Өлең, жыр, ақындар

Партия қуған өңкей қырт...

Партия қуған өңкей қырт,
Жазылмайтын ол қылқұрт.
Мен тартам ел қайғысын
Әкiмi – залым, биi – әңгүрт.

Толық

Партия адамдары

Біздің қазақ әркімді қылар мазақ,
Деп жүр ме екен «өзімнің бойым таза-ақ».
Осы жұрттың, байқаңыз, беті қалай,
Қайда қаңғып барады осы қазақ?

Толық

Пайғамбар Мұса жолықса...

Пайғамбар Мұса жолықса,
Сөйлесiп көңiлiм орнықса:
«Адасты жебiрей,– дер едiм,–
Тәуратты қайта толықта!»

Толық

Піскен мен шикі

Бай мен жарлы баласы аңға шықты,
Жалаң қағып жарап тұр аты мықты.
Жортып жүрген түлкіні көрді-дағы,
Қуып барып еріксіз інге тықты.

Толық

Ойлансын ұлан болса сөз ұғарлық...

Ойлансын ұлан болса сөз ұғарлық,
Ақылдың шолғыншысы – ойқұмарлық.
Таза талап талпынып ойды айдаса,
Байқалар көрнеу, таса, жоқ пен барлық.

Толық

Ойладым бір сөз жазайын да...

Ойладым бір сөз жазайын-да,
Байқошқардағы ағайынға,
Мен өлсем, қойсын деп былай:
Кебінім болсын көйлек, дамбал,

Толық

Ойдан шығарылған бар түрлі әндерім

Үйрен, білсең әннің мәндерін,
Дәл толқындарын толғап, бұлжытпай,
Келтір кемеліне сәндерін.

Толық

Ноль

Қаламым, қарындашым – жан жолдасым!
Жау болды жан аяспас сан жолдасым.
Қайрылып, мейірімденіп қарамайды,
Кеше – аласа, бүгін – зор, паң жолдасым.

Толық

Наушеруан аңда жүріп киік атқан...

Наушеруан аңда жүрiп киiк атқан,
Аң етiн жемек болып асып жатқан.
«Ет пiскенше тез кел‚ – деп бiр жолдасын,
Тұз әкел»,– деп жұмсапты бiр қышлақтан.

Толық

Насихат

Кел, байлар, балаңды оқыт, ғылым ізде,
Қазақты бастайтұғын қару сізде.
Партияға шашқанша, осыған сал,
Қолыңда қорегің бар кезіңізде.

Толық

Насихат

Балаңа ғылым үйрет жас күнінде,
Досыңа жақындама мас күнінде.
Халқыңа қайрылар деп насихат айтпа,
Ел бұзық, ерегескен, қас күнінде.

Толық

Мұңды шал

Жасыңда араластың малтымаға,
Қызығып есер елдiң салтына да.
Би, болыс, ептi жiгiт атанам деп,
Көп түстiң ерегіс пен талқыға да.

Толық

Мың тоғыз жүз отызыншы...

Мың тоғыз жүз отызыншы,
Февральдің бір жетісі,
Жүрекке салған от сөнбей.
Алтыншы июль тым ауыр күн,

Толық

Молдалар өзгелерді кәпір дейді...

Молдалар өзгелерді кәпір дейді,
Өзі надан, наныңыз, түк білмейді.
Өзімшілдік көкейін тескен сорлы,
Аузына келгенді айтып жанын жейді.

Толық

Мен қорқамын, қорқамын...

Мен қорқамын, қорқамын,
Қорыққанымнан жортамын.
Ашу менен ызаға,
Толы емеспін, ортамын.

Толық

Мен жатырмын оңаша...

Мен жатырмын оңаша,
Жастанғаным томаша.
Жан шыдамас мұныма,
Жалғыз Әупіш болмаса.

Толық

Мен адамның таппаймын өнерлісін...

Мен адамның таппаймын өнерлiсiн,
Ерiнбей еңбек қылған көп жұмысын.
Iш жарып, iшек жалғап, сүйек қиып,
Жамайды ерiн, мұрын, түскен тiсiн.

Толық

Мақтау мен сөгіс

Біреу сені мақтаса, қуанасың,
Жамандаса, жабырқап, суаласың.
Мақтаған кім, сөккен кім –онда ісің жоқ,
Бәрі – бір, сен де елерме дуанасың.

Толық

Махаббат пен құмарлық

Ашылған көз тұра ма бiр зат көрмей,
Миға хабар бермей ме түсi өзгермей.
Әдейiлеп көрейiн демесең де,
Қарсы алдыңа қоя ма түк кез келмей?

Толық

Мал жимақ

Мақтан үшін мал жима, жан үшін жи,
Қазаққа көз сүзбестің қамы үшін жи.
Арың сатпа, терің сат, алалды ізде,
Ғибадат пен адалдық, ар үшін жи.

