Тұз астың дәмін келтірсе,
Мақал сөздің мәнін келтіреді.

Ілмектер: мақал, сөз, тіл

---

---

Әзіл айтсаң да,
Әділ айт.

Ілмектер: әзіл, сөз, тіл

---

---

Барынша бөсіп мақтанғанша,
Тілді тістеп ұстаған жөн.

Ілмектер: тіл, мақтану, мақтаншақтық, тіс

---

---

Бас кетпесін, сөзіңді бақ күзетіп,
Тіс сынбасын, тіліңді бақ түзетіп.

Ілмектер: бас, тіс, денсаулық, сөз, тіл

---

---

Беземе тілді бекер, болар қамшы,
Дәрісі оның у ғой бір-ақ тамшы.

Ілмектер: дәрі, у, тіл, қамшы

---

---

Болса, данам, көңіл тура, тіл майда,
Ризығың таусылмайды ондайда.

Ілмектер: дана, көңіл, тіл, ризық

---

---

Піл күшті,
Піл күшті емес, тіл күшті.

Ілмектер: тіл

---

---

Мақал — сөздің атасы,
Уәде — ердің опасы.

Ілмектер: мақал, ер, тіл, сөз

---

---

Білікті біліп айтар, сөзін ұтар,
Ол емес бос сөзіңді бедел тұтар.
Білімсіз не айтса да, білмей айтар
Өз тілі өзінің кеп басын жұтар.

Ілмектер: біліктілік, білікті, тіл, білім, білімсіз

---

---

Ми ойлағанды тіл тындырады.

Ілмектер: тіл

---

---

Тіл – адам ойының айнасы.

Ілмектер: тіл, ой, айна

---

---

Тіл ақылдың - өлшемі.

Ілмектер: тіл

---

---

Жаман сөз —
Жанға кірген тікен,
Жақсы сөз —
Таптырмайтын ем.

Ілмектер: жама, жақсы, сөз, тіл, ем

---

---

Жақсы сөз — жарым ырыс.

Ілмектер: жақсы, сөз, ырыс, тіл

---

---

Ең тәтті де — тіл,
Ең ащы да — тіл,
Ең жұмсақ та — тіл,
Ең қатты да — тіл.

Ілмектер: тіл

---

---

Өнер алды қызыл тіл

Ілмектер: Тіл

---

---

Білмегенді «білем» деген — күпірлік,
Тілді білген мәнін де ұғар, шүкірлік.

Ілмектер: тіл, бәлмеу, мән, шүкірлік

---

---

Білімдар нәпсі, тілді түзетеді,
Екеуін еркі жетіп күзетеді.

Ілмектер: білім, тіл, нәпсі

---

---

Қылыш жарасы бітер,
Тіл жарасы бітпес.

Ілмектер: қылыш, тіл, жара, өмір, орта, тұрмыс, тірлік, қоғамдық құбылыстар

---

---

Ұлттың өшуі, тілдің өшуінен басталады.

Ілмектер: ұлт, тіл

---

---