Әрекет   

   кезеңдері

    Педагогтың іс-әрекеті

      Баланың іс-әрекеті

Мотивациялық-қозғаушы

Ұйымдастыру кезеңі: «Күлімдейік»

Күлімде күн күлімде,
Күлсін барлық бала шат.
Берекелі бүгіндей,
Бейбіт болсын болашақ

  Жұмбақ:

Аспанда  жүрер  бу болып,
Жерге  түсер су  болып.
Сай–салаға сарқырап,
Көлшіктерді толтырар.

  Бұл не? /Су/

Балалар бір-біріне таң шуағын тілеп , атқан таңмен ризашылықтарын білдіреді.

Балалар жұмбақ шешімін табады.

Іздену ұйымдастырушылық

Балалар судың адамға пайдасы қандай?

 Суды үйде қандай жағдайларда біз көп қолданамыз? Өте дұрыс, сусыз жер бетінде тіршілік болмайды. Өйткені сусыз адамдар, жан-жануарлар, өсімдіктердің барлығы тіршілік ете алмайды. Су өмір бойы айналымда болатын нәрсе. Мысалы адам шөлдегенде не ішеді? Иә су адамның шөлін қандырады. Ендеше бүгін біз осы судың ерекше қасиеттерін, оның пайдасы туралы тәжрибеден бақылаймыз.

І.Тәжірибе: Балалар қазір жылдың қай мезгілі? Ауа райы қалай болады?

Қыста жер бетінде не болады? Қардың түсі қандай? Қарды алақанымызға ұстасақ не болады? Мысалы қар қай мезгілде ериді? Неге ол кезде ауа райы қандай болады?

Осы қар ерісе неге айналады? Ал қар қатып мұзға айналады. Мұзды жылы жерге қойсақ ол еріп су болады. Біраздан кейін су салқындайды. Өйткені мұз суық. Ол еріді. Ал суық суға мұз ерімейді. Ол тек су бетінде қалқып тұрады. Оны мынадан байқауға болады. Мұзды суы бар стаканға салсақ ол көпке дейін батпай қалқып тұрады. Өйткені мұз судан жеңіл. Осылайша біз қардың суға қалай айналатынын бақылаймыз.

ІІ.Тәжірибе: Ал балалар судың түсі қандай? Суда арнайы иіс болама? Иіскеп көріңдер.

Ал су сұйықпа әлде қою ма?

Айран қандай болады? Балалар суды екінші ыдысқа құйсақ су бірден тез құйылады. Су сұйық сондықтан ағады егер су сұйық болмаса, онда ол өзендерден, арықтардан, крандардан аға алмас еді. Ал айран қою болғандықтан баяу құйылады.(Балалар айранды екінші ыдысқа құйып бақылайды.)

Екеуін салыстырсақ түстері қандай? Әдетте ақ деп атаймыз.Бірақ су сұйық болғандықтан ол мөлдір, ал айран әппақ қоймалжың болады. Екеуініңде пайдасы біз үшін зор. Ал судың мөлдір екенін былай байқауға болады. Қасықтың бірін су құйылған ыдысқа салып, екіншісін айранға салсақ, қасықты қайсысынан көруге болады? Балалар суда пішіні, болама? Неліктен? Иә су сұйық оның  пішін де, көлемі де болмайды.

ІІІ.Тәжірибе: Ал балалар біз шай ішкенде біз суды не істейміз? Дұрыс айтасыңдар. Су қайнағанда судан не шығады? Бу ауаға шығып ол тарайды. Будың өзі балалар су. Ол үшін ыстық су құйылған ыдыстың бетіне айнаны немесе шыны қойсақ біздің әйнектеріміз буланып, бу бірте-бірте су тамшыларына айналады. Осыдан кейін тағы су пайда болады.

Біздің шайымыз дәмді болу үшін не қосамыз? Сендер қанты ұнатасыңдар ма? Оның дәмі қандай? Қанттың түсі қандай? Қантты  ыстық шайға салсақ қандай болады? Дұрыс дәмі ерекше тәтті. Ендеше қантты ыстық суға салайық.Ол еріді.  Ал құмды салсақ ол қант сияқты ериме? Өте дұрыс қант тез ерігіш болғандықтан бірден суда ериді, және шайымыз тәтті болады.Ал құм суда ерімей түбінде тұнып тұра бередіде, ол балшыққа айналады сумен араласып.

