§27. Қазақстан өзендері §28. Алаптар бойынша ірі өзендерге сипаттама

География пәнінен сабақ жоспары

Сынып: 8

Сабақ тақырыбы: §27. Қазақстан өзендері

§28.  Алаптар бойынша ірі өзендерге сипаттама

 

Сабақ мақсаты:  Қазақстан Республикасы территориясындағы  өзендер толық мағлұмат беру.

Сабақ міндеті:

1.Білімдік: Оқушыларға  өзендер, олардың  түрлері, пайда болуы, ағыстары, өзен жүйесінің рекшелігі, өзен алаптары су шығыны, жылдық ағын  туралы мағлұмат беру.

2.Тәрбиелік:  Оқушыларды Отансүйгіштікке, табиғатты аялауға, сақтауға үйрету. Өзендердің  суын қорғауға, сақтауға өз үлестерін қосуға  дағдылау, бағыттау.

3.Дамытушылық:  Балалардың өзіндік ойлана білуіне,  сабаққа деген қызығушылықтарын арттыруға,   өздерінше іздене білулеріне, т.б. үйрету.

Сабақ түрі: аралас

Сабақ әдісі: сұрақ-жауап,  картамен жұмыс,   кітаппен жұмыс,  жеке жұмыс,  карточкамен жұмыс;

Құрал-жабдықтар: ҚР физ картасы,  ҚР  әкімшілік картасы, ДЖ физикалық картасы, мектеп атласы, кескін карта,  карточкалар;

Кездесетін терминдер: Өзендер,  суайрық,  мұхит алаптары, ішкі тұйық алаптары, эрозия, су шығыны, жылдық ағын, өзендердің қоректенуі, өзен режимі  

Барысы: : І. Ұйымдастырушылық кезең

1.Сәлемдесу

2.Балаларды түгендеу.

3.Балалардың назарын сабаққа аудару

ІІ.Жаңа материалды игеру.

 

 

Қазақстанның ішкі сулары

өзендер

көлдер

бөгендер

каналдар

Жер асты сулары

мұздықтар

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                                                                                                          

 

Қазақстан аумағында ірілі – ұсақты 85 мың өзен бар. Олардың ішінде  7 өзеннің  (Ертіс, Тобыл, Есіл, Жайық, Сырдария, Іле, Шу) ұзындығы 1000 км-ден асады.

Республиканың барлық өзендері құяды:

< >Солтүстік Мұзды мұхиты алабына;Ішкі тұйық алапқа;Екі алаптың суайрығы өтеді:

 

 

Сауыр-Тарбағатай             Сарыарқа             Торғай үстірті

Оңтүстік Орал таулары

ІІІ.Бекіту.

1-кесте. Қазақстан өзендері

 

Өзен алаптары
№	Солтүстік Мұзды мұхиты алабы өзендері	Ішкі тұйық алап өзендері
		Каспий теңізі алабы өзендері	Арал теңізі алабы өзендері	Балқаш-Алакөл көлдері алабы өзендері

 

2-кесте.Қазақстан өзендері сипаттамасы

№	өзендер	Географиялық орны	бастауы	Құяр сағасы	Жалпы ұзындығы	ҚР-дағы ұзындығы	Салалары	Құятын алабы	Қоректенуі	Ағып өтетін мемлекеттері
1	Ертіс
2	Сырдария
3	Есіл
4	Тобыл
5	Шу
6	Нұра
7	Жайық
8	Іле
9	Жем

 

3.Мына терминдерге   сипатама беру:

Өзен, өзен бастауы, құяр сағасы, өзен арнасы, өзеннің су жинау алабы, өзеннің суайрығы,  өзен саласы,  өзен суының  қоректенуі, өзен режимі, жылдық ағын, су шығыны,  т.б.

< >Сұрақтарға жауап беріңдер.Солтүстік Мұзды мұхиты алабы өзендерін атаңдар.Қазақстан өзендерінің бірінші ерекшелігі – оның жасы. Қазақстан өзендерінің жасының қандай ерекшелігі бар?Қазақстан  өзендерінің  ішінде қандай аймақтың  өзендері қар-жаңбыр суымен қоректенеді және оның себебі неде?Кесте.Қазақстан өзендері сипаттамасы

№

өзендер

Географиялық орны

бастауы

Құяр сағасы

Жалпы ұзындығы

ҚР-дағы ұзындығы

Салалары

Құятын алабы

Қоректенуі

Ағып өтетін мемлекеттері

1

Ертіс

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

Сырдария

 

 

 

\

 

 

 

 

 

 

< >Мына терминдерге   сипатама беру:өзен бастауы, құяр сағасы, өзен саласы, өзен суының  қоректенуі,өзен режимі,Сұрақтарға жауап беріңдер.Каспий теңізі алабы өзендерін  атаңдар.Қазақстан өзендерінің екінші ерекшелігі – оның әркелкі таралуы. Қазақстан өзендерінің әркелкі таралуының   себебі неде?Қазақстан  өзендерінің  ішінде қандай аймақтың  өзендері  қар суымен қоректенеді және оның себебі неде?Кесте.Қазақстан өзендері сипаттамасы

№

өзендер

Географиялық орны

бастауы

Құяр сағасы

Жалпы ұзындығы

ҚР-дағы ұзындығы

Салалары

Құятын алабы

Қоректенуі

Ағып өтетін мемлекеттері

3

Есіл

 

 

 

 

 

 

 

 

 

8

Іле

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

< >Мына терминдерге   сипатама беру:жылдық ағын, су шығыны,  өзен арнасы, өзеннің су жинау алабы, өзеннің суайрығы, 

 

 

---