Қысқаша көбейту формулаларына есептер шығару

Қостанай облысы Қостанай ауданы Октябрь ауылы
"Совхоз орта мектебі" ММ
Физика және математика пәні мұғалімі: Жумбина Роза
Оқу ісінің үздігі

Пәні: Алгебра және анализ бастамалары
Сыныбы: 7 сынып

Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Тарау бойынша алған білімдерін байқау, өтілген материалдарды қайталау, пысықтау; өрнектерді тепе-тең түрлендіруде қысқаша көбейту формулаларды қолдана білу, өз білімін көрсете алу қасиеттерін ашуға үйрету.

Дамытушылық: Ой-өрісін дамыту, білуге тиісті міндетті деңгейдегі есептерді шығару, іскерліктерін дамыту, теориялық білімін практикада қолдана білу дағдысын қалыптастыру.

Тәрбиелік: Тез ойлап, тез қорытуға және сөйлеу мәнеріне тәрбиелеу, шығармашылық пен ізденушілікке тәрбиелеу.

Сабақтың түрі:
• Тарауды қайталау,білімді жүйеге келтіру.
Сабақтың әдісі:
• өзара оқыту,оқыта үйрету сұрақ-жауап, тест.

Сабақтың көрнекілігі: формулалар, слайд , әртүрлі деңгейдегі тапсырмалар;
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі: оқушылардың сабаққа әзірлігі, сәлемдесу, түгендеу.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру:
1-10 тест тапсырмасын тексеру.
ІІІ. Қызығушылықты ояту.
1) Қысқаша көбейту формулаларын  тексеру кезеңі: «Жұбыңды тап» тапсырмасын орындау.

2) Ауызша есептеу: «Белгісіз өрнекті анықта».
(а-b)(а² +____+b²)=а³-b³                              

с²+ 4ас +____=(c+2a)²                

(а - ____ )(а² +5а +25)=a³ -125         

____-16bс +64b²  = (c -8b)²                

(2- 3с)( 4+____+9с²)=8-27c³
 

3)« Математикалық диктант»

1) а мен 3с өрнектерінің қосындысының квадраты.
2) в және 5а өрнектерінің қосындысы мен айырымының көбейтіндісі.
3) 2х және 5у өрнектерінің кубтарының  қосыңдысы
4) х 2 және 4  өрнектерініңайырымы мен қосындысыныңкөбейтіндісі.

«Математикалық диктант» жауабы:

1) (a+3c)² = a²+ 6ac + 9c²
2) (b+5a)(b-5a) = b² -25a²
3) (2x)³ + (5y)³ =8x³ +30x²y+30xy²+125y³
4) (x²-4)(x²+4)=x⁴-16

4)«Сәйкесін тап»
•    16-4х²                                            (x-6c)(x²+6xc+36c²)  
•    (3a-5b)²                                          a³-6а² b+12аb² -b³
•    (2a+3b)²                                         (4-2x)(4+2x)
•    (a-2b)³                                             4a²+12аb+9b²
•    х3-216с³                                          (a+1)(a²-a+1)
•    a³+1                                                9a² - 30аb+25b²  

ІV. Мағынаны тану.

1) «Деңгейлік тапсырма»

І-деңгей:      
1) Көбейткіштерге жікте: а) 49n²-25;
                                     ә) 8-m³;
 2) Көпмүше түрінде жаз: а) (5х-2у)²;
                                        ә) (3+в)³;
ІІ-деңгей:    
1) Өрнекті ықшамда: (m+2n)³-m³+4n³;
2) Есепте: 76² -24²

ІІІ-деңгей:  
Теңдеу шешу (x+2)(x2-2x+4)-x(x-3)(x+3)=26

2) Шағын тест.
1.  (2х+3)²
 A) 4х²+9;      B) 4х²-12х+9;       C) 4х²+12х+9;       D) 4х²-9.

2. (5а-3b)*(5а+3b)
A) 25а²+9b²;   B) 25а²-30аb+9b²;      C) 25а²+3аb+9b²;      D) 25а²-9b².

3. (2b-3а)³
A) 8b²-27а³;   B) 8b 3-36b²а+54bа²-27а³;   C) 8b²-12аb+27а³;     D) 8b² +27а³.

4) 0,008m³-0,36m²n+5,4mn²-27n³
A) (0,2m-3n)³;   B) (0,2-3mn)³;   C) (0,2mn-3)³;       D)(0,2+3mn)³.

5) -49х²+0,04у²
A) (0,2у-7х)²;   B) (0,2-7ху)³ ;     C) (0,2у-7х);   D) Дұрыс жауабы жоқ.

6) (5х+2у) 3
A) 125х3+150х²у+60ху²+8у³;   B) 125х³+8у²;     C) 125х³-8у³;      D) Дұрыс жауабы жоқ.
Жауабы:1. C;  2.D;  3.B;  4.A;  5.D;  6.A

3)«Семантикалық карта»

	А)	В)	С)	D)
Көбейткіштергежікте: а2-4у2	(а-4у)(а+4у),  Б	(а-4у)2,  С	(а-2у)(а+2у),  Е	(а+4у)2,  Р
Көбейткіштергежікте: 27а3+в3	(3а+в)(9а2- 3ав+в2), В	(3а-в)2,  И	(3а-в)(9а2-3а+в2),  Т	(3а- в)(9а+3а2+в),  Я
Бөлшекті қысқарт:         72 __________   132-112	2        A	1,5 К	1 М	3 О
Көпмүшетүріндежаз: (2-х)2	4-4х+х2,          Л	4х2,  Х	4-х2,          Ф	4-2х+х2, Г
Көбейткіш тергежікте: 8-12а+6а2-а3	(4-а)3,  Д	(4+а)3,    Ж	(2-а)3,  И	(2+а)3,  Н
Көпмүше түріне келтір (5+х)2	25+10х+х2 Д	25+5х+х2 Ж	5+10х+х2 К	25+2х+х2 П

Жасырын сөз «Евклид»

V. Толғаныс.

1)«Оқушы шығармашылығы»
1. Евклид кім?
2. Евклидтің қандай еңбегін білесіңдер?
3. Қысқаша көбейту формулалары қашаннан белгілі болған?
4. Евклид қысқаша көбейту формулаларын қалай дәлелдеді?

(a+b)² =a² +2ab+b² формуласын геометриялық тәсілмен дәлелдеу.

2) Формуланы топтастыру.

Сабақты қорытындылау:

Сонымен, бүгінгі сабақта, математикалық есептеулерде қысқаша көбейту формулаларын пайдаланудың тиімді екендігіне көз жеткізіп, көпмүшелерді көбейткіштерге жіктеуде формулаларды кері тәртіпте қолдана білу қабілетімізді қалыптастырдық.

Үй тапсырмасы  №229

Оқушыларды бағалау.

Оқушы аты-жөні	Үй тапсырмасы	Ауызша есептеу	Математикалық диктант	Сәйкесін тап	Деңгейлік тапсырма	Шағын тест	Семантикалық карта	Шығармашылық жұмыс	Формуланы  топтастыру	Қорытындылау	баға

---