Өлең, жыр, ақындар

Жаңғырық немесе Ақсақ Темір қалай басталды

Әр мұзбалақ өз әнін айта келер,
Айта білу ежелден байтақ өнер.
Тауға шығып ән салсаң
(О, керемет!)

Толық

Күрескерлік рухыңды өлтірме

Ұлтымыздың қайсар рухын иемденген қара қыз,
Махамбеттің қарындасы, дарындысы - қара қыз,
Сеніменен молыққандай, толыққандай санамыз,
Қатпар-қатпар әйел жанын түсінуге талпынсақ

Толық

Байқаймысың

Байқаймысың,
Байқаймысың
Мына ғажап тамашаны:
Бір адамға байланысты бір адамның болашағы.

Толық

Тереңдік жыры

Өзіңсіз келген күндерден,
Өзіңсіз терген гүлдерден,
Өзіңсіз кешкен ойлардан,
Өзіңсіз өткен тойлардан

Толық

Тоқшылық

Ол ауылдың қадірмен диқаны еді,
Кеудесіне кең дала сыйған еді,
Кең даланың мәрттігін жиған еді.
Көңілі түскен адамға қажет кезде

Толық

Отан

Өлімі де өнеге ғой алыптың,
Лұқпан хакім көз жұмғанда
Дөңгелегі тоқтап қалған секілденіп тарихтың,
Қайғысында шек болмапты халықтың.

Толық

Қырғыздар мен қазақтар

Шаттықта да бірміз,
Қайғыда да бірміз,
Бір тамырдан қуат алған егіз, туыс гүлміз.
Бірімізді екіншіміз қолдап, сүйеп жүрміз

Толық

Жеңілген жеңімпаз хақындағы Отырар дастаны немесе Шыңғыс ханның қателігі

- Даңқың қайда төске өрлеген?
Екі жүз мың әскерменен
Алты ай бойы кіп-кішкентай
Отырарды ала алмау,

Толық

Ғашықтық ғаламаты

Қартаң әйел жұмысыма іздеп келіп, жылады:
"Жалғыз қызым бар еді, айнам,
Тірлігімнің шынары
Еркелеттім,

Толық

Ақын өлімі туралы аңыз

Майдан етіп дүние төрін,
Темір, болат қақтап отқа,
Жекпе-жек кеп өмір, өлім,
Соққыласып жатқан жоқ па?

Толық

Бикеш

Шықты бір қыз театрдан
Мойынында орман түлкі,
Шашын күзеп, қасын қырған,
Аузы-мұрны толған күлкі.

Толық

Қытай қызы

Отырып құрыш қанат самолетке,
Старт, aп шың басынан шықтым көкке,
Бір шолып ұлы Отанның кең алабын,
Көз салдым күндей күліп төңірекке.

Толық

Жамбыл тойында

Жастық қып, шынтаққа алып Алатауды,
Келтірмей тобығынан Атырауды,
Отырды шалқып тасып
Жамбыл жырау,

Толық

Мұғалімнің өзін сайыста таныстыруы

Мен, Шаттықпын, тек жүретін шаттанып
Ұстазбын деп айта аламын мақтанып
Өзгелермен тереземде тең болар
Қалмағанмен жыр жолдарым жатталып

Толық

Менің планетам

Адам болса сезім мен сенім іздер,
келіңіздер, бері қарай еніңіздер.
Менің байтақ әлемім – планетамды
көріңіздер аралап, келіңіздер!

Толық

Әлде батып кетті ме сөзім менің

Әлде батып кетті ме сөзім менің,
әлде сенше жоқ па еді өзіңде мін —
бұрыңғыдай жарқ етіп қарамайсың.
Түсіне алмай, түнімен көз ілмедім.

Толық

Ақын мен Мақым

Мақым деген бақсы болды,
Тамыршы, құмалақшы болды.
Ақ тоқымды жаяр еді,
Бір ысқырып қояр еді.

Толық

Орман

Махаббат гүлі ерекше,
Ерте неге көктеп ең?
Өртедің - ау бөлекше,
Махаббат гүлі ерекше,

Толық

Өмір бекер өтіпті

Өмірдің өрін өрмелеп,
Көңілдің өрін көрмеп ек.
Өткелінде кешіп ек.
Қайығында қалтылдап,

Толық

Жанды асырау

Жаңармау деген ауру,
Жаңалау жанның тілегі.
Соңырқау қанның жүрегі,
Жапырақсыз ағаш қу емен.

