Өлең, жыр, ақындар

Нан

Көшеде жатса егер бір түйір нан,
Қалтқысыз көзім шалып бір қиырдан,
Қастерлеп, қасиеттеп көтеремін,
Парықсыз пенделерге шын күйіп жан.

Толық

Менің заңым

Дүбірлі дүниеге ғашық болып,
Жетпістің жотасынан асып қонып,
Мақтансам бүгін ерен тасып-толып –
Ол менің бекітілген Заңым болып.

Толық

Біздің күрес

Мынау өмір күрестерден құралған,
Күрестермен орындалған ұлы арман.
Қан төгілген топырақтан – құнардан
Қызғалдақтар бойын түзеп, бұралған.

Толық

Қазақ тілім

Танытқан қазағымның қазақтығын,
Танытқан қазағымның азаттығын,
Танытқан қазағымның ғажаптығын,
Айналдым құдіретіңнен, Қазақ тілім!

Толық

Кең мекен

Қазақстан – кең елім, кең мекенім,
Қиялымды көгіңде тербетемін.
Масаттана әлемге мақтан етем,
Жасампазы жандардың сенде екенін.

Толық

Отан туралы ода

Отаны бар, елі бар жан әманда,
Бақытты ғой мына байтақ ғаламда.
Отан деген оттан ыстық жалғыз сөз,
Жалын берген, маған-дағы, саған да.

Толық

Бұл – менің Қазақстаным

Таулары көкті тіреген,
Басында бұлты түнеген.
Бағында сайрап бұлбұлы,
Даласы қайта түлеген.

Толық

Тілек

Бірінші тілек тілеңіз,
Баланы бойға берсін деп.
Екінші тілек тілеңіз,
Нәресте жарық көрсін деп.

Толық

Ескерткіш

Өмірді өлшеп Алла бөле білген,
Өлген ол, өлесің сен, өлемін мен.
Тұрғызсам деп келемін күмбезімді,
Өмірлік өлмейтұғын өлеңіммен.

Толық

Атақ

Атақты алып жатыр, беріп жатыр,
Ол атақ кімге қалай келіп жатыр?
Тасада шын таланттар қалып қойып,
Қызықты жағымпаздар көріп жатыр.

Толық

Мен ешкімнің тілемес ем азғанын

Мен ешкімнің тілемес ем азғанын,
Қастандықпен біреуге ор қазғанын.
Тілер едім –
Кешіп өмір саздағын,

Толық

Аллаға сенсем – күндеймін

Хан сарайындай сарайдың
Иесі болғым келмейді.
Кемшілік көрген талайдың
Киесі болғым келмейді.

Толық

Қыран

Біз де жас болғанбыз,
Біз де мас болғанбыз.
Өмір деген – тұңғиық,
Туғаннан басталған құз.

Толық

Кешірім

Ата менен ана
Өзі тапқан бала
Қателіктер жасап,
Келтірсе де нала;

Толық

Зауал

Кейбіреудің көргенде арамдығын,
Арашаға түседі адамдығым:
«Тақсіретін тартады түбінде бір,
Жасағанмен қиянат саған бүгін».

Толық

Сезіну

Кейбір сәт шулы топқа кезігемін,
Отырып ойсыздармен езілемін.
Санамды сауықтырар саңлау таппай,
Мен сонда жалғыздықты сезінемін.

Толық

Самайға сәуле түсіп күміс қырау

Самайға сәуле түсіп күміс қырау,
Жетпістің жотасында тұрыс мынау.
Қалдырып балалық пен шалалықты,
Көз салып өткен күнге, құрыстым-ау.

Толық

Жаңа жауған қар іргесі тез іріп

Жаңа жауған қар іргесі тез іріп,
Былжырады табан асты езіліп.
Тап осындай ауа райы тұсында
Тұрады екен бір кемшілік сезіліп.

Толық

Егінімді ерте қамдап

Егінімді ерте қамдап,
Ерте екпей,
Тәтті тағам татқаным жоқ тер төкпей.
Жасандылық жасамадым жалғанда,

Толық

Табынып таланттыға бас иетін

Табынып таланттыға бас иетін –
Әуелден бойға біткен қасиетім.
Іштарлық, арам пиғыл болған емес,
Жолына өзгелердің тас үйетін.

