Жар-қосақ жайлы баллада

Сүйікті Әнуашыма

Жаяу емес, көк сәйгүлік көлiктi
Бipey үйдің ту сыртына келіпті.
Өңің бе, әлде түсің бе — сол Төлеген
Бip өзіңе махаббатын тeлiптi.
Аударып ап көк сәйгүлік көлікті
Мінсем деген бір Бекежан өліпті
Нақсүйерің анық саған сыйлапты,
Бес құралай ертіп алған елікті
Тұтқын емес, бес құралай epiктi
Енесімен түгел саған epiптi.
Наксүйерің ашықтырып алма деп,
Жер түбінен жемін тауып беріпті.
Жаның нәзік, жұқасы едің жұқаның,
Бал болсын деп қорегіңе жұтарың,
Нақсүйерің бір сен үшін жинапты
Жер гүлінің нeбip асыл жұпарын.
Бал құюлы қолында алтын табағың;
Ертелі кеш жадырапты қабағың,
Нақсүйердің әз пipi де бар екен
Оқытатын періштенің сабағын.
Пай-пай шіркін, арман ба,
әлде түсің бе —
Әйтеуір сол кейін аңсау үшін де
Аян берді!..
Tipi жанға тic жарып
Ләм деместен сақтай бердің iшiндe.
Ұмыттың ғой, сол көргенің түсің бе,
Арманын ба — менен күткен iciң, бе?!
Әттең сол бір тәтті кезде десемші
«Меш, қалқам, Төлеген деп түсінбе!»
Бақыт енді жүрегіңнің жейді етін:
Елік — өзің, бес балан ғой бейнетің
Бал шырынның салмағы ауыр,
қолыңды
Талдырып жүр, шаршатып жүр зейнетің.
Мен емес деп Төлегені кітаптың
Айтпадым да, жүрегіңді жұтаттым:
Сүю деген осы екен деп құр бекер
Қызғаныштың құнсыз отын тұтаттым.
Көзің жетті, енді қандай кісіңмін?..
Тал бойыңды әлсіреткен күшіңмін.
Алтын емес, он күн сүртпей отырсаң
Көз алдында көгеретін мысыңмын!..
Ер осылай деген сәтте жар айтты:
— Өкінбеші, epciң ғой сен жарақты.
Тағдыр мені азабы мол адамды
Дүниеге әкелсін деп жаратты.
Кім сүйеді сен сүймесең қызғанып, —
Ер не істемек, қызғанусыз қыз қалып?..
Балың қашан айналғалы балаға,
Қолым емес, құрсағымда қозғалып...
Бейнет дер ем,
балдың демін татқаным,
Толғағыма татымаса тапқаным.
Ризамын, гүл шағымда Жібек боп,
Төлегеннің тақсіретін тартпадым.
Рас, рас, беймазалау кісімсің,
Алтын емес, әлсіретпес күшімсің:
Құл мезгілі құммен ысып алсам да
Электрдің тогын тұтқан мысымсың.
...Үзілді сыр аппағынан жарылған,
Бір іс болды жар сөзінен жаңылған:
Анық елес — Төлеген мен Қызжібек,
Екі бөлек ақ кіреуке жамылған.
Бір-біріне қол созады өзара;
Қол жетпеген махаббатқа не шара?!
Қайран жардың көз алдынан көлбеңдеп
Өте шықты өлген екі бейшара...
— Ах!.. Асылық!..
Асылық айттым несіне?! —
Бір-бір қарап өтті маған тесіле!..
...Осылай деп аяулы жар маңдайын
Жыға салды беймазаның төсіне.
Махаббаттың пірлерімен шошыған,
Жарды жігіт дей алмайды кеш ұғам;
Өзі түкті көрмесе де үлгіде,
Көзден жасы ыршып кеттi осыған!..

---