Басқарудағы стресс-менеджмент

Қазақстанның интеллектуалды және ғылыми өмірінде ерекше орын алатын Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті – елдің білім беру жүйесіндегі ең ірі және беделді оқу орны. 90 жыл ішінде ҚазҰУ көптеген білікті мамандар, ғылым және мәдениет қайраткерлерін тәрбиеледі.

Университет тек білім беретін орын ғана емес, студенттің тұлғалық, кәсіби және рухани дамуына септігін тигізетін орталық. Мұнда студент тек пәндік біліммен шектелмей, өзіне сенімді, сыни ойлай білетін және шығармашылық қабілеті дамыған тұлға ретінде қалыптасады.

Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінде «Басқару психологиясы» пәні студенттердің кәсіби және тұлғалық дамуына бағытталған маңызды курстардың бірі болып табылады. Бұл пән тек басқару саласындағы мамандар үшін ғана емес, барлық мамандықтағы студенттерге маңызды, себебі ол адамдар арасындағы қарым-қатынас, ұйымдағы психологиялық үдерістер және шешім қабылдау дағдыларын үйретеді.

Пәнді  жалпы және қолданбалы психология кафедрасының профессоры, психология ғылымдарының кандидаты Жұбаназарова НазирашСүлейменқызы жүргізеді. Оқыту барысында ұстаз тек теориялық білім беріп қана қоймай, практикалық тапсырмалар мен нақты кейстер арқылы студенттердің қабілеттерін шыңдайды.

Басқару психологиясы пәнінің басты мақсаты – студенттерге ұйымдық психологияны, басқарудағы негізгі психологиялық принциптерді, көшбасшылық пен мотивацияны түсіндіру. Пәнніңаясында:

​•​Ұйымдардағы адам ресурстарын басқару;

​•​Стресс-менеджмент және эмоционалдытұрақтылық;

​•​Конфликттерді тиімді шешу;

​•​Ұжымдық қарым-қатынасты жетілдіру;

​• Шешім қабылдау процесін психологиялықтұрғыдан талдау секілді тақырыптарқарастырылады.

Бұл пән студенттерді тек теориялық тұрғыданғана емес, кәсіби және жеке тұрғыдан дамуға, көшбасшылық қасиеттерін қалыптастыруғаүйретеді.

Осы пәннің ең маңызды аспектілерінің бірі – стресс-менеджмент.

Стресс – адамның психологиялық және физиологиялық реакциясы, белгілі бір қысым немесе талапқа бейімделу процесі. Басқаруда стресс барлық деңгейдегі қызметкерлер үшін туындайды, сондықтан оны дұрыс басқару – ұйымның тиімді жұмысының кепілі.

Стресс-менеджменттің басқару психологиясы пәні үшін маңызы мынада:

1. Ұйымдағы психологиялық климатты сақтау:

Стрессті басқару арқылы студенттер ұжымдағыпсихологиялық климатты түсініп, оны жақсартужолдарын үйренеді. Бұл командада сенімділіктіарттырады, қызметкерлер арасындағытүсініспеушіліктерді азайтады.

​2.​Көшбасшылық қасиеттерін дамыту:

Көшбасшы стрессті дұрыс басқарғанда ғанаұжымды тиімді басқара алады. Стресс-менеджмент сабақтары студенттерге эмоциялық тұрақтылық, шұғыл шешім қабылдау қабілеті және күрделі жағдайларда лидерлік қасиеттерді көрсету дағдыларын береді.

​3.​Конфликтілерді алдын алу және шешу:

Стресс көбінесе конфликт тудырады. Стресс-менеджмент әдістері студенттерге конфликттіконструктивті жолмен шешуді, эмоцияныбақылауды және қарым-қатынас дағдыларынжетілдіруді үйретеді.

​4.​Жеке тұлғаның кәсіби дамуы:

Стресс-менеджментті меңгерген студенттержеке қабілеттерін тиімді пайдаланып, уақыттыбасқару, приоритеттерді анықтау, шешім қабылдаусияқты маңызды дағдыларды игереді. Бұл олардың болашақ кәсіби өмірінде табысқа жетуіне тікелей әсер етеді.

​5.​Өнімділік пен мотивацияны арттыру:

Дұрыс басқарылған стресс қызметкерлердіңмотивациясын арттырады, шығармашылыққабілеттерін дамытады және жұмыстың өнімділігінкөтереді. Стресс-менеджмент сабақтарыстуденттерге осы әдістерді нақты практикалықдеңгейде қолдануды үйретеді.

Стресс-менеджмент – басқару психологиясыпәнінің негізгі құрамдас бөлігі. Ол студенттерге ұжымдық жұмыс, көшбасшылық, конфликт басқару және кәсіби дамуды үйлестіріп үйренуге мүмкіндік береді. Бұл тақырып болашақ мамандар үшін тек теориялық маңызды емес, өмірлік және кәсіби дағды ретінде де қажетті.

Қорыта айтқанда, «Басқару психологиясы» – студенттердің кәсіби, тұлғалық және психологиялық дамуы үшін маңызды пән. Оның ішінде стресс-менеджмент – өмірлік және кәсіби дағды ретінде студенттерге ұжымдық жұмыс, көшбасшылық, конфликт басқару және өз эмоциясын бақылау қабілеттерін үйретеді.

Жубаназарова Н.С.

Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ 

Жалпы және қолданбалы психология 

психология ғылымдарының кандидаты, профессор

Болтаева А.М.

Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ 

психология ғылымдарының кандидаты, доцент м.а.

Муса Диана                                                                                                               

Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ 

Филология факультетінің 1-курс магистранты

 

---