Қатпар да қатпар, қатпар сөз

(Әбіш Кекілбайұлына)

Баурыңда тарпып бақытты кешетін жылдар болады,
Өртеңге шыққан өндірдей өсетін жылдар болады.
Сағымдай бәрі басыңнан көшетін жылдар болады,
Шойындай жаншып жаныңды өтетін жылдар болады.

Қанжыға жолдай қусырылып, салқар көш асқан кезеңдер,
Танабы тұздай қуырылып тартылады екен өзендер.
Күрек бойына көміліп, келмеске кете салады,
Керішті құмның кеудесін кеңіте туған кемеңгер.

«Кешегі өткен ер Әбіш...», Абай да солай күйзелген,
Кекілбайұлын жоқтатты айналып өтпей біздерден.
Жанымызды езе жаншыған, сонау бір жылдың жарасы,
Жазылмайды екен қаншама, гүл ұстап келген күндермен.

Соғысқа кеткен әкенің ізіне қазан төңкеріп,
Көкірегін сонда басатын сағынған кезде өртеніп.
Өскен бір ұлдар еді ғой, құлазып жатқан далада,
Жесір де қалған ананың омырауынан өрт еміп...

Дерттенген сөзбен өрт ұлға әкенің қанша зары өтті,
Әңгіме айтар ма екен деп, жолаушы көрсе дәметті.
Табылған кітап таусылса, бір әрпін қоймай оқыды,
Қараған, бұтаға ілінген қуалап жүріп газетті.

Қарақияның желіндей суырып құмды таңдайы,
Алматы келді жарқырап, Маңғыстау сынды маңдайы.
Мінбеге шығып сөйлесе, қаймығып тұрды қандайы,
Батыс пен шығыс шарпысып, шалдардан тартқан шалғайы.

Әуезов тұрды алдында арғыдан қалған асылдай,
Толқыды көңілі өзінің сексеуілбұйра шашындай.
Есенберлин енжайлап «Көшпенділердің» даласын,
Мағауин тұрды қасқайып, қайтадан келген ғасырдай.

Телегей теңіз шабыты кеудесін қысып толғақтай,
Қалтасындағы қаламнан сорғақтай берді, сорғақтай.
Қияға салса қырандай, жолына салса жорға аттай,
Алысқа салса жеткізбей, тереңге салса бойлатпай...

Кесімін айтса көсемдей, бекімін айтса билердей,
Тарихқа тартса тамырдай, тылсымға тартса күйлердей.
Сөйледі Әбіш, сөйледі, алты да қанат ақбоз үй,
Иіген нардай еміреніп, іргесін желге түргендей.

Қатпар да қатпар, қатпар сөз, қазған да сайын қалыңдап,
Жақпар да жақпар, жақпар сөз, жазған да сайын жалындап.
Қайыру бермей қара сөз, шапқан да сайын арындап,
Дәуірлей берді дара сөз даңқы артқан сайын дауылдап.

Толқын да толқын уақытқа омыраулатқан қаламның,
Қылдан да нәзік ұшына салмағы түсті заманның.
Қаламның ұшы қайысып назарын бұрды ғаламның,
Хаюаннан бетер халіне санасы мәңгүрт адамның.

Қаламның күшін қуатты, қайталай алмас найзағай,
Көрсетер басқа жоқ айла адамның жанын айнадай.
«Сегіз де қырлы өткір сөз» заманаларды түйрейді,
Тоғыз да қабат торғайкөз сауыттан өткен найзадай.

Қанжыға жолдай қусырылып, салқар көш асқан кезеңдер,
Танабы тұздай қуырылып тартылады екен өзендер.
Күрек бойына көміліп, келмеске кете береді,
Даланың даңқын асырып артық бір туған кемеңгер.

Дәуірдің теріс дауылы бүйірден тиген соққыдай,
Қаншама асыл ерлерді құрбанға шалды тоқтыдай.
Заманаларды ақтарып, ар менен ұятты адақтап,
Не керек болса қазаққа соны іздеп жүріп жоқшыдай...

Жалғаннан өтті ер Әбіш, ел қалай қалар еңіренбей,
Лебізі жұпар аңқыса тұра алмас еді-ау тебіренбей.
Маңғаз да басып маң басып, өзі бір көшкен керуендей,
Маң дала төсін мыңғыртып сөзі бір көшкен керуендей...

---