Әрекет кезеңдері

Тәрбиешінің іс-әрекеті

Балалардың іс-әрекеттері

Мотивациялық - қозғаушы

Тәрбиеші балаларды топқа бір қатармен кіргізіп, шеңбер құрады.

- Балалар айналаға қараңызшы, тобымыз бүгін ерекше безендірілген, айнала шарға, гүлге толы, - деп топқа назарларын аударып, көңіл-күйлерін көтереді.

- Балалар қараңдаршы, бізге көптеген қонақтар келген екен, қане шаттық шеңберін құрып, келген қонақтармен амандасайықшы.

- Жарайсыңдар балалар, енді орындарымызға отырайық.

Балалар бір қатармен топқа кіріп, шеңбер құрады, топтың әсем безендірілгеннін көріп қуанады.

Табиғатым тамаша,
Көз тоймайды қараса
Табиғатты аялап,
Жүрейікші жараса.
Сәлем саған жер – Ана!
Сәлем саған нұрлы күн!
Аман – есен болайық,
Бейбітшілік қалайық.

- Сәлеметсіздер ме, апайлар.

Сәлеметсіздер ме, қонақтар!

Балалар орындарына отырады.

Тәрбиеші:

- Балалар қазір жылдың қай мезгілі?

- Қыста ауа–райы қандай болады?

- Қыс мезгілінде неше ай бар?

- Кім қыс айларын атап береді?

- Балалар, бүгін бізде Қоршаған ортамен танысу оқу қызметі, қане өткен тақырыпты есімізге түсіріп өтейікші. Біз не туралы өттік?

- Бізді қоршаған орта қалай аталады?

- Оған не жатады?

- Біз табиғаттың әсемдігіне, сұлулығына таң қалып, қызығамыз, оны біз қалай білдіреміз?

- Табиғат аясында не істейміз?

- Табиғат нешеге бөлінеді?

- Тас, құм, су, қар, мұз, тау, күн, жер, топырақ қай табиғатқа жатады?

- Ал адамдар, жануарлар, құстар, ағаштар, жәндіктер, гүлдер, балықтар қай табиғатқа жатады?

- Осы екі табиғат бір–бірімен байланысты. Бүгін біз құстар жайлы әңгімелесеміз.

Дидактикалық ойын: «Сөйлемді аяқта» ойыны

Шарты: мен сендерге сөйлемнің басын бастаймын, сендер аяқтайсыңыздар.

- Құстар ұша алады, өйткені ...

- Құстар қоректенеді ...

- Көктемде қайтқан құстар ...

- Аяздан қорықпайды ...

- Үй құстары ...

- Құстар қорғайды ...

- Құстар бір–біріне ұқсайды, ....

«Құсты және ұясын құрастыр» ойынын ойнаймыз.

(Геометриялық пішіндерден құс бейнесін, ұясын құрастыру)

Фонетикалық жаттығу:

Бала қарға – қарқ, қарқ (бәсең дауыспен)
Ана қарға – қарқ, қарқ (орта дауыспен)
Әке қарға – қарқ, қарқ (қатты дауыспен)

Таңғажайып сәт:

(Қолында рогаткасы бар)  Айдос кіреді.

Тәрбиеші:

- Сен кімсің?

Айдос:

- Мен Айдоспын.

- Қолыңдағы не?

- Қолымдағы рогатка, құс атайын деп едім.

- Балалар, құсты атуға бола ма?

- Олай болса балалар, біз Айдосқа құстар туралы тақпақтар айтып берейік.

-Айдос сен бізбен бірге мына кестені аяқта.

- Мынау қандай құс?

- Қандай бөліктерден тұрады?

- Құстар қайда өмір сүреді, мекендейді?

- Құстар қояннан кіші, арадан үлкен.

- Түсі ақ, қара, қызыл.

- Құстарға өмір сүру үшін не қажет?

- Құстардың пайдасы мен зияны.

- Өте жақсы. Балалар, Айдосқа мақал – мәтелдер, тыйым сөздерді айтып берейік.

Сергіту сәті:

Қарлығаш боп ұшайық.
Торғай болып  қонайық.
Сауысқан боп секіріп
Тоқылдақ боп шоқиық
Қане қанат жазайық
Қарлығаш боп ұшайық
Ұшып – ұшып алайық
Орнымызға қонайық.

