Кинодағы жанрлардың ерекшелігі - мелодрама, трагедия, комедия жанрларының пайда болуы, экрандағы трюктің дамуы

Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті
Факультеті:"Философия және саясаттану"
Кафедрасы: "Дінтану және мәдениеттану"
Орындаған: Таймас Асылжан Әзімханұлы
Жетекші: Кудерина Айжан Нұрхамитқызы

Қазіргі әдебиеттанудағы «драмалық жанр» термині әдеби жанр ретінде драматургия аясында пайда болып, дамып келе жатқан жанрлардың жиынтығы деп түсініледі

Драмалар адамның жеке өмірін және оның қоғаммен қақтығыстарын ерекше түрде көрсетеді. Көбінесе драма шығармадағы нақты кейіпкерлердің мінез-құлқынан көрінетін адам болмысындағы қайшылықтарға баса назар аударады. Драма шығарманың басты кейіпкерлері мен қоғам арасындағы қақтығысты білдіреді. Драмалық жанрлар 19 ғасырдың ортасында пайда бола бастады

 Негізгі драмалық жанрлар мыналар болып саналады:

• драма

• комедия

• мелодрама

• трагедия

Драма

Драма адамның жеке өмірін көрсетеді, оның мінез-құлқын келемеждеу емес, оның қоғаммен драмалық қарым-қатынасындағы тұлғаны ашуды көздейді. Драма, трагедия сияқты, өткір жанжалды қайта құруға тырысады, бірақ бұл қақтығыстар жағдайды оңтайлы шешуге жарамды болуы мүмкін; Драмадағы кейіпкерлер де онша нақты емес. Драма 18 ғасырдың екінші жартысында дербес жанрға айналды. Әлеуметтік тақырыптарға, күнделікті өмірге, адамгершілікке, адам психологиясына деген қызығушылық сияқты драматургияға тән белгілер кейіннен еуропалық өнердегі реалистік бағыттардың қалыптасуына көмектесті. Бірте-бірте драма дамып, драма бірте-бірте күшейіп, шиеленістің сәтті шешілуі сирек болады, көбінесе драмалық шығарманың бас кейіпкері өзінің әлеуметтік тартысты, сонымен қатар өзінің ішкі конфликтісін ешқашан шешпейді. Мұндай шығармалардың мысалдары: «Найзағай», А.Н. Островский, Ибсен, Чехов, Горький пьесалары.

Комедия

Комедия - бұл жағдайдың және әрекеттерінің күлкілі реңктері бар драмалық шығармасы. Классицизм дәуіріне дейін комедия трагедияға мүлдем қарама-қайшы болды, комедия әрқашан бақытты аяқталды, көбінесе комедияның басты кейіпкерлері төменгі тап өкілдері болды. Комедия төмен жанр деп есептелді. Ағарту дәуірінің әдебиетінде бұл қатынас орта жанр – буржуазиялық драма деп аталатын тану арқылы бұзылды.

Комедияның басты міндеті – қоғамдық мұраттар мен нормаларға қайшы келетін ұсқынсызды келемеждеу. Комедиялар мүлдем басқа тақырыптарда болуы мүмкін: саяси, әлеуметтік, күнделікті және т.б. Кейіпкерлердің орынсыз қылығын әшкерелеген қаһарман – әзіл мен күлкі. Комедияның көптеген түрлері бар:

• кейіпкерлердің комедиясы

• интрига комедиясы

• лирикалық комедия

• сатиралық комедия

Комедияның бастаушысы ежелгі грек ақыны Аристофан деген пікір бар.

Мелодрама

Мелодрама – драмалық жанр, қызық интрига, жағымды мен жағымсыз арасындағы өткір қарама-қарсылық, эмоционалдылық табиғаттан тыс күшейетін, мелодраманың өнегелі-ғибратты бастауы бар пьеса. Мелодрама жанр ретінде алғаш рет Францияда 18 ғасырдың аяғында пайда болған.

Трагедия

Трагедия деп басты кейіпкерлердің трагедиялық соқтығысуына негізделген драмалық жанр түсініледі; Трагедияның айрықша белгілері:

• өткір ауырлық

• байыптылық

• шындық ішкі қайшылықтардың шоғыры ретінде беріледі

• конфликт барынша көрнекі түрде беріледі, бұл форма символдық

• трагедияның ең көп тараған түрі поэтикалық

Тарихи тұрғыдан трагедия ежелгі грек трагедиялық дәстүрінен шыққан. Грек трагедиясы діни және культтік рәсімдердің арқасында пайда болды. Оның негізінде белгілі бір мифтің сахналық қойылымы болды. Антикалық трагедияның негізін салушылар - Эсхил мен Софокл.

Олар кейінгі Қайта өрлеу дәуірінде трагедияға жаңаша қарады. Шекспир трагедияның шебері болып саналады, ол шексіз шындықты терең дағдарыспен бейнеледі.

Классицизм трагедиясы П.Корнелиус, Дж.Расин сияқты жазушылардың шығармаларында берілген. Бұл трагедияларда үш бірліктің билігі байқалды.

 

Мелодрама, трагедия, комедия жанрларының ерекшеліктері:

1. Мелодрама:

• Негізгі екпін күшті эмоционалды тәжірибеге аударылады.
• Тұлға және моральдық қақтығыстар.
• Көрерменде жанашырлық пен жанашырлықты оятуға ұмтылу.
• Кейіпкерлердің азап шеккеніне қарамастан, көбінесе бақытты аяқталады.

2. Трагедия:

• Жаһандық ауқымдағы қақтығыстар, тағдыр немесе әлеуметтік күштермен қарсыласу.
• Батырлар көбінесе өлімнен немесе үлкен шығыннан құтыла алмайды.
• Терең эмоционалды тәжірибелер: қорқыныш, жанашырлық, катарсис.
• Соңы әдетте өліммен аяқталады және сөзсіз.

3. Комедия:

• Адамның кемшіліктері мен әлеуметтік жағдайларға жеңіл, әзіл-оспақ көзқарас.
• Жанжалдар оңай шешіледі, көбінесе әзіл-оспақпен.
• Мақсат – күлкі туғызу, ирония немесе сатира арқылы кемшіліктерді келемеждеу.
• Соңы әдетте бақытты және татуластырушы.

Мелодрама, трагедия және комедия эмоционалдық тәжірибеге, өмірді өзгертетін қақтығыстарға және күнделікті қызығушылыққа бағытталған адам болмысының әртүрлі аспектілерін көрсетеді. Мелодрама жанашырлық сезімін оятса, трагедия тағдырдың болмай қоймайтынын түсінуге жетелейді, ал комедия күлкі арқылы өмірдің қиындықтарын күлдіреді және жеңеді.

 

https://www.kaznu.kz/ru

#Farabi.university

---

Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз: