Киік даласында
О, дала, құмды дала, ақ шаң дала,
Ойнақтап сәби күнім шапқан дала,
Көсілген көп ғасырдың үстіменен
Жүгірген жүйрік дала, шапшаң дала.
О, дала, құмды дала, ақ шаң дала,
Ойнақтап сәби күнім шапқан дала,
Көсілген көп ғасырдың үстіменен
Жүгірген жүйрік дала, шапшаң дала.
Апрель. Жатыр Есіл жаңа оянып,
Қыс бойы ұйықтаған қарға оранып.
Дабырлап қырдан келген қысқа өзендер
Мазасын күн-күн сайын барады алып.
Астанам туға бөленген,
Аспаным шұғыла жамылған,
Алаңға беттеп келем мен
Октябрь күнін сағынған.
Мынау көктем — таудан түскен ақ бұлақ,
Мынау көктем - жаңа оянған жапырақ,
Осы таңда көшесімен өзінің
Менің көкем келеді әлі шапқылап.
Сан батырлар cap садағын мөңіреткен,
Азаттықты талмай іздеп жер-көктен,
Күнге қақтап күнде найза саптаған,
Тұлпарларын ақ сабын ғып терлеткен.
Рахмет саған, Партия,
Әділім менің, қамқорым,
Тағы бір қалды жарқырап
Қуаныштан жан төрім.
Москва. Аэропорт. Вокзал іші
Қысты құн ығы-жығы толған кісі.
Ұшпайды тұман тұтқан самолеттер,
Болады кейде сондай жол қайғысы.
Отырды ол таңертеңгі сәуле астында,
Ойымен өткен күнге жалғасты да,
Шыға алмай шым-шытырық оқиғадан,
Сан рет санап бәрін адасты да.
Білемін, жүгім ауыр бүгін менің,
Уақыт, енді өзіңсің - жүгінгенім,
Көңлімде кеше ғана секілді еді
Желбіреп жалаң көйлек жүгіргенім.
Сәске түс. Июльдің бір балбыраған
Күні еді, ыстық, сәуле жамыраған.
Қаз-қатар ақ теректің саясымен
Ағылған Алматыда қалың адам.
Өліп, қурап құлаған жапырақтың
Денесінде ойнайды жарқырап күн.
Ең соңғы рет аймалап нұр тіршілік,
Жөнелтпекші астына топырақтың.
Бас айналған еңбектің қарқынынан,
Білек қызып, кеуде ысып, алқынып жан,
Зырылдаған тірліктің доңғалағы
Адам күшін бойына тартып жылдам.
Таң азанда таласып арай-күнмен,
Алматының үстінен қараймын мен.
Бауыры шаң-шаң бұлттар тауға көшіп,
Көрінеді көшелер талай жүрген.
Алатау, тағы саған қарап қалдым,
Бармысың барқыт мінез, қарақтарым.
Көктемнің періштесі, көк еркесі
Аққудың сағындым ғой қанаттарын.
Таң ата көрдің бе сен Көкшетауды,
Дейтіндей бұлтсыз аспан жұпар жауды,
Хош иіс жан-жағыңды қоршап алып,
Секілді ақ шымылдық қыздың аулы.
Теңіз де теңіз сары ала
Жел құшағы жетпеген
Теңіз құсы шағала
Ол да кесіп өтпеген.
Тұра қап егін шетінде
Қолыма алдым бір сабақ,
Ып-ыстық сәуле бетінде
Толысқан екен күн санап.
Қостанай, айналайын ауаңнан мен,
Жаныма әсер етпес баламнан кем.
Сол үшін сонша жерден ұшып келіп,
Татамын дос ұсынған тағам-дәмнен.
Соқты боран,
«Соқты» деген жай сөз ол.
Көз алдында көрінбейді созған қол.
Аппақ болып шыға келер әп-сәтте
Айлар мен апталарды, күн мен түнді
Теміртау тер моншақтап білмей тұрды,
Поездар доңғалағы тозып талай
Бұл жерге ғаламатты мың келтірді.
Өзіңмен тел еміп өстім Сырды мен,
Бірге бастым Мырза шөлдей қырды мен,
Мәңгі-бақи құшақтасып жатсын деп,
Жайған өзі табиғаттың бір кілем.
Шаһар Ташкент төбесінен үңілсең,
Зор биіктен көре алмайсың үйін сен.
Ақ жазықтың ортасында керіліп
Секілді бір жатқан адам киімшең.
Абай, Пушкин, Толстой,
Жамбыл, Шоқан, Ыбырай –
Бәрі де бір алып қой,
Өнері мол, жыры бай! –
Хан Темірдің орнында совхоз «Темір»,
Бұл кездейсоқ нәрсе емес - бұл екі өмір.
Қан төгілген алапта мақта өсірген
Заманыңның сырына үңіле біл!
Бұл өңірде су да жоқ,
Шөп тобықтан аспаған.
Айқай да жоқ, шу да жоқ
Адам ауыз ашпаған.
Таулары көп бұл қазақтың
Даласына орнатқан.
Қаратауға күн де жақын,
Жер де тегіс ол жатқан.
Түркістанның көшелері ылғи бақ,
Кеудесінен бұлақ аққан құлдилап.
Жүре берсем, жүре берсем, дариға,
Қыз құшақтап, гүл иіскеп, сыр жинап.
Бір гүл келіп көкірегіме орнаса,
Бір гүл келіп галстугін байласа,
Бір гүл келіп мойыныма асылып,
Самал болып, шашым сипап ойнаса,
Түркістанның аспанында тұңғиық
Жерге балқып түсетіндей күн күйіп.
Сардалада ыстық сағым көтерген
Хожа Ахмет мұнарасы тым биік.
Қақ жарып ен даланы, жолмен аңқып,
Ондаған машинаға өлең артып,
Қаратау, ққшағыңа кірдік сенің
Құйқылжып жыр боп тасып, ән боп шалқып.
Қарашаған басында
Жолықты бір шал маған.
Ол туғалы осында
Қырық жыл балық аулаған.
«Тау толқындар, тау толқындар,
Ту ар теңіз сілкінсе!
Қал қасымда, қалсаңшы, жар,
Ауға бармай бір күнше!
Мынау қара тереңнен
Алды ма екен әз көрік,
Қыздар туған Бөгеннен
Ылғи қара көз болып.
Арал шеті айнала құм,
Арал суын сол ішкен.
Қайран теңіз, қайран ағын
Тұз бен нәрін бөліскен!
- Нарша Булгакбаев
- Нарша Булгакбаев
-
- Архимед
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі