Қапшағай толқындары

Бірінші жыр

Жағасы жайқалады Қапшағайдың,
Айнала жақпар тастар,
Аппақ айдын.
Жұлдыздар жымыңдаса су бетінде,
Жанымды жалындатып шоққа ораймын.
Жағасы жайқалады Қапшағайдың,
Аунаған ақ толқынға көп қараймын.
Көндікпей көп ғасырлар келген Ілем,
Сен бүгін құшағыңды көпке жайдың.
Арғымақ — ақжал толқын,
Шудаланып,
Айдының жатырсың ба нұрға қанып.
Адамның құдіретті күші емес пе,
Жасартып әміріңді тұрған анық.
Шат жүзің нұрлы кеште нұрланады,
Сыбырлап,
Сыршыл қайын ырғалады.
Нұр құшып,
Көкке бойлап шағала-үйлер,
Жаңғыртып жастар үні тұр қаланы.
Саған мен қашан-дағы асыққанмын,
Сәулесін орансам деп ашық таңның.
Қапшағай,
Халқыма ырыс,
Шалқарымсың,
Куәсің күлкісіне ғашықтардың.
Куәсің ғашықтардың күлкісіне,
Куәсің мұндағы көп жұрт ісіне.
Ай сенің айдынында шалқалайды,
Оранбай аспандағы бұлт ішіне.
Күн-дағы айдынында дөңгелейді,
Батқандай рақатына ол мерейлі.
Жайқалған жағаңдағы ағаш түгіл,
Құм-дағы маңайдағы шөлдемейді.

Екінші жыр
Толқынның толастамас асқақ әні,
Бір ойым менің содан басталады.
Өткенін есіне алып күрсінгендей,
Жартастан мөлт-мөлт етіп жас тамады.
Екшеген толқын шайып
құмың майда,
Оралтар өткендегі мұңымды ойға.
Бүгінгі тағдырыңа риза болып,
Көзіңде қуаныш-нұр жымыңдай ма.
Сенде жоқ бәсең толқын,
Бәсең көрік,
Күн сайын құлпырасың әсемденіп.
Ой,
Қырға,
Шөл-құмайтқа,
Кең далаға,
Жатасың ала жаздай жас өң беріп.
Жатасың жалғастырып өріңді өрмен,
Көз алмай көп қараймын керім кәлден.
Бір кезде өткел бермес асау Іле
Жуасып,
Жолаушыға төрін берген.
Арналы,
Ала шапқын ағыстарың,
Бейне бір ақтарылған шабыт-дарын.
Әлемге мақтаныш қып жатыр дерсің,
Тіл тауып,
Адамдармен табысқанын.
Толқыннан толқын озып,
Жарысқанын,
Толқынмен толқын иық қағысқанын
Көк теңіз жыр қылады,
Күні-түні
Тыңдатып жақынға да алысқа әнін..

Үшінші жыр
Жөн тапқан,
Жуасыған арнаң да ерек,
Жатқандай толқындарың арман бөлеп.
Ойлының үзілмейтін қиялыңдай,
Тынысын тіршіліктің қалған демеп.
Тамаша жандар қанша арамызда,
Сондықтан батыл іске барамыз да.
Адамның еңбектегі ерлігі ғой
Қалаға,
Тірлік берген даламызға.
Аралап кең даланы асығасың,
Жоқ менен ешбір сырың жасыратын.
Адамның ақылы мен парасаты
Құныңды,
Құдіретіңді асыратын!
Бас тартпас өмірдің не қиынынан
Сан ұлан келді елімнің қиырынан,
Басыңа тоспа салып,
С у тұндырды,
Сияқты бір мөп-мөлдір иірім-ән!
Қарамай жаздың төккен жауынына,
Қарамай қыс бұрқасын,
Дауылына.
Көп ұлттың азаматы құшақтасты
Іленің көк толқынды бауырында!
Дос әні қанат қағып алыстарға,
Шаттықтан шашу шашып қалысты арна.
Астында қызыл тудың құлшындырған
Күп қандай кенелген көп табыстарға!
Теңіздің жағалауы тамаша бақ,
Суырған құмнан шөлді арашалап,
Алып ГЭС құрылысын орнатқандар
Өздерін көрді ме екен дара санап.
Айнала құз-жартастар жараса қап,
Теңізге тұр ма төніп,
Тамашалап!
Қарайды көзін алмай олар-дағы,
Өтетін жолаушылар жанасалап.
Төнеді бұлт теңізге теліші деп,
Елміз ғой оты қашпас,
Өрісі көп.
Осынша жетістіктің бәрін-дағы
Айтады жұрт уақыттың жемісі деп!

Төртінші жыр
Тас қашап,
Тау қопарып,
Теңіз тербеп
Келеміз,
Іс табысты,
Көңіл сергек!
Қапшағай қаласы да қанат жайған,
Басына шың жастанып, көзіңше өрлеп.
Теңіздің қызықтауға көркін көріп,
Бұлттар да қонар шыңға еркін келіп.
Ерлік көп!
Ел іргесі берік сондай,
Дәріптер достығымды сертім берік!
Керек қой теңізге де тұрақтылық,
Барады Балқашқа да ұзақ тұнып.
Балауса,
Балғын бауды бусандырып,
Келеді бақшаларды гүл аттырып.
Ағады әр отауға жарық беріп,
Қызығын жатыр бүгін халық көріп.
Дамылдап сая бақта дем алады,
Ер шопан өрісте мал бағып келіп.
Коп бүгін айтары да ақ арнаның,
Кінәлап өткені үшін тағар ма мін.
Далаға,
Қалаға да шырақ жағып,
Арқалап ағады Іле ел арманын!

---