Суға тұз салып көрейікші қандай болды?

Иә тұз суға ерігенімен оның дәмі ашты болды. Оны іше алмаймыз. Тек өзен көлдердің суы ғана осылай ашты болады.Осылайша ащы сумен тұщы суды ажыратуға болады.

Қосымша: Балалар судың түсін өзгертуге болады. Мысалы сендер дүкеннен тәтті шырындар аласындар.Ол шырындардың дәмі де, түсі де әртүрлі болады. Ол неліктен әртүрлі болады деп ойлайсыңдар?

Иә дұрыс айтасыңдар шырындар түрлі жеміс-жидектерден жасалады. Мысалы алма шырын бар, оның түсі ақшыл болады. Шие шырын қызыл болады. Өйткені шие қып-қызыл. Апельсин шырыны сары болады. Т.б Қазір біз түрлі түсті бояуларды қолданып судың түсін өзгертіп көрейік. Мысалы апельсин шырыны сияқты сары түспен бояп көрейік.

Неліктен су әр түрлі болып шықты? Дұрыс өйткені бояу суда еріп оның түсі бірден өзгерді.

Міне біздің суымыздың түстері бірден өзгеріп кетті. Балалар сендер ойламаңдар біздің ішетін шырындарымыздың бәрін осылай бояумен бояйт деп, қателесесіңдер. Олар таза әр түрлі жемістің шырынынан жасалады. Әр жемістің дәмі әртүрлі, соған орай шырыныда ерекше дәмді болады. Меніңде сендерге тәтті шырыным бар.

Сергіту сәті:

Ал балалар тұрайық, мойнымызды бұрайық,

Қолымызды созайық, су ішінде қалықтап,

Қане жүзіп алайық,оңға,солға бір қарап, денемізді бұрайық.

Қорытынды: Біз не білдік?

 Судың түсі мөлдір, оның арнайы  пішіні, көлемі болмайды.  Су-табиғат сыйы, сусыз тіршілік жоқ.

- Сусыз адам тіршілік ете алмайды.

 - Сумен біз тамақ жасаймыз, үйді жинаймыз, беті-қолымызды жуамыз, бақшаларды суарамыз.т.б

- Су ішеді.

- Қыс мезгілі

 - Суық болады.

 - Қар

 - Қардың түсі ақ.

 - Қар ериді онда

 - Ерісе суға айналады.

 - Көктемде ериді.

 - Жылы болады.

 - Мұз суға батпайды.

 - Жылы суда мұз ериді. 

- Судың түсі ақ.

 - Жоқ болмайды.

 - Су сұйық болады.

- Қою болады.

 - Айранныі түсі әппақ.

- Қасықты суға салсақ оны стаканның сыртынан көрінеді.

Айран құйылған ыдыстан қасық көрінбейді.

- Суды қайнатамыз.

 - Судан бу шығады.

 - Жоқ болмайды.

    Су сұйық.

-Қант қосамыз.

-Иә, қант өте тәтті.

-Ақ

-Ыстық шайға салсақ ол ериді.

Жоқ ол судың түбінде тұнып ерімей тұрады.

Су ашты болды.

- Олар түрлі жемістер шырыны болады.

- Мен суды шие шырыны сияқты қызыл түспен боядым.

-Бояу суда еріді.

-Апельсин шырыны сары болады.

 Балалар сергіту сәтін тәрбиешімен бірге қайталайды.

Судың адамға пайдасы өте зор. Суды біз тағамға қолданамыз. Судың арнайы көлемі болмайды.

Рефлексивті - корригиялық

Д/ойын: «Қандай сурет, қандай мағына?»

Балалар өзен, адам, гүл, қайық, су, қалпақтың суреттерін алып, оның пайдасы мен сақтану шаралары туралы айтады.

Балалар ойынға белсене қатысады.

.