Жоқ деме маза өлеңде

(Үзінді)

Інгенің қысыр қалады,
Болмаса бура келенде.
Біршілігің бұзылар,
Болмаса білім көненде.
Ойдағы ісің он, болып,
Орынына келмейді,
Болмаса қайрат дененде.
Алғыр құсың болмаса,
Алтайынан не пайда,
Былғақтап жүрген беленде.
Өте ойсыз болмасаң,
Үйренуге үлгі үгіт,
Арғымақаттай елеңде.
Баяу тартпай баптанып,
Бәйге алып беруге,
Өзіңді-өзің желенде.
Бақ орнамай қалмайды,
Бір қасиет бар болса,
Ата менен ененде.
Ат баласы түзелер,
Бермегенмен бәйге алып,
Құнаны мен дөненде.
Өз басыңа бітпесе,
"Мал мүлік көп" деп мәз болма,
Нағашы, қайын, бөлен де.
Құлақ қойып, құп тыңдап,
Қолайлысын қолыңа ал,
"Жоқ, - демей, - маза өленде".
Азаяр қоңсы қасыңнан,
Ірімшік, құртың болмаса,
Жаюлы тұрған өренде.
Жаңсалы жайын болмаса,
Ау-жылым алып әуре боп,
Несі бар жұрттың тереңде.
Қалса құрғап құдығың,
Қой менен түйе тұрар ма,
Ақ пана, ақыр деренде.
Сөздері — шырын шешеннің,
Құюлы тұрған қымыздай
Сапырулы зереңде.
Құмартып халқым келгенде,
Қолыма алып ожауды,
Отырам құйып берем де.
"Айтпа" деп көрген жоқ еді -
Сөздерімді сау түгіл —
Құлағы жоқ керең де.
Сол себепті ерте-кеш
Хикая мен дастанды
Отырамын терем де.
Береке, ырыс бірлікте
Аз күнгі баққа мастанба,
Мастанған қайда төрең де?
Халық деген — қазына
Қадірлей біл еңбегін
Көрініп, көзге елен де.
Осы айтылған үгітті,
Ескерер деп ұрпақтар
Жатсам да, тұрсам, сенем де.
Есіткенің еске алып,
Жоқтарсыңдар дұғадан,
Жетсе өмір өлімге,
Кетем той мен де ерем де.
Еңбегім лаулап жанбаса
Ат - жөнімді кім білер
Қалам ғой оттай сөнем де.
Ерлерім, сөнбей, еңбек ет,
Бір кеткен соң дүниеден
Демендер: "Қайтып келем де!"
Тұрмағамбет — айтушы
Доғарды сөзді осымен
Жетер деп осы көлем де.

---