- Жарайсыңдар балалар, бүгін біз осы құстардың бірі торғайдың суретін жапсырайық. Біз кеше күннің екінші жартысында алдын ала жұмыс жасап торғайдың дене мүшелерін қиып қойған болатынбыз. Олай болса балалар, алдымыздағы  ыдыстағы пішіндерді алып торғайды жапсырайық.

- Балалар торғайымызды жапсырмас бұрын, мені мұқият тыңдап алыңыз, желімді қолданған кезде желімді аузымызға салып жеуге болмайды, партаға немесе үстімізге жағуға болмайды, желімді қолданып болғаннан кейін желімді ішіне қарай бұрап, аузын жауып орнына қоямыз.

- Айдос, көрдің бе, біздің балалар құстарды қалай аялайды, қорғайды, мәпелейді, ал сен болсаң бұзақылып жасап құстарды атасың.

Айдос:

- Кешіріңдер балалар, мен енді құсты атпаймын, бұзақы болмаймын.

- Қане балалар, Айдосты кешіреміз бе?

Айдос:

- Рахмет балалар, мен енді бұзақылық әдетті қайталамаймын.

(Айдос балалармен қоштасып шығып кетеді)

Балалар:

- Қыс мезгілі.

- Суық болады, жаңбыр, қар жауады.

- Қыс мезгілінде үш ай бар.

- Желтоқсан, қаңтар, ақпан айлары.

- «Қысқы еңбек» тақырыбында сурет бойынша әңгімеледік.

- Табиғат деп аталады.

- Айналамыздағы заттар жатады.

Балалар эмоциямен көрсетеді.

- Табиғатты аялаймыз, қорғаймыз, демаламыз, сүйеміз, одан көп қуаныш аламыз.

- Табиғат екіге бөлінеді, өлі және тірі табиғат.

- Өлі табиғатқа жатады.

- Тірі табиғатқа жатады.

- Оның қанаты бар.

- Құрт, құмырсқа, жәндіктер, дәндермен.

- Тырна, ұзақ, аққу, қарлығаш.

- Қарға, торғай, сауысқан.

- Әтеш, тауық, үйрек, қаз.

- Ағаштарды.

- Жүнімен, қанатымен, құйрығымен, тұмсығымен, жұмыртқасымен, аяғымен ұқсайды.

Балалар қайталайды.

Балалар тақпақ айтады.

Нұрлан:
Ой балалар, балалар,
Құстарда да ана бар
Құстар да бала бар.
Құс ұясын бұзбайық
Обалына қалмайық

Ақнұр:
Шыр – шыр еткен торғайды
Қорғамасақ болмайды.
Кіп – кішкентай торғайлар
Ағаштарды қорғайды.

Ерасыл:
Таспен атып торғайды
Ұя бұзған оңбайды
Құс өкпелеп кетеді.
Бақшамызға қонбайды.

- Торғай.

- Басы, денесі, қанаты, құйрығы.

- Орманда, жағажайда өмір сүреді.

- Ауа, су, күн, жәндік.

- Ағаштарды тазалайды.

Балалар мақал – мәтелдер, тыйым сөздерді айтады.

Мөлдір:
Құстың ұясын бұзба,
Ағашты сындырма.

Саят:
Құстарың жұмыртқасын жарма.

Арман:
Құс жеткен жерге қонады

А.Бексұлтан:
Қарлығаш көктем нышаны.

Асияна:
Қара құс басып жейді,
Сұңқар шоқып жейді.

Алихан:
Қаз бен үйректің пайдасы көп.

Нұрлыбек:
Құсқа тас лақтырма.

Балалар өлең жолдарына сәйкес қимылдар жасайды.

Балалар торғайдың суретін жапсырады.

- Кешіреміз.

Қорытынды:

- Бүгін біз не жайлы әңгімелестік?

- Құстардың қандай пайдасы бар?

- Балалар сендерге үлкен рахмет. Бүгінгі оқу қызметімізге барлығыңыз жақсы қатыстыңыздар.

- Құстар жайлы – құстар біздің досымыз.

- Құстар ағаштарды құрт – құмырсқадан, шыбын – шіркейлерден тазалайды.