«Тәңір көпір» жолдары

БІРІНШІ ЖЫР ШЫҢНАН АСАРДА
Жанама тас,
Жақпар шың таудың жолы,
Төнеді төбесінен зәулім көгі.
Шыңы бұлтқа оранып шығандаған,
Жетпеген биігіне жаудың да оғы...
Жондары жоталарға басын сүйеп,
Жалғасып «Алтын жазық»
Жатыр шіреп.
«Тәңір көпір» туралы —
Жәй ұқтырып,
Қарттар аңыз айтады асыл сүйек.
Келеміз кезең асып атпен өрлеп,
Табиғат, шеберсің-ау,
Неткен өрнек!
Қарғыма тас ұшпалы,
Түбі шыңырау —
Бір жетуді армандап кеткен ел көп.
Ауыздықпен алысқан құр аттары,
Таудың тасын жаңғыртты
Тұяқтары.
Қыран ұшты шыңқылдап төбемізден,
Тек биікте болатын —
Тұрақтары...
Келеміз сұлулықты тамашалап,
Қырғауылдар ұшады
Қарасаң-ақ.
Секем алғыш сыбдырдан
Жорға құрлар,
Барады балапанын оңашалап.
Күнде осылай қарсы алып дала таңын,
Жартастары жаңғырып
Жарасады үн.
Адасқан үйірінен шөже торғай,
Адамға шағады екен
Балаша мұң...
Тимесе құс та адамға жақын болар,
Еркін ұшып, олар да
Батылданар.
Қосылған тұс-тұс жақтан
Құстар даусы,
Орман сәнін асырып жатыр солар!

ЕКІНШІ ЖЫР ТАУДАҒЫ КӨЛ
Күннің көзі қайта ашылды кенеттен,
Жаңа ғана —
Жаңбыр жауып,
Сел өткен.
Шайқалады шөптің басы сусылдап,
Сұлулық та —
Алуан түрлі себептен...
Тау жолының «азабынан» арылып,
Тайпалады күрең жорға ағылып.
Терең сайда
Бұлт бауырлап барады,
Жол береді
Самырсындар жарылып.
Тау жолдары мені қалай састырмақ,
Тау ертегін өскен жанмын
Жас тыңдап...
Көңілге бір желік пайда болғандай,
Өткелі жоқ,
Өзен жатыр тасқындап.
Табанында осынау зәулім шындардың,
Құпия сыр сандығындай жылдардың —
«Тәңір көпір» таңдандырып біздерді,
Енді көрдік
Жасырынып тұрғанын.
Алып үңгір.
Тауды кеулеп соншалық
Төне түскен жартастар да
Тамсанып.
Жанарындай жарқырайды айна көл,
Келгендерді
Құс әнімен қарсы алып.
Құстар сайрап,
Ұшып-қонып секірген,
Бөгде дыбыс естілмейді лепірген.
Қарап тұрсаң кел қасынан жоғары
Алып үңгір —
Аумай қалған көпірден.
Тасқа ұрынып жарқанат жүр жаңғалақ,
Жартас бетін кеткен кімдер
Таңбалап?!.
«Бір мың сегіз жүз жетпіс сегіз жыл», — деген,
Жүрегімді тұрды сол сез
Әнге орап...
Сол жазулар —
Салтанатты сән құрып,
Ат тұяғы дүбірлейді жаңғырып...
Өздері де
Осынау зәулім шындардай,
Серттерінде тұрған екен мәңгілік!

ҮШІНШІ ЖЫР ТАҢБАЛЫ ТАС
Таусылмай айтар болса
Таңға шыны...
Өткен ғой,
Талай ғұмыр, сан ғасыры.
Болғардың қарты тұрғай
Баласына
Таныс екен осынау
Таңба сыры.
Жүрмепті жұрт озбырлық жетегіне,
Сенген ғой жақсылыққа жетеріне.
Қайыспас қайсарлығы
Әкелердің,
Жалғасын ұрпағына кетеді де.
Ел — дана,
Туғызады алыптарды,
Қоғамды жалғыз адам дамытпайды.
Жендеттің
Жебесінен мерт болса да,
Нағыз ер —
Намысына оқ дарытпайды!..
Шын қырандар биікте шарықтайды,
Шын азамат —
Толғанар халық жайлы.
Кім, не үшін көшкенін бұл өмірден
Уақыт — сыншы бағалап,
Анықтайды...
Данышпан ғой,
Дарын ғой дала жатқан,
Дамылдар таң да ерекше —
Далада атқан.
Ақ сәулелер төгілтіп жүрегіне —
Талантын
Табиғат та даралатқан!..
Тарқамас,
Татымы мол құмарыңдай,
Тулатса ғой жүректі жыр арылмай.
Халықпен біте қайнар жандар қанша,
Жұбын жазбас егіздің сыңарыңдай!
Әкелер басып өткен қанша жолдар,
Сол жолда құрбан болды қанша жандар
Осы «Тәңір көпірде» жасырынып,
Қабылданған қаншама —
Комсомолдар...
Жөн-жосығын, әр істің шегін білер,
Бас қосқан
Партияға сенімділер.
Георгии Дмитров —
Нағыз адам,
Қаптаған тұла бойын сенім-жігер.
«Олар — осы өлкенің түлектері,
Күрестерде шыныққан жүректі еді.
Ленин жолын шырақ қып,
Елін бастап,
Қабысқан асыл арман, тілектері».
Деп, бізге Свобода ұқтырады,
Қайратты,
Жетпіс бесте нық тұр әлі...
Болғардың
Батыл, ойлы,
Батыр қызы —
Өткен күннен көп сырды ұқтырады.
Қарттар-ай,
Шеттерінен мықты бәрі!
Халық дәйім шындықты жасырмайды,
Жәбірге,
Зұлымдыққа бас ұрмайды.
Халық айтса, шын айтар қашан-дағы,
Кемітіп немесе оны асырмайды!..

---