Қазақ киносының жаңа толқыны

    Қазақ киносы соңғы жылдары жаңару кезеңіне өтті. Жас режиссёрлердің келуімен ұлттық кинематографияда жаңа стиль, тың тақырыптар мен жанрлық ізденістер пайда болды. Бұл үрдіс бүгінде «Қазақ киносының жаңа толқыны» деген атауға ие. Оның қалыптасуына бірнеше нақты фактор әсер етті.

1.⁠ ⁠Жас режиссёрлердің көбеюі

Қазақ киносының жаңа толқынының негізгі қозғаушы күші — 25–35 жас аралығындағы талантты режиссёрлер. Соңғы бес жылда олардың еңбегінің арқасында 20-дан астам қазақстандық фильм халықаралық кинофестивальдерге қатысып, жүлделі орындарға ие болды. Бұрын мұндай көрсеткіш жылына небәрі 2–3 фильммен шектелетін. Бұл — ұлттық кино үшін үлкен жетістік.

2.⁠ ⁠Жанрлық әртүрлілік

Бұрын отандық кино көбіне тарихи туындылар мен отбасылық драмаларға негізделсе, жаңа толқын режиссёрлері жанрлық шектеулерді бұзды. 2023–2025 жылдар аралығында триллер, артхаус, қара комедия сынды жанрлардың прокаттағы үлесі 40%-ға дейін өсті. Бұл көрермен талғамының өзгеріп, киноға деген қызығушылығы артқанын көрсетеді.

3.⁠ ⁠Әлеуметтік шынайылықтың артуы

Жаңа буын режиссёрлері «қауіпсіз» тақырыптардан бас тартып, қоғамдағы өзекті әрі күрделі мәселелерді батыл көтере бастады. Әлеуметтік мазмұндағы фильмдер 2024 жылы халықаралық фестивальдерден 7 марапат әкелді. Бұл қазақ киносының көркемдік деңгейінің айтарлықтай өскенін дәлелдейді.

4.⁠ ⁠Техникалық сапаның жақсаруы

Жас мамандар шетелдік кино мектептерінде білім алып, халықаралық курстардан өтуде. Соның нәтижесінде операторлық жұмыс, дыбыс сапасы мен түсті коррекция айтарлықтай жақсарды. 2025 жылы қазақстандық студиялар жаңа техника сатып алып, түсірілім сапасын шамамен 30%-ға арттырды.

5.⁠ ⁠Көрермен санының артуы

Қазіргі көрермен — талғампаз. Netflix, корей киносы мен Голливуд өнімдерін көріп өскен буын сапасыз фильмге уақыт жұмсамайды. Осыған байланысты режиссёрлер жаңа баяндау тәсілдерін, заманауи визуалды стильдерді іздеуге мәжбүр. Нәтижесінде қазақ фильмдерінің бокс-офистегі үлесі 18%-ға жетті (бұрын бұл көрсеткіш 10% болған). Бұл жаңа толқынның көрермен сенімін қайтара бастағанын аңғартады.

«Journiverse» білім беру орталығының оқушысы: Баймұрат Сағыныш