Өлең, жыр, ақындар

Тың тұлғалары немесе алғашқы балағандар

  • 03.09.2018
  • 0
  • 0
  • 1264
I
Үскірік
Желдің өті,
Дала қарлы,
Көк дауыл жұлқылайды балағанды.
Үрейі ұшпас еді үлкендердің,
Жылытар қайда апарып балаларды?
...Бой түзеп бүгін, міне, «қалашықтар»,
Вагондар қаз-қатар боп жарасыпты, ә?
Қыздырып қалашықты комсомолдар,
От шашты өмір құшқан қарашықтар!
Баяғы бабалардың қиялыңдай,
Көрдің бе
Ғаламатты,
Иә, мұндай!
Дүрлігіп тыңның төсі жатқан сол кез,
Даланың көкірегінде күй арылмай.
Бауырына жатқан басып бар асылды,
(Далаға соның өзі жарасымды).
Ағытты тың төсінен дән дариясын,
Бір кезде татпаса ел қара суды.
Түтіні қатар ұшып ауылдардың,
Жарасты татулығы бауырлардың.
Дала қосы алғашқы ескерткіш боп,
Қайтыпты қаһары да дауылдардың.
II
Көрінер көзге жылы балағандар,
Тұрғызған балағанды дара жандар!
Ерлік деп аты олардың аталады
Кешегі балағаннан тарағандар.
Өмірге балағаннан өрген бөбек,
Олар да көп қиындық көрген, демек.
Сұрашы,
Қарты тұрғай,
Жастарынан
Тың сырын жүрегіне келген бөлеп.
Басталған балағаннан балауса өмір,
Есіңнен шыға қояр қалайша бұл?
Қарлы ақпан отыз рет қайталанып,
Махаббат сырын шерткен талай сәуір...
III
Үскірік
Желдің өті,
Дала қарлы,
Күректер қарып түсер алақанды.
Қақпайлап кеудесінен жолаушының
Долы жел жұлқылайды балағанды.
Бір кезде жететұғын сыңсып әні,
Жылдар да өте шықты сусымалы.
Жарық қып дән тербеген айналасын
Маздайды мәңгі сенбес тың шырағы!
IV
Талғамы,
Тауы биік тың даламда,
Қанша жыр,
Тарих жатыр тыңдағанға.
Сол тыңда талай ерлік тұсау кесіп,
Сол тыңнан жыр тараған бұл ғаламға.
Емес ол жетістігі аз-ақ күннің,
Бәрін де кешкен далам азап-мұңның.
Тулатып асау қанын от жүректер,
Тынысын тыңдап отыр ғажап күннің.
Ер қанша сыр алдырмас бұл қауымда,
Теңесер қандай құдірет шын дарынға.
Қазақтың алтын дәні шежіре боп,
Жазылған тарихымның шындарында.
Даланың жаудыраса тұнық таңы,
Қарттар да тан азаннан тұрыпты, әне.
Тыңдағы бораздалар сияқты екен
Маңдайдың терең тартқан сызықтары.
Шарықтап шартарапқа сүйікті әні,
Диқанның кеудесіне күй ықтады.
Дамылдап ай менен күн құшағына,
Тұрғандай көкті тіреп иықтары!
* * *
Толқиды торғын белді жасыл далам,
Гүлдерін қымтай түсіп ашылмаған.
Туған жер!
Құдіретіңе бас иемін,
Бір сенен алып жатыр асылды адам.
Шек бар ма сенің сонша кеңдігінде,
Елтимін төсіндегі мен дүбірге.
Бітпеген ісім әлі толып жатыр,
Уақыт жоқ бос қиялға жеңдіруге.
Ой салып тоқсан толғау атырабың,
Кейде бір қария боп отырамын.
Ырзық боп келе жатыр сан ұрпаққа,
Ата жұрт,
Сенің асыл топырағың.
Өзінсіз емес маған қала қызық,
Гүліңді жырға балап,
Алам үзіп.
Нәр жинап ала қыстай ақша қардан,
Көктемде жатасың сен бал ағызып!



Пікірлер (0)

Пікір қалдырыңыз

Апталар

  • 0
  • 0

Өтіп жатыр сағынышты апталар,
Өтіп жатыр келмей сенен хат-хабар.
Өтіп жатыр өзекті өртеп өкініш,
Өтіп жатыр емес уақыт тоқталар.

Толық

Түркістан

  • 0
  • 0

Толассыз күндер өтеді кіл,
Өтеді айлар, өтеді жыл.
Қаратаудан асырып көшіп,
Үдере көшкен Бабалардың —

Толық

Айлы түнде

  • 0
  • 0

Жолаушылар ағылады, тынбайды,
Теңіз үні толастамас түнде айлы.
Сұлу толқын ақ сәулеге малтығып,
Самал есер, еркелеткен тым жайлы...

Толық

Қарап көріңіз