Сыйлық туралы хикая

Күні кеше гулеп кетті астана —
Өсек десе жан кіреді, ә, тасқа да...
"Үлкен кісі сыйлық беріп шақырса,
Анау ақын бармай қапты,
Масқара!"
"Шыныменен бармай қап па?..
Құрысын! —
Туған адам емес қой ол жыр үшін.
Маскүнем-тын, құшақтап ап ыдысын,
Бермеуші еді сырахана бұрышын!.."
Осыны айтқан қасқаның —
Әбден жақсы білуші едім жас шағын.
Қайран, менің өсек шалық достарым! —
Кезіп жүріп "Қазақфильм", Тастағын,
Талай жазып беріп едім бастарын...
"Сыйлай білмес үлкен жерді, хан басын,
Мұндайларды жазаламау — заңға сын!..
Шоршып түспей қайтушы еді, құдая,
Иттің басын сар табаққа салғасын?!.
Бұл Алматы ақындарға бай қала,
Солар жайлы толғанбай ма ойлы аға?!
Олжаңды ұрлап кете берсе не болмақ,
Қу Далада қаңғып жүрген қаймана?!.
Жазғандары өлең емес — қайталау.
Сыйлық алып бұл талауы — қай талау?!
Сондайларды әлдеқандай қып жүрген
Кіл милақы ағаларын айтам-ау!.."
Өмірінде оқымаған бір өлең —
Мұны айтыпты тау жақтағы ірі емен.
Алатауды жаңғыртып кеп күлер ем,
Мұз жатыр ғой басын бұлтқа тіреген...
Кешегі бір күндерде —
Лебізім дүйім жұртқа жақса да,
Сөз патшасы арқамнан сан қақса да —
Ақ Залдарды жырмен қырған шағымда
Бір ауыз тіл қатпап еді Жақсы аға —
Жер бетіне жақын жан ед тамыры,
Е, қайтесің?! —
Бұл да Алланың әмірі!
Ойсыратып ой түйіпті сол ағам:
"Оңай қонған бақтың жоқ, — деп, — қадірі"...
Таланттарды көрмедік деп әспеттеп,
Керек пе өзі кейін жалған жас төкпек?..
Біреу күлген:
"Сыйлықтың ол қадірін?!
Қайдан білсін?! —
Бес жыл оқып КазГУ-де,
Дипломын алмай кеткен қасқа ед?!" — деп...
...Ұйқысынан оянған тау қан кірпік,
Әлденені айтпақшы боп қалды іркіп...
Тар көшеде әрі өткен мен бері өткен
Кетер болды құлағымды жаңғыртып.
Бір қолайсыз сезім кірді жанға үркіп,
Кезбе ойларды қу соқпақта қаңғыртып...
Шындығында — сөздері көп бәлелі —
Бұл сыйлықтың қандай боп ед әлегі? —
Талай рет барар жерден қалдырған
Менде де, рас, дәруіштік бар еді...
Досым кез кеп тұрып қаппын кідіріп,
Қай-қайдағы өлген елес тіріліп. ,
(...Маңғыстаудан мен келмесем, Алматы
Өсек таппай қалады екен қырылып...)
Тұрып қаппыз —
Көңіл босап, көз жібіп,
Еске түсіп талай ерсі, ез қылық.
Сыйлық түгіл, жылы лебіз естімей
Өте шыққан қыршындарды сөз қылып...
Табыспай ма бөрілерше дос ұлып?
Көңіл сонда кетпеуші ме ед жоқ ұрып?!.
Үлкен жердің шерттеулі екен секөнті —
Мезгілімнен барыппын сәл кешігіп...
Кешір бізді Кіді Уақыт, Қатал Шақ!..
Жалқаулықтан шаталармыз — шаталсақ,
Аңқаулықтан маталармыз — маталсақ.
Қанда қалған қыр мінездің қырсығы —
Ашық күнде "абыройсыз" атансақ. —
Асқарларды аузымызға түкіртіп,
Өлеміз бе, Өтежаннан бата алсақ?!
...Туар ма екен, Хафиз құсап — шарапты
Темірландар қолдарынан татар сәт?!.
Өтті-ау ғұмыр — шын болмыстан жат, алшақ,
Тастан — уыз, қара мұздан от аңсап...
 
Бары — осы, Хикаямның ең жаңа. —
Ауыз былғар әңгіме емес өр қала.
Есім барда жетіп алсам еліме —
Ендігәрі маған сыйлық берме, Аға!
Толқын құсап жаға менен жиекке өш —
Бір желпіндік! —
Бұдан сірә сый өтпес.
"Ой, өпенді-ай, жүрмейсің ғой бүлдірмей!" —
Күліп жатыр ниеттес пен сүйектес.
Жылқы көрсе ақырмайды текке есек. —
Қуандым мен болғаныма көпке өсек.
...Жаппар Ие шақырғанда бармай қап,
Жарады ғой абыройды төкпесек!..

---