Алтын адам
Алтын адам,
Алтын адам...
Адам жоқ!
Алтын қалған жарқыраған.
Бір Аллаға сыйынған адам өлмес,
Құдайсыз қу қолынан іс те келмес.
Белін бекем буғанның белі талмас,
Ел бұзса да, адалдық өзгерілмес.
Адам — бір боқ көтерген боқтың қабы,
Боқтан сасық боласың өлсең тағы.
Мені мен сен тең бе деп мақтанасың,
Білімсіздік белгісі — ол баяғы.
Шығамын тірі болсам адам болып,
Жүрмеймін бұл жиһанда жаман болып.
Жатқаным көрде тыныш жақсы емес пе,
Жүргенше өмір сүріп, надан болып.
Адамды адам түсінбеу -- бір ақырет.
Ойлы жас, түсініпсің, рақмет!
Рақмет!
Жассың ғой жалыны мол,
Бұл жалғаннан
Басқаным кейде шоқ болды.
Бұл жалғаннан
Құшқаным кейде от болды.
Бағаналы терек жарылса,
Бақыраш жамап болар ма?
Қарағайға қарсы бұтақ біткенше,
Еменге иір бұтақ бітсейші.
Өлсе өлер табиғат, адам өлмес,
Ол бірақ қайтып келіп, ойнап-күлмес.
„Мені" мен „менікінің" айрылғанын
„Өлді" деп ат қойыпты өңкей білмес.
Адамның айтқан сөзі ауыр екен,
Көңілге қанжар болып тиген сәттен.
Сөз сүйектен өтетін қару болса,
Сау сүйегім сырқырап, сында-ау әттең…
Бізді заман емес, адамдар өзгертеді,
Солай-солай заманға дақ келтіреді,
Бірімізге-біріміз жау болып,
Өмірді солай босына өткізеді!
Түбінде бәрі-бір жаман іс жарып шығады,
Ұрлық ісі өзіне де керек емес болып қалады,
Жасырын жасап-ап неге өзін сынға алады?
Жарып шыққанымен ол қоймай, махшарда сауал болады,
Қасыңды аш, қабағыңа қар жаумай,
Ғайбат айтпа сауабыңнан айырылмай,
Өзіңді ұлы ұстар мінезді қой,
Тәкәппарланып жұмағыңнан айырылмай!
Білмей жатып білем деме ешқашан,
Әйтпесе өтірікпен күнә аласың әрқашан,
Пысық болам деп, артықпенен арам жеп,
Сұрау болат! Өзіңді алдауды тоқтатасың сен қашан?
Қолыма қалам алдым хат жазғалы,
Болашақ ұрпақтарға ғибратты ой айтқалы,
Жамағат құлақ салып тыңдасаңыз,
Айтуға датым көп ой қозғағалы.
Адам деген бір пенде ойланбаған,
Қолда бар асылтасты сыйламаған,
Рахым етпеген үшін оны Аллам,
Бағанағы асылтасты қайтып алған!
Не ұқсын надан байғұс құр тамақтан,
Құр сандалып жүруден әуарадтан,
Гауһарды тас екен деп лақтырған соң,
Не деуге болады құр ақымақтан?!
Ерінсе өмір адамның ісі өнбес,
Құралы мен талантты да оған көнбес,
Атасынан қалған байлығына масаттанып, ол да бітет,
Ешбір адам уақыттың елшісіне ешкім қарсы келмес!
Бір үйде жиюлы екен қазына мал,
Көрсетті бәрін бізге ақсақал шал:
«Бұрынғы атамызға сыйға берген,
Біздерде мынадай бар, мынадай бар!..»
Қызық қандай адамды қыздыратын,
Қайғы қандай қаныңды бұздыратын.
Қанды кек, намысты өштік неден тумақ,
Жібітпей жүрегіңді мұз қылатын.
- Нарша Булгакбаев
- Нарша Булгакбаев
-
- Архимед
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі