Неге 21 ғасырда жасөспірімдер кітап оқымайды?

   Бүгінгі таңда жастардың көпшілігі кітап оқуға уақыт бөлмейді. Бұған бірнеше негізгі себеп бар.

1.⁠ ⁠Экран уақытының басым болуы.
Қазіргі жасөспірімдердің көбі уақытын қысқаша видео форматтарға (TikTok, Reels т.б.) жұмсайды. Аз ғана секундқа арналған бейнелер адамның назарын тез аударады, бірақ терең ойлануға, талдауға үйретпейді.

2.⁠ ⁠Білім беру жүйесіндегі бағалау тәсілінің әлсіздігі.
Көп жағдайда оқу — тек баға үшін немесе емтихан үшін қажет деп қабылданады. Бұл кітап оқуға деген шынайы қызығушылықты төмендетеді.

3.⁠ ⁠Мотивацияның жетіспеуі.
Жастар арасында «кітап оқу — уақытты босқа өткізу» деген қате түсінік қалыптасқан. Ақпараттың бәрі интернетте бар деп ойлау — ең үлкен жаңсақтық.

⸻

Статистикалық деректерге көз жүгіртсек:
    •    2000–2005 жылдары — интернет пен смартфондардың кең таралуы басталды.
    •    2012–2022 жылдары — әлеуметтік желілер (TikTok, Instagram, Telegram т.б.) кеңінен қолданылып, кітап оқырмандарының саны шамамен 40%-ға азайды.
    •    2023–2025 жылдары — жасанды интеллект пен жылдам интернеттің дамуы нәтижесінде, көптеген жастар кітап оқуды тек “ерекше адамдардың ісі” деп қабылдай бастады.

⸻

Егер бұл үрдіс жалғаса берсе, оның салдары мынадай болуы мүмкін:
    •    Интеллектуалды әлеуеті төмен қоғам қалыптасады;
    •    Тіл мәдениеті мен коммуникация әлсірейді;
    •    Ауызша және жазбаша сөйлеу стилі кедейленеді;
    •    Жеке тұлға ретінде қалыптасу қиындайды.

«Journiverse» білім беру орталығының оқушысы: Қалмұрат  Нұрсұлтан