Бөлме өсімдіктері және оларды күту

Маңғыстау облысы, Мұнайлы ауданы
"Балдәурен" жекеменшік балабақшасының
тәрбиешісі: Сулейменова Зада Ордабаевна

Мақсаты: Бөлме өсімдіктер туралы түсінік беру. Гүлдердің атауларын, сырт келбетін, жеке бөлшек атауларын дұрыс айтуын, оларды баптап, күту ережелерімен таныстыру. Өсінді отырғызу жолын көрсетіп, табиғатты аялауға,сүюгеүйрету.

Шаттық шеңбері:

Қуанамын мен де,
Қуанасың сен де,
Қуанайық достарым
Арайлап атқан күнге.
Балалар отырады.

Тәрбиеші: Балалар, мен сендерге жұмбақ жасырамын, ал сендер оның жауабын шешуге тырысыңдар.

- Адамдардың бәрі қызығады, су құймасаң сәні бұзылады. Бұл не?
Балалар: - Гүл деп, жауабын тапты.
Тәрбиеші: Дұрыс. Жарайсыңдар, ендеше бүгін біз бөлме өсімдіктерімен таныс боламыз.

Өсімдік өмір сәні, табиғат көркі, дәрі - дәрмек. Олар біздің бөлмемізді тек әдемі етіп көрік бере қоймай, бөлменің, үйдің ауасын тазартады. Бізге қуаныш сыйлайды, көңіліміз көтеріңкі болады екен. Олардың көптеген түрлері болады. Енді балалар тақтаға назарымызды аударайық, міне, мынау фикус гүлі. Гүлінің түсі қызыл, хош иісті болып келеді екен.

Фикус гүлі өте әдемі, бөлмемізді әдемі етіп тұрады. Ал мынау, алоэ өсімдігі.

Жапырақтары тікенді болып келген, бірақ тікені қолымызға кірмейді.

Алоэның емдік қасиеті бар, дәрі-дәрмек. Егерде, жүгіріп бара жатып, жарақат алған жағдайда осы алоэ кескінін кесіп алып, жарақат алған жерге тигізіп бір-аз уақыт ұстап тұрсақ жазылады екен. Міне, өсімдіктердің осындай адамға деген пайдасы бар екен. Енді, гүлдің сырт келбетімен танысайық.

Тамыры - сабағы - жапырағы - гүлі. Балалар, ендеше осы айтып отырған гүлдеріміз біздің бөлмемізде бар ма? Мұқият қарайықшы, кім көріп тұр?

Балалар: -Табиғат бұрышында деп, және раушан, алоэ өсімдіктерді тауып көрсетті.
Осы мезетте Қоян есікті қағып келеді. Үнтаспаға жазылған ұшақ дыбысы жіберіледі.
Қоян: Саламатсыздарма балалар. Үйіме, үйдің шатырына ұшып бара жатып (қолмен жоғары жаққа көрсетеді), сендердің терезелеріңнен өте әдемі бөлме өсімдіктерін көріп, жақынырақ көруге келдім. Мен де үйіме гүл өсіргім келеді, бірақ мен күту, баптау ережелерін білмеймін.
Тәрбиеші: - Қоян, сен мұңайма. Балалармен бірге отырып көріп, үйренуіңе болады.
Балалар әуелі Қоянға гүл туралы тақпақтарымызды айтып берейік.
Самал : Қызыл – жасыл гүл егіп,
              Баптап, күттік, түрлеттік,
              Қалмасын деп қуарып,
              Апта сайын суардық.
              Мереке: Арасында гүлдің,
              Ойнап бүгін жүрдім
              Қызыл, көкшіл, сары
              Әп- әдемі бәрі.
              Мейіржан: Үйде тұрып өсетін,
              Әкеп гүлдің көшетін
              Топырақты салдым да,
              Отырғыздым қалбырға.
              Қоян: Жарайсыңдар балалар.

Тәрбиеші: Енді Қоянға өсінді отырғызу жолын көрсетейік. Балалар, жақсы көріну үшін қасыма, үстелге жақынырақ тұрыңдар.
Практикалық әрекет: Гүл отырғызу үшін ең әуелі бізге ыдыс қажет. Ыдысты алып, ішіне жай даладағы топырақ емес, құнарлы топырақ саламыз, жақсы өсу үшін. Содан соң, топырақ ортасына құдықша жасап, гүл өсіндісін отырғызамыз (тамырын көрсету). Енді, осы гүлімізді табиғат бұрышына қояйық. Балаларға сұрақ: Балалар, гүл отырғызып, тек осылай қоямыз ба екен?

Томирис: - Жоқ, гүлге су құю керек.
Тәрбиеші:  - Дұрыс айтасың, балалар егерде біз тамақ ішпесек не болады екен бізге?
Томирис: - Ауырып қаламыз.
Тәрбиеші: Әлсізденеміз, ауырып қаламыз екен. Ал, егерде тамак ішсек, күшіміз көп болады, бойымыз өседі. Сол сияқты өсімдіктер адам сияқты тамақ ішпесе, ауырып қалады. Су құйып, күтіп,баптап тұру қажет екен.
Күту ережелері:
Гүлдердің жапырақтарының шаңын сулы мақтамен сүртеді (Самал сүртеді).
Жапырақтары ұсақ өсімдіктерді су шашатын ыдыспен бүркеп-шашып жуамыз (Ерболат шашып жуады).
Суды жапырақтарына тигізбей топырағына құяды (Ердәулет құяды).
Тәрбиеші: Жарайсыңдар, бәрін көріп, ұғып алған екенсіңдер.
Қоян: Балалар, мен сендермен бір сергіп алғым келіп тұр.( Балалар тұрады)
Шаршағанда ырғалып,
Гүлге ұқсап демалам,
Қанатты бір қағып,
Гүлдей болып жайқалам.
Тәрбиеші: Жарайды, орындарымызға отырайық. Бүгінгі сабақ ұнадыма?

Біз қандай бөлме өсімдіктерімен таныстық?

Балалар: - Раушан, алоэ өсімдігімен
Тәрбиеші: - Гүлдің сырт келбеті қандай?
Ару: - Тамыры - сабағы - жапырағы - гүлі болады.
Тәрбиеші: - Бөлме өсімдіктерінің қандай пайдасы бар?
Нұрбек: - Бізге қуаныш сыйлайды.
Самал: - Дәрі - дәрмек.
Нұртас: - Бөлменің ауасын тазартады.
Тәрбиеші: - балалар, жаңағы отырғызған гүлімізді Қоянға сыйлайық. Келісесіңдерме?
Балалар: - Ия.
Қоян: - Рахмет, балалар, сендер әдепті, білімді екенсіңдер. Бөлме өсімдік туралы көп мағлұмат алдым, енді менде гүлдерімді күтіп, баптап тұрамын.

Сау болыңдар!!! (ұшып кетеді).