Соғыс — сойқан

Қараңғыда көрген жоқ оны ешкім де,
Келе жатты ұрланып соғыс түнде.
Келе жатты ол қап-қара, бүйі болып,
Жолбарыс боп жалаңдап жол үстінде.
Келе жатты ол қан сасып үсті-басы,
Күн сәулелі егіннің үстін басып,
Жалғыз көзді обаған жалмауыздай,
Келе жатты ол ысқырып, ұшқын шашып.
Келе жатты ол мың-миллион қабірімен,
Освенцимнің от шашқан тамұғымен.
Танкпенен таптады көгершінді,
Шегіршінді қопарды тамырымен.
— Қоштас,— деді ол,— туған ел, жеріңменен,
Тастарды да күйдірді темірменен.
Миллиондаған жандардың атын жойып,
Құлақкесті құл етті нөмірлеген.
— Қоштас,— деді ол,— біржола
күлкіменен,
Таң нұрымен,
Кешкі аспан бұлтыменен.
— Қоштас,— деді ол,— Жаңбырдың жас иісімен,
Тауларың мен шыңына күн түнеген.
Соғыс келді батар күн жалқынымен,
Өзендердің көктемір толқынымен.
Қаратастың қатыгез қабағымен,
Сары құмның сары жез салқынымен.
Қара жерді қапсырып бауыр басқан,
Өртенеді ерте-кеш жанып аспан.
Қара ағаштар қабірге қарауыл боп,
Қара түнде қабарып жалын шашқан.
Шомылады лапылдап жалынға күн,
Қанаттары қып-қызыл қайыңдардың.
Жолақ-жолақ іздері қанды жастың,
Дүниені қаптаған тарғыл тасқын.
Қорғасындай ериді.
Күлкі жанып,
Шартылдайды аспанның бұлты жанып.
Қалың оттың ішінде жап-жалаңаш,
Көзін тырнап жатады ұйқы жанып.
Соғыс селдей жайылған қанды тасқын,
Апат болды басына кәрі-жастың.
Соғыс қиып өмірін жігігтердің,
Махаббатын ұрлады қарындастың.
Өлді олар еш қызық көре алмады,
Жер бетіне жас дәнді себе алмады.
Олар қайта еліне оралмады,
Күзде піскен егінді ора алмады.
Олар өлді тек аспан сау болсын деп,
Олар өлді туған жер бар болсын деп.
Олар өлді ақ арман сөнбесін деп,
Олар өлді өзгелер өлмесін деп.
Олар жұтқан ауаны құлатпадық,
Олар жыртқан даланы жылатпадық,
Олар өліп кеткенмен, өлмейтұғын
Даңқыменен Берлинде бір аттадық.

---