Демократия
Демократия деген ен ұғым?
Мағынасы кең ұғым:
Халық билейді деген сөз,
Теріні өздерінше илейді деген сөз,
Патшаға да басын имейді деген сөз,
Бірақ, ар-намысқа тимейді деген сөз.
Иә, бұл – алтын ұғым,
Жарық күндей жарқын ұғым.
Халық кімнен именіп, қайтады?
Айтатындарын тура айтады.
Жатпайды қорқып-жасқана,
Талап қоя біледі патшаға...
Кезінде бір елдерде солай болған,
Мәслені шешу оңай болған.
Бірте-бірте заман өзгеріп,
Диктатура кез келіп,
(Жеке билікті көз көріп),
Диктатура дара тұлғаға айналды,
Халықтың тілі байланды,
Күні қараңға айналды.
Полицейлердің аңдуына ілініп,
Көшеге шыға алмайтын болды бірігіп.
Шыға қалса, әр қадамын аңдайтын болды,
Әркімге күдіктене қарайтын болды.
Кет дегенге кетпесе, сабайтын болды,
Абақтыға қамайтын болды.
Демократия деген сөз қағазда қалды,
Қалың елді азапқа салды.
* * *
Демократия қиналса да соншама,
Жоғалған жоқ екен соншама,
Нағыз демократия моншада.
Онда кімдер бармайды?
Кәрі де, жас та қалмайды,
Ұлтқа бөлушілік болмайды,
«Саясаткерлер» бұлбұлша сайрайды.
Киімдерін шешіп тастайды,
Абыройларын жасырудан саспайды,
Еркін әңгімені бастайды,
Өйткені, мұнда полицейлер баспайды,
Сондықтан, ешкім үркіп-саспайды.
Айда келіп, ұмытып Құдайды,
Шетте қалып былайғы,
Басқаны да сыбайды,
Патшаны да сынайды.
Әй дейтін әже жоқ,
Қой дейтін қожа жоқ,
Өздері өздеріне қожа боп,
Кір-қоқыстан арылып,
Ақырында моншадан
Шыға келер таза боп.
* * *
Иә, моншада көңілденіп қаласың,
Тән кірінен жеңілденіп қаласың.
Жан кірінен арылып,
Демократия сөзімен танысып,
Өмір көріп қаласың.
- Үмбетей Жырау
- Жүсіп Баласағұни
- Жүсіп Баласағұни
- Жүсіп Баласағұни
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі