Жаман өзі үшін бүлінеді,
Жақсы елі үшін жүгіреді.

Ілмектер: ел, жақсы, жаман

---

---

Жаман құсты жақсы бақса – сұңқар болады.

Ілмектер: жаман, жақсы, сұңқар, құс, қырғыз мақалы

---

---

Жақсы сөз жан семіртеді,
Жаман сөз жан кейітеді.

Ілмектер: жақсы, жаман, сөз

---

---

Қатыны жақсының –
Байы да батыр.

Ілмектер: жақсы, қатын, қырғыз мақалы

---

---

Жақсы жігіттің жасын сұрама,
Жақсы аттың тісін санама.

Ілмектер: жақсы, қырғыз мақалы, ат, тіс

---

---

Арғымақтың жақсысы:
Шапса – көлік, сатса – пұл.

Ілмектер: арғымақ, көлік, жақсы, ат, қырғыз мақалы

---

---

Жақсыға жата қал,
Жаманға қата қал.

Ілмектер: жақсы, жаман, қырғыз мақалы

---

---

Жаманға шөп батады,
Жақсыға сөз батады.

Ілмектер: жаман, жақсы, сөз

---

---

Жаман тайдан тайынша жақсы.

Ілмектер: жаман, жақсы, төрт түлік мал, қырғыз мақалы

---

---

Жақсы әйел - жаман еркектің басын төрге сүйрейді, жаман әйел жақсы еркектің басын көрге сүйрейді.

Ілмектер: әйел, ерлі-зайыптылар, жақсы, жаман, афоризм, нақыл

---

---

Жақсы өзін қосып сөйлейді,
Жаман босқа бөсіп сөйлейді.

Ілмектер: жақсы, жаман

---

---

Жақсыдан үйрен, Жаманнан жирен.

Ілмектер: жақсы, жаман

---

---

Су ағады сайменен,
Шам жанады майменен.
Жақсыға жақсы қосылса,
Күн туады айменен.

Ілмектер: жақсы

---

---

Адамды екі нәрсе қартайтпайды:
Бірі — жақсы мінез,
Екіншісі — жақсы сөз.

Ілмектер: адам, мінез, жақсы, сөз, қарттық

---

---

Адамның жаманы — мылжың,
Жақсысы — жомарт.

Ілмектер: адам, жаман, жақсы, жомарт, мылжың

---

---

Айдап жүрген мал жақсы,
Мал жақсы емес-ау,
Арыз тыңдаған хан жақсы.
Бәрін айт та, бірін айт,
Аман тұрған жан жақсы.

Ілмектер: жан, хан, мал, жақсы

---

---

Айтылады тілменен сөз, сыр ішің,
Жақсы сөз де, білсең, бедел, ырысың.

Ілмектер: сөз, сыр, бедел, ырыс, жақсы

---

---

Айырдан жампоз туады
Аруанаға бергісіз.
Жақсыдан жаман туады
Бір аяқ асқа алғысыз.

Ілмектер: айыр, жақсы, жаман, ас

---

---

Ақылдылық жақсы атқа қалдыруды тілейді.

Ілмектер: ақылдылық, тілек, жақсы

---

---

Ақылы асқан жақсыны «алысым» деп ойлама,
Ақылы жоқ жаманды «жақыным» деп ойлама.
Бір сынаған жаманды екінші қайтып қинама,
Ашуланса, мерт қылар, жолбарыспен ойнама.

Ілмектер: ақыл, жақсы, сыйлау, жаман, ашу, жолбарыс

---

---