Адам ешкімге сенбей, бәріне күдіктеніп, айналасындағыларды ылғи “алдамшы”, “қу”, “нашар адамдар” деп ойлап жүрсе, тура сондай сұмырайлар кездесе береді, қасыңа топталып, жинала береді.

Ілмектер: адам, сенім, қу, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Бауыржан Момышұлы

---

---

Алатын кезде — алға озып, беретін кезде артта бұғып қалатын, алғаны мен бергенін жіпке тізіп санайтын адамнан аулақ жүр. Ондай адамнан құтылудың өзі-үлкен олжа.

Ілмектер: олжа, нақыл, афоризм, қанатты сөздер, адам Бауыржан Момышұлы

---

---

Сен жаудан қашсаң, өмір сенен қашады.

Ілмектер: Рүстем Абдрашев Бауыржан Момышұлы

---

---

Бауыржан Момышұлының нақыл сөздері
Атаның маған айтқан ақыл сөздері
Алатын кезде – алға озып,беретін кезде артта бұғып қалатын,алғаны мен бергенін жіпке тізіп санайтын адамнан аулақ жүр.Ондай адамнан құтылудың өзі-үлкен олжа.
* * *
Адам ешкімге сенбей,бәріне күдіктеніп,айналасындағыларды ылғи “алдамшы”, “қу ”, “ нашар адамдар” деп ойлап жүрсе,тура сондай сұмырайлар кездесе береді,қасыңа топталып,жинала береді.
* * *
Өзгеден артық боламын деп арындама,шамаңды шақта.Тең түскенге қанағат ет. “Қанағат қарын тойғызар,қанағатсыздық жалғыз атын сойғызар” деген ата- бабаң.Бірақ тепкіге төзбе,ешқашан аяққа басылмағын.
* * *
Адам өмірге,мынау жарық дүниеге жылап келеді.Ата-ана,туған-туыс айналасы шат-шадыман қуанады.Кетеріңде өзгелер жылап,өзің ризашылықпен қуанып кететіндей істе...
* * *
Ғылым-білім деген-түпсіз тұңғиық.Жұмыр жердің бетінде оның түбіне жеткен жан жоқ.Дегенмен шетсіз-шексіз ілім-білім жолында әркім өзінің өресі,шама-шарқы жеткен жерге бір белгі-шыбық шаншып қалдырса,сол шыбық өсіп,өзінен кейінгіге сая болып,жол нұсқап жатса,есте қалған деген сол болады.
* * *
Мынау пәни жалғанда мінсіз адам болмайды.Бұл дүниедегі періштелер – сәбилер.Айыбың мен мініңді өзің түсінсең,санасыз болмағаның.
* * *
Өзіңді сыйлайтын жерге қайта-қайта жылтыңдап бара берме,қадірің кетеді.
* * *
Арман жаста да,кәріде де болады.Адамның ой-арманы ешқашан таусылмайды,оны орындауға жолың таусылады.
* * *
Іргетас мықты болуы керек деп көп айтамыз.Егер іргетастың үстіне қабырға берік қаланбаса,төбесі биіктеп еңселенбесе ,шатыры жақсы жабылмаса,қанша мықты болса да,іргетастың құны шамалы болып қалады.
* * *
Пышақ қаламның орнын ауыстыра алмайды.Пышақ кескен жер жазылып кетеді,қалам жазылған жер жазылмас жараға айналады.
* * *
Заң деген-әдет,адамгершілік деген-әдеп.Әдеп деген-басқаларға мейірімді болу.
* * *
“ Алла-аспанның да,жердің де сипаты ” деп жазылған Құранда.Кейбір адамдар оны сезінбесе де,жүрегінің бір түкпірінде осы өмірдегі арманынан басқа,мәңгіліктің,шексіз әлемнің шет жағасын көру арманы болады.
* * *
Бағың жанып,тасың өрге домаласа,арзанқол достар мен нағыз дұшпандарың көбейеді.
* * *
Человеку важно очиститься самому,сделать свою жизнь чистой,иначе он всю жизнь будет гоняться в слепую за счастьем спотыкаясь падая и калеч других.Нечистый не может быть счастливым.
* * *
Сырттай қарағанда бір-бірінен аумайтын ұқсас екі шам болыпты.Біреуі:“ Мен неткен әдемімін,мен қандай жарықпын,мен алаулап тұрмын,мені жұрт түгел көруге тиіс,көруге міндетті.Егер маған назар аудармаса,құлаймын да,бәрін өртеп жіберемін”,-депті.Екінші шам: “Менің жарығым айналама жетер ме екен,төңірегіме жарығым түгел түссе ғой,адасқан жолаушы сәулені көріп,жол тапса,менің жарығыммен біреу-кітап оқып,біреу-жазу жазса,енді біреу-кесте тіксе,менің жарығымның септігі тиіп,сәби шошымаса”,-депті.Мұны не үшін айтқанымды ары қарай өзің ойлан.
* * *
Ақымақтығыңды өзің ұғып түсінсең,ақылды болғаның,ал өзіңді ақылдымын деп сенсең,нағыз ақымақсың!
Дайындаған-Шраздин Мадияр
Зейнеп Ахметова «Бабалар аманаты» Алматы 2017 225-230 беттер

Ілмектер: Бауыржан Момышұлының нақыл сөздері Бауыржан Момышұлы

---

---

Батырлық тәуекел мен ақылдың есебінен шығуға тиіс. Тәуекел кейде ақылды да ақтап алады. Ал ақылсыз тәуекелді ештеңе де ақтап ала алмайды.

Ілмектер: Батырлық, тәуекел, ақыл, есеп, ақтау, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Бауыржан Момышұлы

---

---

Жұрттың көбіне ақыл берілгенімен, жүрек бәріне бірдей берілмеген.