Толық

Жетерміз бе тілекке

Ақылдың аузын шарт байлап,
Қосылуға серт ойлап,
Бердік билік жүрекке.
Алдымызда асқар тұр,

Толық

Түс

Білмеймін әлде дала, әлде сарай,
Күз десем, тас көрмедім қарай, қарай.
Жақпара, жарма жапқан зер шымылдық,
Әсем саз, алтын нақыш айнала орай.

Толық

Тағы соған

Айнымай, қоспай дәл айтсам,
Жалғанда, сәулем, сұлусың.
Бет бітімді сұлу бар,
Туылса сендей туылсын.

Толық

П-ға

Жаным сәуле,
Болдым әуре,
Мен тыныштық көрмедім,
Өз дертіңмен,

Толық

Елеске

Қара бір көзің мөлдіреп,
Қарама, жүректі өртейсің.
Елесіңе ішім елжіреп,
Жанымды улап дерттейсің.

Толық

Домбыра

От шалып, жалын жалап, қозғап қанын,
Шыжғырса қуырдақ қып жанның жанын,
Еріксіз қол қағылды екі ішекке,
Назды мұң, сылқылдақ үн жалғап сарын.

Толық

Күн боламыз

Туғанбыз күн нұрынан күн боламыз,
Нұр шашып қараңғыны жарқ етіп.
Ту ұстап, тұлпар мініп толғанамыз,
Көк жерді көміп нұрға, қарық етіп.

Толық

Ертістен хат

Журналыңның бетіне,
Жұртым, жаздым сәлем хат.
Жүзгенім Ертіс өзені,
Мінгенім «Алтай» - пароход.

Толық

Алтын қазан

Төгілген алтын Алтай сілемінде,
Ертістің көкті қапқан иегінде
Жез бесік, алтын құндақ Риддер жатыр,
Сақтаған бар асылын жүрегінде.

Толық

Мәскеу - Қазақстан

Бірінші
Қаңғыр қоңырау,
Жүгірген жан ентелеп.
Жұртты жұтты вагондар,

Толық

Комбайн

Ертіс деген бір су бар,
Сол Ертістің сыртында
Аты «Октябрь» бар совхоз,
Егіні ұшан cap теңіз,

Толық

Серт

Жинал бүгін, кел бері!
Бүгін әлем нұр шашты.
Көктемдегі күн, жердегі
Ел жайласты, ұласты!

Толық

Айдаушы

Ойдан ойды тудырып,
Толқынды толқын қудырып,
Айдаған бәрін бір өлең;
Тар жүрекке қысылып,

Толық

Алатау

Алатау, басың бәтес, баурың торқа.
Туың ба, тұманың ба басың қалқа.
Бала едім баурында өскен суыңды ішіп,
Жерсітпес сен тұрғанда Сыр мен Арқа.

Толық

«Шоқпарға»

Талай жылғы тандыр тау,
Талайғы кәрі байғұс - ау,
Мәзбісің тек жатқанға?
Тұншықтырып мұздарың,

Толық

Қазақстан

Көгінен нұр төгілген,
Жерінен дүр, гүл өнген
Жердегі ұжмақ
Бұл қай жақ?

Толық

Мавзолей

Москва...
Көше...
Лық - лық.
Жөңкіліс,

Толық

Кәне, шыдар қай майдан?

Өмірге өлген Алатау мен құба құм.
Тірілгендей көкті жарып шығады үн.
Өшкен жанды, өлген жерге жан кірді,
Қыр қозғалды, үнге тікті құлағын.

Толық

Бала шақтан бір сурет

Елестерсің сен талай маған әлі,
Қасқалдақты қарасу, шағалалы
Тұңғиықгүл түбінен бала толқын
Ұрланып кеп жалап жүр жағаны, әні...

Толық

КӨРШІЛЕР

Бір шатырдың астында тұрамыз, ә, аға, біз...
Тату көрші болайық, биік сонда-бағамыз;

Көрші тату болғанда, қажет пе екен шекара
Қабырғаны тесейік-төте болсын екі ара

Толық