Ұялғаннан кісі өлмес,
Асыққанның ісі өнбес.

Ілмектер: кісі, іс, адам

---

---

Қыңыр істің қырық жылдан соң да
Қиығы шығар.

Ілмектер: іс

---

---

Іші тарлық — сараңның ісі,
Жалақорлық — жаманның ісі.

Ілмектер: сараң, жаман, іс

---

---

Ашумен басталған іс
Абыройсыз аяқталады.

Ілмектер: ашу, мінез-құлық, іс

---

---

Көп ақылды жиналса,
Қиын істі бітірер.
Көп ақымақ жиналса,
Оңай істі жітірер.

Ілмектер: іс, ақыл

---

---

Көңілсіз басталған іс
Көпке бармайды.

Ілмектер: іс, көңіл

---

---

Болған іске, болаттай бол.

Ілмектер: іс

---

---

Ойладың ба? - Істе!, Істедің бе? - Ойланба!

Ілмектер: Жапон даналығы, жапон мақалы, ойлану, іс

---

---

Ердің ісі ел мойнында, елдің ісі ер мойнында.

Ілмектер: іс, ер, ел

---

---

Жігіттің түсін айтпа, ісін айт.

Ілмектер: жігіт, түс, іс

---

---

Кәрі келсе асқа, жас келсе іске.

Ілмектер: іс, кәрілік, ас, жас

---

---

Ел дегенде езіліп,
Жұрт дегенде жұмылып істе.

Ілмектер: ел, жұрт, халық, іс

---

---

Істің ағы білінбейді,
Жігіттің бағы білінбейді.

Ілмектер: іс, жігіт, ер, бақ

---

---

Болмас іске болаттай бол.

Ілмектер: іс, болат, ер, ерлік, батырлық

---

---

Ісі кенеулінің - есімі елеулі.

Ілмектер: іс, есім, еңбек

---

---

Көрнекті іс көмілмейді.

Ілмектер: іс, еңбек

---

---

Істің басы байлы болса,
Аяғы сайлы болады.

Ілмектер: іс, еңбек

---

---

Біткен істің міні жоқ,
Бітірген ердің кемі жоқ.

Ілмектер: іс, ер, еңбек

---

---

Қайраты бар кісінің, берекеті бар ісінің,
Қайраты жоқ кісінің, берекеті жоқ ісінің.

Ілмектер: қайрат, береке, іс, еңбек

---

---

Алғыр жігіт ақылына қарай іс қылар,
Олақ жігіт оңай жұмысты күш қылар.

Ілмектер: алғыр, олақ, іс, еңбек, жігіт, күш

---

---