Ілмектер: жұрт, ақыл, жүрек, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Бауыржан Момышұлы

---

---

Бақаның бағынан- сұңқардың соры артық

Ілмектер: Өмір Бауыржан Момышұлы

---

---

Сен — ата-анаңның үмітісің. Сен қайталанбас тұлғасың, өз өміріңнің белсенді жасаушысысың, сондықтан өзіңе ғана сен.

Ілмектер: сенім, ата-ана, үміт, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Бауыржан Момышұлы

---

---

Адам өміріндегі ең үлкен қуаныш — бала сүю.

Ілмектер: өмір, бала, қуаныш Бауыржан Момышұлы

---

---

Табандылық — батылдық қалқаны.

Ілмектер: табандылық, батылдық Бауыржан Момышұлы

---

---

Өз ұлтын сыйламау, оны мақтаныш етпеу – сатқындық.

Ілмектер: ұлт, сатқындық, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Бауыржан Момышұлы

---

---

Жерге – тер төгіп, халыққа – қан төгіп қызмет етуден тайсалма.

Ілмектер: қызмет, жер, ел, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Бауыржан Момышұлы

---

---

Тексізден тезек артық,
Арсыздан аиуан артық

Ілмектер: Арсыздық Бауыржан Момышұлы

---

---

Тәрбиелі — тәртіптің құлы.

Ілмектер: тәрбие, тәртіп, нақыл, афоризм Бауыржан Момышұлы

---

---

• Ердің туы – намыс.
• Сен жаудан қашсаң, өмір сенен қашады.
• Ердің Еділ тобығынан келмейді.
• Жаныңнан күдер үзе соғыспасаң,
Жауды күйрете алмайсың
• Ерлік – ердің қасиеті, жүректілік - жігіттің қасиеті.
• Жауды өлтірсең - өлімнен құтылдың,
Өлтірмесең – өлімге тұтылдың.
• Атақ – ерге сауға, олжа – елге сауға, олжа елдікі, оған тимегін.
• Қырағының өзі де, көзі де батыр.
• Ерлік – елеусіз қалмас.
• Именіп жүріп көрген игіліктен, қарсыласып жүріп көрген бейнет артық.
• Арпалысып жүріп алған абырой – өмірдің еш шырын рахаты.
• Ерді ел үшін, жігітті жұрт үшін мақта.
• Ежелден ел тілегі – ер тірегі,
Адал ұл ер боп туса – ел тілегі.
• Екі сырттан қанға батып таласса,
Қарақұсқа жем болады.
• Қой бастаған арыстан тобынан, арыстан бастаған қой тобы артық.
• Командир – аға, солдат – іні.
• Айқаймен ала алмайсың,
Ақылмен, айламен алғын.
• Жан аямай тиіскеннен жау жалт бере жөнеледі.
• Айбындана шапқаннан ажал да сескенеді.
• Екі сөзді – ер емес, серт – ер серігі.
• Ту сыртыңнан түсірген дұшпанды торға түсір,
Өршеленген жаудың үнін өшір.
• Сабырлылық алдында дұшпан сасады,
Сабырсыздан береке қашады.
• Ер бақыты – ел қолында,
Ел бақыты – ерлер қолында.
• Өз қадірін білмеген – ер қадірін білмейді,
Ер қадірін білмеген – ел қадірін білмейді.
• Қорқақ – қаққа шөгіп өледі.
• Белдескеннің белін сындыр,
Тірескеннің тізесін бүктір.
Қайратыңа әдісіңді жолдас ет,
Әдісіңе ақылыңды жолдас ет.
• Әдіссіздік – әлсіздік,
Ептілік те - ерлік.
• Қара бет болып қашқанша,
Қайрат көрсетіп өлген артық!
• Таяқтан тайсалмасаң,
Семсерден сескенбесең,
Жеңдім дей бер.

Ілмектер: нақыл сөздер, Бауыржан Момышұлы, елдік Бауыржан Момышұлы

---

---

Қазақ тілі еш уақытта өзімен көршілес халықтың тілдерінен сорлы болып, қатардан қалып өмір сүрмегендігі, өз сыбағасын ешкімге жібермегендігі мыңдаған жыл тарихында айқындалған.

Ілмектер: қазақ тілі, тіл, тарих, нақыл, афоризм Бауыржан Момышұлы

---

---

Қазақ тілі … өткірлігімен, бой балқытып, тамыр шымырлатып жан жүйеңді жандырып, құлақ құрышын қандырып, ұғымына қонымды, жүрегіңе тиімді… қысыл таяң қатал жағдайда қайрап, егеп «сөз тапқанға қолқа жоқ» дегендейін ерге, елге медет болып адам түгіл жағдайдың көмейіне құм құйып, аузын аштырмай, үнін шығармай қоятын тіл.

Ілмектер: қазақ тілі, тіл, нақыл, афоризм Бауыржан Момышұлы

---

---

Су сұйық болғанымен, тас жарады.
Жел құз жартасты, құмға айналдырады.
От жұмсақ болғанымен, қатты ағашты күл етеді.
Байқап отырсақ, жұмсақ нәрсенің бәрі ең соңында келіп, қаттыдан әлдеқайда құдіретті, әрі күшті болып шығады.

Ілмектер: нақыл, жұмсақтық Бауыржан Момышұлы

---

---

Тіл байлығы, тіл тазалығы – ұлт қасиетінің, салт-санасының негізгі өнегесі, нағыз белгісі.

Ілмектер: тіл, ұлт, салт, сана Бауыржан Момышұлы

---

---

Ой жетпейтін жер болмайды, күлкі жеңбейтін жау болмайды.

Ілмектер: ой, жау, күлкі Бауыржан Момышұлы

---

---