Бердібек Қазанғап ұлына

Дүние, ойлай берсем, жалған дейді,
Әркімді әлекке тек салған дейді.
Дүниені өле-өлгенше қуып-қуып,
Аузы аңқайып... қалған дейді.
Хикаят сөз бастайын әуел бастан,
Бұл күнде жүйрік қайда таптан асқан?!
Сөзімді құп тыңдайтын ғазиз болса,
Хикаят, соз жазайын біраз дастан.
Заманды жылдан - жылға қуландырды,
Бойыңды алтын-күміс буландырды.
Келгенде жүз, тоқсанға бір өлім бар,
Көзіңді әлі-ақ бір күн суландырды.
Дүниеден неше-неше өтті-ау жандар,
Құдайдан, зар жылайды, қорыққандар.
Кеудемде түрлі-түрлі оқиғам бар,
Айтайын, тыңласаңыз, ей, жараңлар!
Өтіпті бізден бұрын мұрсалдары(мұрсаллары),
"Дүниеден өтпеймін!" - деп, соның бәрі.
Қызығы бір күнгідей болмайды екен.
Патшалық, тақта отырып, құрса-дағы.
Арасы - топырақпен алтын, күміс,
Ағаштың бәріне де бітпес жеміс.
Біреу - бай, біреу - жарлы, біреу - ғаріп.
Дүниені жаратқан жоқ тіпті тегіс.
Алтыннан - жер астында - кімге пайда,
Дүниеден, ажал келсе, болмас айла.
Болмағың жақсы - жаман Құдіреттен,
Шөп шықпас, су жүрмесе, терең сайға!
Біз - түлкі, ажал - бүркіт қоймайтұғын,
Нәпсіміз - бір аждаһа тоймайтұғын.
Күнәміз: мықтап тиген - ол - бір киім,
Нәрсеге одан басқа бұрмайтұғын.
Тілім - өткір қылыш қойған қайрап,
Жұтады отыз тісің, нәпсің, шайнап.
Тамырың алпыс екі - жіп секілді,
Бекітіп дүниені қойған байлап.
Бай болсам, тұрмас па едім үйде жатып,
Істедім әр нәрсенің басын шатып.
Атанып "Қожа-молда", елді кезіп,
Ораза, намазыңды малға сатып.
Алғаным (сол уақытта) қатпа сиыр, қотыр тайлақ,
Ат алдым ер тоқымсыз тұғыр жайлап.
Көбінің беретіні қошқар болды-ау,
Умасын салақтатып, қайттым айдап.
Алғаным - бір мырзадан сүлтік торы,
Жануар күрейсіге малдың зоры.
Қожа менен молдаға ыңғайланып,
Тұрады қалай оңай малдың қоры?!
Мыңды берген Құдайға бірді бермей,
Билеп алған кеудесін шайтан керней.
Мал үшін аш қатасың, жан сатасың,
Досың жоқ, дұшпаның(дұшманың)жоқ, тыныш жатасың
Жиюға бар кию мен, еш беруге жоқ,
Неткен жұрт - мал өлтірген жеті атасын?!
Шошақ келер қожайынның тебетейі,
Сход(ысқад) (сыбқат) десе, бүлкілдер көмекейі.
"Кесілмеген қай жерде бала бар?" - деп,
Аңдығаны - баланың шөметейі.
"Кесуге - керек, - дейсің, - онша жарақ,"
"Мінекей, - деп айтады-ay, - қолда бары-ақ!"
Ол заман мен бұл заман - көрдіндер ме,
Бес тиыннан - он тиын болған қарақ.
Үш-үштен басын қосам, тоғыз әріп,
Болар ем, мұны білсем, кәләм шәриф.
Пайдаң жоқ өмір бойы еткен маған,
Тап енеңді с...н наху-шәріф.
Аулақ жүр, жырағырақ менен мантық,
Мажбік жоқ, ойлап тұрсам, сенен танық?
Ғылыммен өтсе өмірің, оңбағаның,
Мың ғылымнан - бір ғайын мим-ләм артық.
Күш-атта; ақыл-ес, сөз малдыда
Ақыл-ой, ар-ұят жоқ жарлыда.
Парыз, уәжіб, сүннетті түгел қылып,
Жалғыз-ақ саған: "насыбай", - деген сөз қалды ма?

---