алабым.
Бақыт та, қуаныш та осы жерде,
Ұрпаққа мирас еткен бабаларым.
Көктем келді! Көгінде қаз ұрандар,
Қаңқылынан сағыныш сазын аңғар.
Жеттің бе, аңсап, ән сап, Қасқалдағым,
Өзіңе оңаша айтар базынам бар.
Беу, менің бұлқынған бұл кезім қандай:
Сен бір сәт қарағанда сезімді арбай,
Дариға-ай, тағат бітіп, төзім қалмай,
Әлдебір айтылмаған сөзім бардай,
Күннен күнге жақын тартып арамыз,
Түннен түнге сыршыл болып барамыз;
Мені сонша табындырып тастаған,
Шыныменен сенбісің, ей, қара қыз!
Ақша бұлттың ақ төсінен нұр өпкен,
Сөз арнаймын арыны асқақ жүректен.
Найзағайдай нақыш салған аспанға,
Жарқылдаған от әкелдің жас жанға.
Күндей боп жарқырайды күмбез аспан,
Елім менің ерлеріне құшақ ашқан.
Бертіндегі Қайрат, Ләззат, Сабира...
Тарихы алтын әріппен нұрын шашқан.
Шығыс жақтан шыққан қазақ мақтаны,
Үлгі тұтар барша қазақ жастары.
Жолыңызды қуған бүгін ұл-қыздар,
Сізге арнап жыр жолдарын бастады.
Жақын тұтты адамдықты, шындықты,
Бойын үрей билемеді, ол-мықты.
Ел-жұртына бола білді жанашыр,
Таптатпады жауға ар мен намысты.
Өзімізді мақтағанда ғажаппыз!
Істемей-ақ, істедік деп жатамыз.
Ата-бабаң істеп кеткен ерлікті,
Мен істедім деуге ғана жарармыз.
Сан тұман тұмшалаған санамызды,
Кер заман бола алмайды маған ізгі.
Өйткені алып тынды өлім деген,
Міржақып Дулатовтай бабамызды.
Төбеңде самсап қалған,
Үбірлі-шүбірлі аспан.
Төменде аңсап қалған,
Ғашықтар сыбырласқан.
Бозбаламын, толғап жүрген бақта сыр,
Со жеңгемнен інім де бар хат тасыр.
Қабағыңа қарай берем, қарағым,
Жас жумасын деп махаббат жанарын;
Алтыда ма, бестемін бе сол кезде,
Ағам – шофер, болдым мен бір жол кезбе.
Мен отырмай от алмайтын машина,
Кенжесі боп өстім үйдің бұла тым;
– Жасықпысың, үндемейсің, тұйықсың,
Тұйық жаннан тұрғылас не күй ұқсын,–
Жауабым бұл,– деп жазғырған бір досқа,
Үндегенде не дейін мен құр босқа.
Бұлақтар бұлқынады:
Бұлғын – қыр құлпырады.
Бүршіктер бұлқынады:
Бұлықсып гүл тұрады.
Қонбасам ба, қонсам ба деп, қалықтар,
Көз алдың көп көбелектей мамық қар;
Терезеңнен телміріп құр қамықпай,
Жылымықтың жырына, еркем, қанып қал.
Ырыс тасып кеше бұл қыр, белеңнен,
Ырыздыққа ер елім шын кенелген.
Бүгін енді сол жерде ақпаныңның
Ақ түтегі басталды дүрбелеңмен.
Сексен көлдің бірі – сері, шырайлы һәм,
Өзің жайлы өзімше айтам сыр, Айнам,
Моншақ шашып жатқандайсың маңайға,
Шағырмақпен шағылысып шыны – айнаң.
Жағажайда жалғасқан бұл бақ керім,
Жаздай, Айнам, бір қызыққа батты елің.
Аққу қыздар айдынында, беу, қандай,
Құралай көз, кептер кеуде, тәтті ерін!
Айнакөлім – күйтабағы аумаған,
Күйсандық боп елестейді тау маған.
Жел елгезек жүгіреді ән салып,
Көк толқыны көңілімді аулаған.
Аяулым менің!
Арқарлы белден асқанда-ақ,
Алдымнан шықсаң қаламын сәтте аспандап.
Мен де бір жылғаң,
Көктемде кербез сұлу, жазда керім,
Көкседім сексен көлдің сазды әлемін.
Көліңді, Көкшем, көптен жазбап едім,
Көрік боп көкірегім мазда менің!
Айнакөл, айналайын шырайлы анам,
Шыға алмай айдыныңнан шыр айналам.
Өмірдей өзі терең, өзі мөлдір, –
Жан оңбас жалтырыңды ылайлаған.
Айдының кең, айбының өр, Айнакөл,
Дәл өзіңдей мөлдіреген қайда көл?!
Астауында асыр салып асыл нұр, –
Жылт-жылт етіп, жымияды жай ғана ол.
Өреніңе өнеге боп о баста-ақ,
Толқындарың көрмеген-ау, толастап.
Құлагердей құйрық атып құйғытқан,
Көк айдында көп толқының өр, асқақ.
Көкшенің көлге тұнған даласында,
Көз алдың көрме десем, нанасың ба?!
Сексен көл сексен қаздай саңқылдаса,
Айнакөл – аққу сынды арасында!
Ардақты дос, Айнакөлде болып па ең,
Көл бетіне көз жіберіп көріп пе ең?
Жұмбақтасқа қарап па едің – сымбат тас,
Көздің жауын алған ғажап көрікпен.
Арала дала көрмесін,
Өмірден бір сәт түңілсең;
Қозғаған көңіл пернесін,
Сыр қанша көлге үңілсең.
Салып бір сыршыл сарынға,
Сусылдап қондың қалыңға;
Сағынып туған өлкені,
Айдынды аңсағаның ба?
Жасампаздық шығады шын тектіден,
Танап – парақ, қаламдарың көк түрен:
Тебіреніп жүрген осы сәтіңде,
Диқан, сені дарынды ақын деп білем.
- Жарасбекова Айжан
- Айжан Жарасбекова
- Айжан Жарасбекова
- Айжан Жарасбекова
Барлық авторлар