Толық

Міндеу мен күндеу

Көп сөз айтқан бұрынғы білімділер
Пайдалансын, ұқсын деп кейінгілер.
Сынға салып талғамай талапты жас,
Соның бәрін қатесіз жөн деп білер.

Толық

Мінін айтса, бұзылмас кімнің түсі...

Мінін айтса, бұзылмас кімнің түсі,
Ойлағанға ап-анық тұр мұнысы
Сасқанынан сандырақ жал айтады,
Ыза болып сақылдап кетік тісі.

Толық

Көкіректе толған шер, көңіл қаяу...

Көкіректе толған шер, көңіл қаяу,
Ермейсің деп елім жау, досым баяу.
Сүйер кісім, сүйенер жақыным жоқ,
Бір өзіңе сыйындым, бір құдай-ау!

Толық

Кәрілік, шал деген – бір, ат қылғандай...

Кәрілік, шал деген – бір, ат қылғандай,
Айнадай ақылыңды тат қылғандай.
Жеңілді ауыр, алысты жақын қылып,
Бір туысқан жақынды жат қылғандай.

Толық

Кәрілік – құтылмайтын бір қазған ор...

Кәрілік – құтылмайтын бір қазған ор,
Қайратсызға өмірдің бейнеті зор.
Өлмейтін, жазылмайтын сол аурумен
Жалғанда жан болмайды кәріден қор.

Толық

Кәрілік туралы

Бар болса білім,
Сен сөйле, тілім,
Жан менен дене бірінде.
Ойласаң, көңіл,

Толық

Күннен неге түсіп тұр сонша жарық...

Күннен неге түсiп тұр сонша жарық,
Сегiз минут шерiкте жерге барып?
Әншейiн құр жарқырап тұрып алмай,
Жылылық нұрмен бiрге жүр қозғалып.

Толық

Күн – атам‚ анық жер – анам

Жан берiп жарық, жылы нұрдан,
Күн атам жердi буаз қылған,
Өсiмдiк туған осыдан,
Жетiлiп, өсiп, толғанда дән.

Толық

Кешегі Қаражан мен Байғұлағым...

Кешегі Қаражан мен Байғұлағым,
Жобалай, Әділ, Мыңғат, Байұзағым!
Бірадар Рақымберді Ұсабай мен,
Тоғалақ, Тәкей менен болды Ысқағым.

Толық

Кетті, келді...

Кетті, келді,
Толды, семді,
Өзгеленді бұл ғалам.
Туды, өлді,

Толық

Керек

Керекті керек білмеген,
Керектен қашып күйреген,
Еріксіз керек сүйреген
Біздің қазақ емес пе?

Толық

Кейбіреу безді дейді қатынынан...

Кейбiреу бездi дейдi қатынынан
Туысқан, бауыр, бала, жақынынан.
Қаңғырып Толстойша өлер дейдi,
Шатасып қартайған соң ақылынан.

Толық

Кейбіреу безді дейді елден мені...

Кейбiреу бездi дейдi елден менi,
Есалаң айтады екен сезiп ненi.
Хақиқатты танитын баста ми жоқ,
Ондайлардың сау емес анық денi.

Толық

Иманым

Алтындай қызыл арақтың,
Асылын әкел, аяқшы-ай.
Анық сырын әлемнiң,
Аша алмаймын мас болмай.

Толық

Иесіз қорада

Не күшті – себеп болған тағдыр күшті,
Сол билер өмірдегі көп жұмысты.
Елсізде биылғы қыс жалғыз жатып,
Жазып ем бұрын басқа түскен істі.

Толық

Иесіз қорада

Жапанда жалғыз жаттым елден жырақ,
Көп іші болмаған соң маған тұрақ,
Жасымнан сүйген өмірім – оңашалық,
Қартайып, алжып тұр ғой деме, шырақ!

Толық

Зұлымдық қылып елді жеп...

Зұлымдық қылып елдi жеп,
Ойладың әбден байырды,
Атану үшiн мырза деп,
Кәрiпке бердiң қайырды.

Толық

Жұмбақтардың шешуі

Жұмбақ ойды кеңітер, бермейді бөз,
Таза суы – шешендік, дариясы – сөз.
Әншейін ауызбенен айтылғанда,
Сөзді құлақ естиді, көрмейді көз.

Толық

Жұмбақтар

Өлшеусіз, түпсіз терең бір дария бар,
Көрмейміз, құр естиміз анық хабар.
Дарияның суын түгел құятұғын,
Ол сиярлық ыдыс бар кішкентай, тар.

Толық

Жүректен аққан қанымнан...

Жүректен аққан қанымнан,
Жиiркенбе – нұр деп бiл,
Сайраған бұлбұл зарынан,
Нұрланады қызыл гүл.

Толық