Өлең, жыр, ақындар

Хамит тағы

  • 06.01.2023
  • 0
  • 0
  • 475
Абыз ақын Хамит Ерғалиевтің алуан-алуан өлең, аңыздар елі Көкшетауға келген бір сапарында Зеренді көлінің жағасындағы табиғат-шебер жасаған тақталы түйе тас “Хамит тағы” деп аталған болатын. Сол жолы Хамаңның қасында ақындар Еркеш Ибраһим, Сағи Жиенбаев жəне Қадыр Мырза-Əли еріп жүріп еді. Кейінірек Еркеш, Сағи ақындар дүниеден өтті. Қайран Қадағаң да бақилық болды. Сол “Хамит тағын” бүгінде жұрттың көбі біле бермейді.

Көкшеге келсе ғаламат:
Ақындар қунап қалады.
Арудай ажарланады,
Абыздай аруақтанады.
Есімде сол бір сері жаз,
Елуге толып Еркеші,
Көкшенің халқы болып мәз,
Дүбірлеп қалған өр төсі.
Ақын бір елдің еркесі,
Тең емес оған періңіз.
Әкелген бастап серкесі –
Атақты Хамит шеріңіз.
Аққудай Еркеш қалықтап,
Көкшені жырға қосатын.
Шығарды төрге қолтықтап,
Қадыр мен Сағи – қос ақын.
Көкшенің жұрты керемет,
Көңілдің гүлін бүрлетіп.
Ақынға нұрын себелеп,
Тұрғандай болды тербетіп.
Тербеткен алып бесіктей,
Сол сурет сіңген санама.
Кезегі сөздің кешікпей,
Келіп де қалды Хамаңа.
Ойпырмай деймін, сондағы
Хамаңдай шешен болмады.
Жауатын бұлттай торлады,
Күркіреп күндей толғады.
Екпіндеп ақын өр тілі,
Құдайым қуат бергендей.
Атырау теңіз толқыны
Көкшеге көшіп келгендей.
Арқаның орыс-қазағы
Қосыла қағып таңдайын.
Жырғайды тілдің ғажабы –
Хамаңның сүйіп маңдайын.
Хамаңның асып айдыны,
Ақынның мысы басқандай.
Арқалы жырау айбыны
Тулады “Көбік шашқандай”.
Көсіле толғап кеткенде
Көкейдің жанып шырағы,
Шешіле сөйлеп кеткенде
Көктеді Көкше құрағы.
Ақшулан самай жалбырап,
Ақшәулі Хамаң самғады.
Алай да дүлей арнаны
Тоқтатар пенде болмады.
От ауыз, орақ тілінің
Уы мен балы алмасып.
Шалқуы жалын жырының
Зеренді көлде жалғасып.
Сөйлесе Хамаң – комбайн,
Қадырға масақ тергізді.
Қалжыңның айтып қандайын,
Жусатып өзі өргізді.
Айтады Хамаң ақтара,
Ішінде сырын жасырмай.
Ішеді Хамаң ақ қана,
Ақбура шабыт басылмай.
Айтады толғап орманды ой,
Әз-Хамаң қайдан кемиді.
Шопырының өзі болған ғой
Қазақтың академигі.
Жығылмай жолдан Зеренді,
Қонаққа кәде арнады.
Жағада жаһут кемерлі
“Хамиттің тағы” орнады.
“Хамиттің тағы” қарайып,
Қарағай нулы қалыңнан.
Күн өткен сайын зорайып,
Күтеді хабар Қадырдан.
Хамиттің тағы – жыр тағы,
Көкшеге келсең көргейсің.
Келешек жырдың ұрпағы
Ұмытпай сәлем бергейсің.



Пікірлер (0)

Пікір қалдырыңыз

Отаным – еркіндігім

  • 0
  • 0

Жүрегімде жыр оты жанса егер де,
Парасаттан түйір дән болса менде.
Бәрі де, бәрі дағы сенікі – Отан,
Ақтық сыр да – ажал кеп алса демде.

Толық

Әлиханның арманы

  • 0
  • 0

Жұртым қазақ деп елжіреген еді жүрегі,
Бақыт, махаббат жолына түсуін тіледі.
Заңсыздығымен күресу үшін заманның
Заң біліп шыққан заңғарлардың зият дүрі еді.

Толық

Қолда, Құдай, түрік ұлын!

  • 0
  • 0

Қара теңіз шайқалады,
Айтар әні толқын атып.
Ақ теңізім қайталады
Сол бір күйді буырқантып.

Толық

Қарап көріңіз