Сырттан иттің жыры
Мен деген Сырттан — итпін кәдімгі,
Атымда әуез жоқ онша.
Құйқа құсатып үйттім жанымды,
Қотаннан бір қой жоғалса.
Мен деген Сырттан — итпін кәдімгі,
Атымда әуез жоқ онша.
Құйқа құсатып үйттім жанымды,
Қотаннан бір қой жоғалса.
Жатқанмен талдар гүлдеп, дүреп терек,
Сөнетін болмады ғой жүректегі от.
Бақ тілеп кеткеніммен: "Ермеді" деп, —
Жырларым саған әлі жүр өкпелеп.
Суық үрей жортып жүр жер бетінде,
Ұйқыдағы үңілед елге түнде —
Сілекейлі ақсиған жұлдыз - азу,
Ай - көзі бар ақшиған келбетінде.
Мен ертең сонау сағымды белге ұшамын,
Қонамын қырға, толады нұрға құшағым.
Адымымды менің құрсаулап жүрген құса - мұң
Шешіліп қалар — кісенім, шідер, тұсауым.
— Ей-й! һей - һей - һей!..
Жан даусыма бұл әлем
Оянбай ма?
Сап-сап басып сезімді — ой алдай ма?
Әжем айтқан ертектерде —
Кіл сойқан
Үрейімді ұшырушы ед жын-шайтан.
"Шайтан деген бұл неғылған сорлы жұрт?!"
Қастық қылған жан емен тірі жанға,
Қастық қылман амалым құрығанда.
Күннің нұрын шаша алам жанарымнан,
Жақсылықтан жүрегім жылығанда.
Әр сөзімнің астында жатса деп ем жымдасып,
Сезім менен ақыл-ой бір-бірімен мұңдасып.
Айтқанына ақылдың сезім шіркін көнбейді,
Бітуажа болам деп бейшара тән терлейді.
Жеңбесе де сендерді қанша сынақ,
Жағылса да сендерге барша шырақ;
Әлі шошып оянып жүрсіңдер ме,
Көздеріңнен от пенен қан шашырап?!
Көптен бері естімей сыңғырын жырдың,
Алматыға сия алмай шыңғырып жүрмін.
Қай жаққа кеткен баяғы бұла дауысым?
Төмендеген бе, биіктен құламау үшін?..
Аяулымды алғаусыз армандадым,
Сен де соған көз сүздің, арланбадың.
Ақ көңілмен жүргенде аңғармаппын,
Арманыма таласар арлан барын...
Анау жатқан Каспийдің ұлы едім мен,
Атырау ем —
жаныммен, жүрегіммен.
Аралдық қыз,
Ар жағы —
Айырқанат самолетпен,
Бер жағы —
Ауытталған қара көртпен,
Қара жерге қар әбден басқан бауыр,
Бұлт торлап тұр әлі де аспанды ауыр.
Атқораның ығында мен отырмын,
Тілеп таңда боранның басталмауын.
Кемпірқосақ Мұзартқа беріп көрік,
Әлсін-әлсін күн жауды төгіп-төгіп...
Хантәңірі моншаға түсіп жатыр,
Алқымы көбік-көбік.
Елшенбүйрек, Хантәңірі — жырлы алап,
Тас төбемнен аспан таулар тұр қарап...
Қасқыр-бұлттар түлкі-күнді қанжоса
Көкжиекке қуып тықты мылжалап.
Алатауға ақ қар жапқан мәңгілік
Барғым келед бұлтпен бірге қаңғырып.
Үндемейді басылған жел таңға ұлып,
Қарсы алады қарқ - қарқ етіп қар күліп.
... Шу асау бұғалық сүйреп,
Арқырай атылған тұста,
Алқынып шығалықшы үйден
Бұрынғы батырларға ұқсап...
Маң, маң бір басқан, паң басқан,
Топшы шудасын шаң басқан,
Түйеде — текті жампозым,
Мөлт ете қалған жанарың—
Түйелі ауыл...
Үйді-үйде қою сүт көп,
Тоққа бәрі көрінбек ойыншық боп...
Тынымды ап жүр,
Сағыныштың соңында шаңым қалған,
Шаң қалдырмай қойсын ба арынды арман.
Жанарымның алдында сағым қалған,
Сағынғаннан бәрі де,
Қазақ өткен белестің бәрін де өткен,
Көріп те жүр жырақтар шаңын көптен ...
Қазақ жыры кешегі Тайбурыл ғой,
Шаба - шаба бүгінге талып жеткен.
Меже, міндет алмасаң езеді індет.
Осы ақылды сыр қылып айтып тұрмын,
Біздің елдің төлі деп — өзегім деп.
Сыры бөлек дәуірдің, жыры бөлек,
... Әлі күнге Шыңғыстың даласында
Жүрген сынды ұлы Абай –
Нанасың ба?
Толқындарға телміріп әлі күнге,
Тумай жатып мен қанша аза көрдім,
Тармағымын шумағы аз өлеңнің ...
Ақ әжеме орнатқан мынау күмбез —
Кимешегі тәрізді ақ әжемнің.
Ақын досым, құйшы шарап, сыраңнан –
Тұншығайық, бір шығайық құмардан.
Көк түтіннің көзге жағып бояуын,
Қақсын қанат — қауырсыны кір арман.
Шаңқан боз атқа сал жабу,
Ойтаңға үй тік көгалды.
Бәйгіге бапсыз барғаны
Шын жүйрік үшін обал-ды.
Әруағыңнан айналдым, ұлы шалдар,
Өздерің жоқ, сөздерің — тірі шалдар;
Сонау жылы бір ақыл айтып еңдер:
"Ақыл сырын, ұланым, дұрыс аңғар. —
Келген жан босағадан аттаса еппен,
Қақ төрде жамылып ап қақпа шекпен;
Жастыққа қызыл - ала жантайған шал
Бейне бір қыш құмандай шоққа шөккен.
- Джон Максвелл
- Асқар Сүлейменов
- Асқар Сүлейменов
- Асқар Сүлейменов
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі