Өлең, жыр, ақындар

Ілмек бойынша іздеу


Мақалалар (2) Өлеңдер (35) Мақал-мәтелдер (1)

Жүйрік ат, көңіл ашар қыран, тазы

Жүйрік ат, көңіл ашар қыран, тазы,
Жігітті жібермейді малдың азы.
Әркім-ақ жамандыққа көңіл берді,
Тыятын болмаған соң мықты қазы.

Толық

Соқыр, саңырау және жалаңаш

Жалғанда таппай бiр жар жалғыз жүрдім,
Кез болмай мен иеме далаға үрдім.
Айтқанмен көп соқырға кім нанады,
Дегенмен жұрт көрмеген бiр iс көрдім.

Толық

Қиянат

Жақсы қыз бозбалаға пар болғандай,
Жiгiтi душар болса, жар болғандай!
Теңi емес бiр жауызға (пасыққа) берсе егер (агер),
Көңiлi көтерiлмей, зар болғандай!

Толық

Мәшһүрдiң өзiн таныстыруы

Тiрлiк пен денсаулықта – баста бағым,
Онан соңғы дәулетім – тiл мен жағым.
Құдай берген он екi мүшелерім ,
Өз өнерім өзіме–алтын тағым.

Толық

Көшпелі болған жұрттың шаруасы бар

Көшпелі болған жұрттың шаруасы бар,
Сарт, ноғай жан сақтайды саудасы бар.
Жезқұйрық жапалақпен жемтіктес боп,
Сұрайтын бір-бірінен сауғасы бар.

Толық

Киік

О заманда бар екен жалғыз киік,
Тамам кәпір аттанды тұзақ жиып.
Тұзағына кәуірдің (кәпірдің) киік түсіп,
Тартып үзіп кете алмай, қалды киік.

Толық

Бозторғай

«Қиын жол қияметтің - тар-ды» - дейді,
«Бір жағы- су, бір жағы от, жар-ды» - дейді.
«Хазірет Ғалы пайғамбар заманында
Маңайында бір мүсәпір бар-ды!» - дейді.

Толық

Қалмақ Сарыарқадан ауғанда, тамақ сұрап жылаған балаларына айтқаны

Сорқара. Сортың бар ма?
Сүрлеп жайған етің бар ма?
Көнек, Толағайың бар ма?
Көнекте тұрған қымызың бар ма ?! -

Толық

Өтірік өлең

Өтірік өлең айттым да, қызға жақтым,
Кұмырсқаның асауын қойдай бақтым.
Асауын шегірткенің ұстап мініп,
Тау-таудан тарбаңдатып түлкі қақтым.

Толық

Қалмақтың Сарыарқаны жоқтап жылаған зары

Қайран да, қайран, қайран тау,
Тиюші еді пайдаң тау.
Пайдасының белгісі -
Үйімде тұрған үлгісі.

Толық

Тәтиді жоқтау

Қара бір таудың жылғасы,
Халқының бағлан құлжасы,
Сүйіндіктің ағасы,
Алтыннан салған сырғасы,

Толық

Тақпақ

Арай, арай, арай бар,
Арай толған сарай бар.
Бурылша атқа бұғау бар,
Бұғауды кесер егеу бар.

Толық

Бопы төренің қарындасын жоқтағаны

Күдері белбеу белімде,
Азалы болдым елімде
Бопекем жарлық берген соң,
Жүре бердім жөніме.

Толық

Бақсының сөзі

Әуелі, Құдай, сен оңда,
Сен оңдасаң, біз мұнда!
Тілегеп тілек және бер,
Қас бедеуге бала бер!

Толық

Балғынды жоқтау

Басында қу ағаштың тақияң тұр,
Ақ күміс, адыра қалғыр, жарқырап тұр!
Келмесең сол барғаннан, жалғызым-ай,
Артыңда қалған апаң аңырап тұр.

Толық

Бір әйелдің ботасын жоқтағаны

Боз інген боздап тұр-ау ботасына,
«Қонағым қыдыр болған» - жатасың ба?
Қыдыр болған кісіге қыдыр-дағы
Мен сиейін қонақтың батасына!

Толық

Мысал-аңыз үлгілері

Айтамын Құдайдан соң Мұхаммедті,
Сібірде көкжал салды көк жендетті.
Тоғыз түлек болғанда, топ қазды алып,
Қазасы көкжендеттің иттен жетті.

Толық

Ит дүние

Бұ дүние жолдас емес адамзатқа,
Кетедi, қайта тастап жанған отқа.
Дүниенiң жамандығын көзiне айтып,
Ғазал қып бес-алты ауыз жаздым хатқа.

Толық

Қара өлең

Үлкенге керсең қалды да,
Ас құйылды тегешке.
Үлкен билер қалды да,
Құлдар кірді кеңеске.

Толық

Нәпсi аждаһа

Дүние, ойлай берсем, жалған дейдi,
Әркім дi әлекке тек салған дейдi.
Дүниенi өле-өлгенше қуып-қуып,
Ауызы аңқиып [құр босқа] қалған дейдi.

Толық