Толық

Өңеш жыртқан қарқылынан қарғаның

Өңеш жыртқан қарқылынан қарғаның
Ұғынамын жауатынын қар қалың.
Оған сірә қуануға болар ма? –
Аязы бар сықырындай арбаның.

Толық

Сүйемін сұлу көктемді

Сүйемін сұлу көктемді
Қайталап дәйім келетін.
Сүйемін бастан өткенді
Түсіме ғана енетін.

Толық

Шықпасам көп күн ұзаққа

Шықпасам көп күн ұзаққа,
Пысады ішім, пысады.
Түсіріп бір кез тұзаққа,
Қысады ұйқы құшағы.

Толық

Таң

Шығыстан сәуле шашып таң келеді,
Тербетіп төсегінен жан денені.
Шырыдап шырқай ұшқан молдаторғай
Көңілге құйқылжыған ән береді.

Толық

Әркімнің есебі бар

Бұл күнде әркім ойлап бас пайдасын,
Тегіннен тегін, сірә, аспайды асын.
Бір ісі түсе қалса, күле тұрып,
Құшағын қуанышпен ашпайды, ә, шын.

Толық

Жүрген жоқпын кілкіп қазы-қартаға

Жүрген жоқпын кілкіп қазы-қартаға,
Артық ақша түскен де жоқ қалтама.
Ағайындар, айтыңдаршы әділін,
Байлықпенен абыройым арта ма?

Толық

Жүрегім менің

Жүрегім менің – бас қалқан,
Жүрегім менің – дастарқан.
Жайылып жұрттың бәріне,
Алдына адал ас тартам.

Толық

Шалқайып шықтым үйіңнен

Қыдырып бара қалып ем,
Үйіміз тар деп қысылдың.
Әрине, базар барымен,
Жаныңды дарқан түсіндім.

Толық

Көздерің күліп тұрды

Көздерің күліп тұрды,
Керемет сыр ұқтырды.
Сүйкімді сөздеріңе
Жүрегім жылып тұрды.

Толық

Жайсаңдар

Өмірде бар ғой, шіркін, жақсы адамдар,
Көңілі – ақ шағала, ақша таңдар.
Жасанып жайнап кетер барлық әлем,
Бір сәтке көңіліңді тапса жандар.

Толық

Екеуінен жаралғам

Әкем менен анамды
Бөліп айта алам ба?
Екеуіндей адамды
Бұл әлемнен табам ба?

Толық

Қасиетті ана

Анам мені құрсағында көтерген,
Көтерген де, көңіліме от өрген.
Менің бүкіл тірлігімнің төлеуі
Анашымның құрсағында-ақ өтелген.

Толық

Көрінгенмен кезінде ұсталығым

Көрінгенмен кезінде ұсталығым,
Бола аламын кідерге нұсқа бүгін?
Азды күнгі қызыққа алданумен,
Аңдамаппын өмірдің қысқалығын.

Толық

Күн мен түн

Күн – күйім,
Күн – тынысым,
Күн – тірегім,
Күн – бақыт,

Толық

Қадалып сасық тұмау

Қадалып сасық тұмау,
Қуатым қашып тұр-ау.
Бұралған бәйшешекті
Көктемге асықтым-ау.

Толық

Ей, аға

Ей, аға, мен несіне өкпелейін,
Еркің ғой десең-дағы жек көрейін.
Талантты бір інім деп таныған соң,
Өзіңді құрметтедім көпке дейін.

Толық

Ақын арызы

Ақын деген абыройлы атым бар,
Жырларымда жалын да бар лапылдар.
Асқар таудай арқа тұтып,
Алыстан

Толық

Көлеңке

Осы менің неліктен тұзым жеңіл?
Бір көлеңке қалмайды ізімнен кіл.
Сонда-дағы тынбайды қызулы өмір,
Сонда-дағы сәулелі, түзу көңіл.

Толық

Туғаннан талабымды тұлпар қылып

Туғаннан талабымды тұлпар қылып,
Ұшырдым үмітімді сұңқар қылып.
Сұлулық, сымбаттылық атаулыға
Тәңірім қойған мені іңкәр қылып.

Толық

Кемсітуге қақың жоқ, кем жаралған қай жерім?

Кемсітуге қақың жоқ, кем жаралған қай жерім?
Басқалармен барабар барлық мүшем сай менің.
Егескенмен егесем,
Теңескенмен теңеңсем,

Толық