Өлең, жыр, ақындар

Мұхтар Әуезов

Мұхтар Омарханұлы Әуезов – қазақтың ұлы жазушысы, қоғам қайраткері, ғұлама ғалым, Қазақстан ғылым академиясының академигі (1946), филология ғылымдарының докторы, профессор (1946), Қазақ КСР-нің еңбек сіңірген ғылым қайраткері (1957).
Ол қазіргі Шығыс Қазақстан облысының Абай ауданы жерінде 1897 жылы жиырма сегізінші қыркүйекте туған. Алғашқыда 1908 жылы Семейдегі Камалиддин хазірет медресесінде оқып, одан кейін орыс мектебінің дайындық курсына ауысады. 1910 жылы Семей қалалық бес кластық орыс қазына училищесіне оқуға түсіп, соңғы класында оқып жүргенде «Дауыл» атты алғашқы шығармасын жазады.

Училищені 1915 жылы аяқтап, Семей қалалық мұғалімдер семинариясына түседі. Семинарияда оқып жүріп Шәкәрім Құдайбердіұлының «Жолсыз жаза» дастанының негізінде «Еңлік-Кебек» пьесасын жазып, оны 1917 жылы маусым айында Ойқұдық деген жерде сахнаға шығарады.


Туындылары Өлеңдері Нақыл сөздері

Сұлу — бақыттылығынан сұлу сәт болады.

Ілмектер: Сұлу, нақыл, афоризм, қанатты сөздер, бақыт, сәт Мұхтар Әуезов

Өз топшылауым бойынша, адамның қай мінезі қасиетті болса, сол мінезі міні де болады.

Ілмектер: мін, мінез, қасиет, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Мұхтар Әуезов

Төзім тамаша сипат. Бірақ шексіз ұзақ төзуге өмір тым қысқа ғой.

Ілмектер: Төзім, Өмір, қысқа, уақыт Мұхтар Әуезов

Халық деген бейшара ғой, сойыл соғысқанда бiрге соғысады, үлеске келгенде құм асайды.

Ілмектер: халық, соғыс, құм, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Мұхтар Әуезов

Театр — сымбатты өнердің ішіндегі ең зор өнердің бірі.

Ілмектер: театр, өнер, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Мұхтар Әуезов

Ұл тәрбиелей отырып, халықты тәрбиелейміз, қыз тәрбиелей отырып, ұлт тәрбиелейміз.

Ілмектер: ұл, қыз, тәрбие, ұлт, нақыл, афоризм Мұхтар Әуезов

Талай жан бар аузыменен айды алар, қолымен қосаяқ та соға алмас.

Ілмектер: нақыл сөз, еңбек Мұхтар Әуезов

Кімде-кім қазіргі уақытта ана тілін, өзінің әдебиетін сыйламаса, бағаламаса, оны сауатты, мәдениетті адам деп санауға болмайды.

Ілмектер: адам, ана тілі, әдебиет, мәдениет Мұхтар Әуезов

Күй атасы – Қорқыт.

Ілмектер: күй Мұхтар Әуезов

Дос таппаған ер азар, басшы бақпаған ел азар.

Ілмектер: дос, ел Мұхтар Әуезов

Жауызға айтқан жақсы сөз – суға жазған сертпен тең.

Ілмектер: жауыз, сөз, серт, су Мұхтар Әуезов

Жаза баспас қадам жоқ, жаңылмайтын адам жоқ.

Ілмектер: жаңылу, адам, жазаФ Мұхтар Әуезов

Еккенің тікен болса, орғаның балауса болмас.

Ілмектер: нәтиже, еңбек Мұхтар Әуезов

Арқада жыл жақсы болса, арқар ауып несі бар?!

Ілмектер: нақыл сөз Мұхтар Әуезов

Қонтайдың қалжыңы: «Жазыла-жазыла қожа-молдадан да ұят болды, енді өлмесе болмас».

Ілмектер: ұят Мұхтар Әуезов

Тамыр болдың – айтыс жоқ, қолдан бердің – қайтыс жоқ.

Ілмектер: нақыд сөз Мұхтар Әуезов

Не аңсағанда аларсың, не қақсағанда аларсың.

Ілмектер: мақсат, арман Мұхтар Әуезов

Сипат: тілі – бұлбұл, аяғы – дүлдүл.

Ілмектер: сипат, нақыл сөз Мұхтар Әуезов

Тумай жатып толдым деме, толмай жатып болдым деме.

Ілмектер: нақыл сөз Мұхтар Әуезов

Алдыңғы жақсы артқы жасқа тәлім айтпаса, ел болғаның қайсы?!

Ілмектер: тәлім, тәрбие, жастар Мұхтар Әуезов

Қарап көріңіз