Өлең, жыр, ақындар

Бұзау

Бүгін неге апамның
Ашылмады қабағы?
Бүгін неге атамның
Ішілмеді тамағы?

Толық

Қыста

Көшедегі бұзаудың
Құйрығынан ұстап ап,
Іздемей-ақ мұзайдын,
Сырғанадым үш сағат.

Толық

Қарындаштар

Мынау сары қарындаш,
Мұнымен күнді бояймын.
Мынау қоңыр қарындаш,
Мұнымен құмды бояймын.

Толық

Есеп сабағы

– Мен шығам! – деп ерледі,
Қол көтеріп Қосанбай.
Тақта алдында терледі,
Төртке бесті қоса алмай.

Толық

Жаңбыр

Бұлттар неге ауады?
Жаңбыр қашан жауады?
Шөлдеді ғой ағаштар,
Шаң басты ғой ауаны.

Толық

Шұбар тауық

Шұбар тауық мүлдем,
Жолатпайды барса.
Ұясында жүрген
Балапаны қанша?

Толық

Бағдаршам

Светофор – бағдаршам,
Қарсы алдымда жанған шам.
Күндіз-түні, түс кезі,
Жанып тұрар үш көзі.

Толық

Қараған Босаға қырғыны

"Біссіміллә!" — деп бастайық гәптің басын,
Ер назарын қайтармай, аттың басын!
Ала майдан алғида жолықтырмай,
Ақ қағаздың бетінде тап қылғасын!

Толық

Сапарбаян

Кеше ғана ауылдан кетіп едім аттанып,
Ақ қаламсап - самолет дәптер - көкке хат жазып.
Жетіп едім жыраққа арман баурап, жыр құрсап,
Ақша бұлттар әлпештеп — алақаны жұп-жұмсақ.

Толық

Түркмен шайыры Сейидидің Ақ Аруанасы жайлы хикая

... Торғай - таң атпайтын шық тыныш сайрап —
Бір шері, бір аждаһа тігісті айбат —
Зіркілдеп зеңбірек боп Орыс келді,
Бір жақта Хиуа тұр қылыш қайрап.

Толық

Мінәжат

Түйе қомын бесік қылып өсіп едім ат жалында,
Маң даланың кәрлі қара тауларының шатқалында.
Ырылдадым бөлтіріктей талай қыстың қақпанында,
Қызыл аяқ қарды кештім Мешіндердің Ақпанында.

Толық

Адай Сүйінғараның Таз Төремұратқа мола салдырғаны жайлы хикая

... Ұшаны көз суырған қиыр дала,
Қожасы сол даланың құйын ғана.
Алдында айғыр топтың жалғыз желген
Сарғасқа тұлпар мінген — Сүйінғара!

Толық

Кәлима қайыру

Бейбақ Ақын тар үйінде жатып ап,
Тәңіріге жалбарынды.
(Ақымақ):
"Жерім менен Елімді аман қыла гөр,

Толық

Ініге

Түзу өлең күтпе, інім, мына менен,
Мендегінің барлығы тұман-өлең.
Ұшырамау тұманға мүмкін емес,
Көзімдегі қап-қара Күнәменен.

Толық

Түнгі түңілу

Шаруаның бәрі — шартарап,
Күледі Ай маған шалқалап.
Көшеде көшіп келемін,
Уайым, қайғы арқалап.

Толық

Дауылдағы жалғыз қыран

Ел құлап жатыр Үстірттен жаңа бауырға,
Мезгіл ғой мынау — өзіңді таппай қалатын.
"Қазанның тары талқаны" — қара дауылда
Шаншылып көкте қыран тұр қақпай қанатын.

Толық

Айгезбенің өлеңі

А, мына көлденең жатқан қара шың,
Бір беті биік Боз Сеңгір.
Сол екеуінің арасын
Боз атпен түнде кезсең бір...

Толық

Күйші

Маңғыстау, баласы — абыз, даласы — аңыз,
Аңыздар арасында адасамыз.
Көшірген күй тіліне Тәңір үнін
Қаншама Дүрлер өтті санасаңыз...

Толық

Сол... бір ән

Қызыл-жасыл лаулаған тоты қырда
Ізі қалған жастықтың.
Оты — Жырда.
Сонда аспанға Жұлдызбен ән жазып ем,

Толық

Бүгінгінің аңызы

Жыр жайында қозғалса сөз тиегі,
Әңгімеге арқау ақын сүйегі...
Жер толғатып,
Кіндігіңді нұр кесіп

Толық

Көне қыстауда

Көне қыстау.
Тұр таудың төбесі ұлып...
Шәуілдейді ақ күшік, енесі үріп.
Елесі ұрып кетті ме бала шақтың,

Толық

Маңғыстау

Е, Маңғыстау, солай ма? —
Тек мен ғана деуші ем сені ұғатын.
Қасіретіңді, қасиетіңді, Әрәйна —
Мәңгі жырлап тауыса алмайды мың ақын.

