Өлең, жыр, ақындар

Ілмек бойынша іздеу


Өлеңдер (1717)

Көктікен гүл

Өсіп тұрған Көктікен гүл құлпырып,
Жарым-жарты солып қалды кенеттен.
Сабағынан салбырап та қылқынып,
Өлетұғын сәтті күтті со беттен.

Толық

Тоғай мен от

Досты жөндеп таңдағын.
Қиянатшыл, кеудесінде болмаса ар,
Ондай жолдас ор қазар.
Қаскүнемнің қаппау үшін қармағын,

Толық

Шымшық пен кірпі

Ерте оянып оңаша,
Сары шымшық әнге басып тамаша,
Емес тіпті мақтан үшін қайдағы,
Өзінше бір сайрады!

Толық

Қасқыр мен қозы

Күшті алдында әлсіз дәйім айыпты,
Ондай істі тарихтан көп көреміз
Бірақ, оны біз жасайды демеңіз:
Ал, мысалға құлақ салшы байыпты.

Толық

Маймылдар

Ақылға сап үйренген іс оңтайлы,
Асар дәйім пайдаға.
Ақылсыз іс қайда да,
Құдай ақы, оңбайды!

Толық

Сарышымшық

Сарышымшық көк теңізге аттанды:
Мақтанды,
Өртеймін деп теңізді,
Естігенге сұмдық болды-ау дегізді.

Толық

Есек

Юпитер кеп, аң, құстарды ап есепке,
Жаралғанда күллі әлем,
Жаралыпты Есек те.
Тап осындай уақытта дүрбелең

Толық

Маймыл мен көзілдірік

Қарт Маймылдың тартты көзі көмескі,
Ұқты жұрттан кеңесті.
Ол дегенің онша қауіп емес-ті:
Көзілдірік керегі,

Толық

Екі көгершін

Ағайынды қос Көгершін боп еді,
Бір-бірінсіз тамақ ішіп-жемеді.
Қайда барса бірге жүріп, бір ұшты,
Қуаныш пен қайғыны да бір құшты.

Толық

Алтын теңге

Білімділік керек пе?
Сөз жоқ, білім пайдалы.
Бірақ, біздер қайдағы
Бай адамды елеп көп,

Толық

Үш әйелді еркек

Әйтеуір бір күнәкар
Әйелден соң тағы екі әйел алыпты.
Бұл жайында Патша естіп қалыпты
(Қатал Патша қайтіп оны ұнатар?

Толық

Құдайсыздар

Ертеректе өтсе керек бір заман,
Бопты халық танымаған Тәңірін,
Қарсы тұрып, тыңдамаған әмірін.
Тентек тобыр тулар ұстап мыңдаған,

Толық

Бүркіт пен тауықтар

Күнді анықтап көргісі бір келгенде,
Бүркіт ұшты шарықтап.
Біраз жүрді қалықтап,
Жай ойнайтын жерлерде.

Толық

Патша сұраған бақалар

Бақалар тым зерікті,
Өз бетімен ерікті
Жүргендерін қолайыздау көріпті.
Еркін өмір өмір ме?

Толық

Арыстан мен барыс

Жеткен гәп қой алыстан,
Көп соғысты Барыс пенен Арыстан,
Орман үшін, тұрақ үшін таласып.
Заң жүзіне болсақ көңіл бұратын,

Толық

Ақсүйек кеп Ақылгөй

Ақсүйек кеп Ақылгөймен отырды,
Әңгіме айтып не түрлі.
«Айтшы, – деді ол, – көп білетін данасың,
Адамдардың ойын оқи аласың.

Толық

Аңдардың апаты

Бір алапат апат қысып аңдарды,
Ормандарды қаптады үн қамыққан:
Айқара есік ашылғандай тамұққа,
Өлім кезді тау мен дала, аңғарды.

Толық

Иттердің достығы

Асханаға жақын беріп бүйірді,
Барбос, Полкан жатты күнге жылынып.
Күзетуге үйіңді
Болғанымен тиімді,

Толық

Бөліс

Ортақ кеңсе, үйлері бар бақшалы,
Саудагерлер әділ істеп жұмысты,
Таудай үйіп ақшаны,
Олжаларын бөлісуге кірісті.

Толық

Бөшке

Танысына қолқа сала дос келді,
Үш-ақ күнге бере тұр деп Бөшкеңді.
Досқа деген дос көңілі керек қой,
Егер ақша сұраса, онда әңгіме бөлек қой:

Толық