КҮНІ

30.11.15.

СЫНЫП

5  «А»

ПӘН

қазақ тілі

ТАҚЫРЫП

Тұрақты тіркестер

САБАҚ ТҮРІ

жаңа білім

САБАҚ ӘДІСІ

түсіндіру, сұрақ-жауап,  шығармашылық жұмыс

САБАҚТЫҢ КӨРНЕКІЛІГІ

Интерактивті тақта,  топ ережесі, кестелер, плакаттар, маркер, стикерлер, түсті қағаздар,  «Екі жұлдыз, бір тілек» плакаты

МАҚСАТЫ

1. Тұрақты тіркестер,оның ерекшеліктері туралы түсіндіру.
2. Ауызша, жазбаша тілдерін дамыту, сөздік қорына, байланыстырып сөйлеуін, шығармашылық қабілетін арттыру. Топпен шығармашылық жұмыс істеуге үйрету.
3. Оқушыларды ұқыптылыққа, ізденімпаздыққа, жинақылыққа, сауаттылыққа әрі көркем жазуға үйрету.

КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕЛЕР

ОҚУШЫ:

-тақырып бойынша білімдерін тереңдете алады;

-кез-келген мәтінді оқып, түсінгенін өмірмен байланыстырып айтады.

-тақырып бойынша пікірін талқылап, сыныптастарымен ой бөлісе алады.

-өз ойын еркін жеткізеді.

-күрделі тапсырмаларды орындап, өз қабілеттерін дамытады;

-сыни тұрғыда ойлауға үйренеді;

-өзін-өзі бағалайды,  өз жұмысын достарының жұмыстарымен салыстырып, өзін-өзі реттей алады.

САБАҚТЫҢ

КЕЗЕҢДЕРІ

МҰҒАЛІМНІҢ  ІС-ӘРЕКЕТІ

ОҚУШЫНЫҢ ІС-ӘРЕКЕТІ

САРАЛАУ (ДИФФЕРЕНЦИАЦИЯ)

БАҒАЛАУ

РЕСУРСТАР

І. Қызығушылығын ояту.

(5 минут)

Оқушыларды «Шаңырақ» тренингі арқылы бір-біріне  жылылық лебіздерін білдіруіне мүмкіндік жасау.

Топ ережесін еске түсіру. Ережедегі «Достығымызды  сақтаймыз» ережесінің баламасы «Арасынан қыл өтпейді»  тұрақты тіркесін талдау арқылы бүгінгі тақырыпты анықтау.  Үй жұмысын тест арқылы тексереді.

Оқушылар бір-бірімен амандасу, жақсы тілек айту.

«Шаңырағымыз биік болсын!»

Топ ережесін айту. Ережедегі «Достығымызды  сақтаймыз» ережесінің баламасы «Арасынан қыл өтпейді»  тұрақты тіркесін талдау арқылы бүгінгі тақырыпты анықтау.

Топпен жұмыс

Қалыптастырушы бағалау

Үш шапалақ

Оқушылар

Топ ережесі жазылған плакат

ІІ. Мағынаны ажырату

(25 минут)

І . Мұғалім оқушыларға бірінші тапсырма  береді. Тест жұмысы

1. Тұрақты тіркес    ...
А) бірнеше мағына білдіреді   
В) бір мағына білдіреді
С) ешқандай мағына  білдірмейді

2. Синоним дегеніміз не?
А) мағынасы бірдей сөздер  
В) мағынасы қарама-қарсы сөздер  
С)  мағынасы әр түрлі сөздер

3.Тұрақты тіркес тап
А) уайымшыл
В) қорқақ
С) қоян жүрек

4. Қуанышты сөзінің тұрақты тіркес
А) жүрек жұтқан
В) екі езуі екі құлағында    
С) бармағын тістеді

5. Ала көзімен атты тұрақты тіркесінің мағынасын тап
А) жек көріп қарау  
В) мылтықпен атты
С) жақсы көріп қарау

ІІ. Мұғалім оқушыларға екінші тапсырма береді.

1.Берілген сөздердің тұрақты тіркес баламасын табу.

2. Берілген әңгімеден тұрақты тіркестерді табу.

ІІІ. Топтық жұмыс.

ІІІ. Сәйкестендіру.
1-топ

Бес саусақтай білу
Қас пен көздің арасында              
Тонның ішкі бауындай                   
Санын соғу                                   
Төбе шашы тік тұрды                   

көзді ашып жұмғанша
арасынан қыл өтпеу
бармағын тістеу
он саусағындай білу
жаны зәр түбіне кетті  

2-топ.

Антонимдерді сәйкестендіріңіз.
Ат ізін құрғатпау       бетінен оты шықты
Арасынан қыл өтпеу       ат ізін салмау
Беті бүлк етпеу       қырық пышақ болу  
Қолы ашық             аузы-аузына жұқпау
Аузын ашпау          қолы тар

Топтық жұмыс. Қай әңгіме әсерлі?

1. Әңгімеге тұрақты тіркестерді мағынасына қарай қойып жазыңыз.

1-топ.

Көшемен үйге қарай келе жатып әдемі қызды көрдім. Мен бұл ауылды жақсы білетінмін. Бір кезде қарасам, тез арада  әлгі қыз көрінбей кетті. Лезде  қайда кетті деп жан-жағыма қарадым. Мен жаңағы қызды тауып алдым. Қуанғанымнан күліп жібердім .

Қажетті тұрақты тіркестер:

 үріп ауызға салғандай, бес саусақтай білетінмін, көзді ашып-жұмғанша, қас пен көздің арасында, екі езуім екі құлағыма жетті.

Тест жұмысын орындау

Оқушылар жеке отырып тест жұмысын  орындайды.

Бір-бірінің жұмыстарын тексеру

Тұрақты сөздердің баламасын табу арқылы жұптасу.

ІІ.Екінші тапсырма.

1.Сөздердің  тұрақты тіркес баламасын табыңыз: 

Әдемі-

 Қорқу-

Тез-

 Ұрысу-

 Қиянат жасамау-

Қажетті сөздер: ала жібін аттамау, ит терісін басына қаптау, көзді ашып жұмғанша, төбе шашы тік тұру, үріп ауызға салғандай.

2.Берілген әңгімеден тұрақты тіркестерді табыңыз:

Менің анам мені ешқашан көзінен таса қылмайды. Мені бетімнен қақпай, еркелетеді. Мені қиындықтардан қызғыштай қорғайды. Бәйек болып жағдайымды жасайды. Ауырып қалсам, зәресі ұшып, қиналады.

Сергіту сәті.. Сіздердің назарларыңызға төмендегі сөздерді  ұсынамын. Егер осысөздердің ішінен тұрақты тіркестерді тауып жатсаңыздар, үш рет қол соғу арқылы білдірулеріңізді сұраймын. Қолы ашық, тез кел, қолы та Топтық жұмыс.

1. Әңгімеге  тұрақты тіркестерді мағынасына қарай қойып жазыңыз.

2-топ.

Менің досым  момын, жуас бала.  Біз тез достасып кеттік. Ол ешқашан қиянат жасамайды. Мен оны жақсы білемін.  Біз тату доспыз.

Қажетті тұрақты тіркестер:

Қой аузынан шөп алмас, көзді ашып-жұмғанша, ешкімнің ала жібін аттамайды, он саусақтай, арамыздан қыл өтпестей.

р, сен айт,  қоян жүрек.

Жеке жұмыс

Жұптық жұмыс

Қалыптастырушы бағалау.

Оқушылар білімін смайликтер арқылы бағалау.

Үш шапалақ

Жұптар бір-бірін тексереді.

Қалыптастырушы бағалау Оқушылар білімін смайликтер арқылы бағалау

Үш шапалақ.

Интер тақта

Тест парағы

Тест жауап интерактив тақта арқылы көрсетіледі.

Слайд, смайликтер.

Интерактив тақта.

Плакат, маркер.

Плакат, маркер.

Ақ парақ, маркер.

ІІІ. Ой-толғаныс

(рефлексия)

(10 минут)

115-жаттығу

 Өлеңді мәнерлеп оқыңыздар.

Тіл байлығы

Қ.Мырза-Әли.

Қызыл шоқтай қарыған,
Келер пәле басыңа,
Қазаққа тіл дарыған.                
Кемел сөзге мін тақсаң
Бір сөзге ол семіріп,
Қастың өзі досыңа,
Бір сөзге ол арыған.
Айналады тіл тапсаң,
Сипақтама,терлеме,             
Жарлымын деп қаймықпа
Сөйле, кәне, ұшыңдар.         
Намыс болса қаныңда.
Тілді бізге бермеген,             
Байлық деген байлық па?
Тістеп жүру үшін құр.          
Тіл байлығы жанында?!

«Екі жұлдыз, бір тілек»  өз тілек, өтініштерімен ортақтасуына жағдай жасау.

115-жаттығу

 Өлеңді мәнерлеп оқыңыздар.

Тіл байлығы

Қ.Мырза-Әли.

Қызыл шоқтай қарыған,
Келер пәле басыңа,
Қазаққа тіл дарыған.                
Кемел сөзге мін тақсаң
Бір сөзге ол семіріп,
Қастың өзі досыңа,
Бір сөзге ол арыған.
Айналады тіл тапсаң,
Сипақтама,терлеме,             
Жарлымын деп қаймықпа
Сөйле, кәне, ұшыңдар.         
Намыс болса қаныңда.
Тілді бізге бермеген,             
Байлық деген байлық па?
Тістеп жүру үшін құр.          
Тіл байлығы жанында?!

Тістеп жүру үшін құр.          Тіл байлығы жанында?!

«Екі жұлдыз, бір тілек» плакатына өз тілектері жазылған стикерлерді жабыстырады және пікірлерімен ортақтасады.

Топтық жұмыс

Қалыптастырушы бағалау

Қалам,  қағаз.

Бағалау парағы.

Қорытынды бағаны хабарлау

ІҮ.  Үй тапсырмасы

(5 минут)

Үй жұмысы.  «Тұрақты тіркестер» тақырыбын оқу.

 122-жаттығуды орындау.

Күнделіктеріне үй тапсырмасын жазып алу.

Бағалау.