Толық

Дала. Түн. Тылсым. Дүниетаным

Қоп-қою ғып бояп әрбір Дауысты
Түн мен Тылсым, құмырай қауып қауышты.
Сүт-айдынның қаймақ-бұлтын ай-тілмен
Мысық-аспан жалап-жалап тауысты.

Толық

Бабатүкті боз дала

Бабатүкті боз дала,
көгесем қыр,
Былтырғыдан жусаның неге селдір?..
Өзің жайлы мұңым көп көкіректе,

Толық

Біз

Не көрдім бұл өмірден? —
Қызық кештім ғайып сән.
Мені көрдім жеңілген
Ертесіне айықсам.

Толық

Мешіннің қысы

Ат байлаған не бір сой, не бір төре
Қазығым бұл...
Өмір — жас.
Көңіл — көне.

Толық

Екі Отан

Сізден маған еш пайда жоқ ей, аға!
Аспаным бар — зәру емен саяңа.
Жылап келдім, жылап өтем өмірден —
Ақсын қаным! Шықсын жаным! Аяма!

Толық

Сыйлық туралы хикая

Күні кеше гулеп кетті астана —
Өсек десе жан кіреді, ә, тасқа да...
"Үлкен кісі сыйлық беріп шақырса,
Анау ақын бармай қапты,

Толық

Майханада

Хунгария — Кечкеметтің шарабын
Мақтап маған ұсынасың, қарағым.
Тамыр үшін; мың жыл бұрын үзілген
Тап осыны тауысатын бар әлім.

Толық

Таң қауызын жарғанда

Көз көгермей жүрсем де, сөзге де ермей,
Сүре алмадым ғұмырды өзгелердей.
Айды арылтып тастаппын, жыл жеңілтіп,
Тейім жұмсақ болса да тезге көнбей.

Толық

Кеңседегі кесір жыр

Мынау кеңсе қай кеңсе —мәрмәр кеңсе,
Енгізбейтін есігі аңғалды өлсе.
Кеңселердің желкесі күжіреймек —
Кер Заман мен шерлі адам кермар келсе.

Толық

Досқа жазған хаттардан

"...Қош айтам саған. Бақұл бол! —
Мен өлем, досым! —
Көр бар дейді ғой далада өлікке тегін.
Мұқағали мен Жұмекен, Төлеген қосын

Толық

Ағаға жазған хаттардан

Қара Ертіс қара өлеңнің арнасындай,
Шыңғыстау — поэзия Парнасындай.
Пірлі Абай мөр ғып өзі басып кеткен —
Судағы Ай Пегасыңның таңбасындай.

Толық

Жастықтың жазғы жұртында – 3

Күндер қайда, түндер қайда ? —
Біздер шығар мінбер қайда?..
Жан қытығын келтіретін
Құпиялы үндер майда.

Толық

Жастықтың жазғы жұртында – 2

Ізіне қарап кей-кейде жасармай ма адам? —
Алматы барсам —
Арзу боп Алашұлына —
Жастық шағыма сатқындық жасардай болам,

Толық

Жастықтың жазғы жұртында – 1

Кетіпті-ау қанша жыл өтіп...
КазГу-дің қалашығында —
Тұрушы ек біздер жыр оқып,
Қыздардың қарашығында.

Толық

Көктемді аңсау

Сайранды өткен менің
Қайран көктемдерім! –
Көзімнен мәңгі
Бұл-бұл ұшпаңдар.

Толық

Түнгі жыр

Жұлынымды жұлқылаған,
Сіңірімді сілкілеген,
Сүйегімнен шыра жаққан — Дәуренім! —
Ерніңе жұққан нұрын жұттым мұздай сәуленің.

Толық

Бөлтірік жыры

Сен бөрісің, ағасы,
Мен — бөлтірік,
Тісім шықпай ішімнен келгем тынып.
Апанымнан бір күні сығаласам,

Толық

Тағы да тұлпар туралы

Пай, пай, мынау тұлпардың тұрпатын - ай,
Көрген қызық осыған жүр татымай.
"Ыза қылған қолыма бір тигізбей",
Менің де бар Абайлық сырқатым - ай.

Толық

Пікірлер