Ақын және азаттық
Бостандықта бәсірем бар, ақым бар,
Медет етіп, марқаюға хақым бар.
Аспан жақты аңсап тұрар әу бастан,
Азаттықпен әмсе туыс ақындар.
Ақын рухы азат оймен серіктес,
Тар-таяңда тарпаң жыры беріспес.
Ақын халық әлімсақтан бер қарай
Күл болуға, құл болуға келіспес.
Ақын халық, батыр халық қазағым,
Аранына тартты талай тажалың.
Қалдың аман тамұқтардан неше сан
Қалқан етіп шайырлардың ғазалын.
Күл де болып қалғаныңнан көктедің,
Құл да болып қалғанынан жетті елім!
Жау қалмақты жапыратын жыр селін,
Аруақты асыратын нұр кенін
Білесің ғой Тәтіқара төккенін.
Азаттыққа арна салған бұлақтар,
Еркіндікке желдей ескен құр аттар.
Сарындатқан Ақтамберді, Бұқарлар,
Сағым қаққан Махамбеттер, Мұраттар.
Таусылардай болған шақта талқаның,
Таразыға салып талқы, ел қамын,
Көресің бе күңіренген Абайды
Кеудесінде туырылған торта мұң.
Тәңірі өзі құя салған ар-зардан,
Мағжанды айтшы!
Бебеулеген беу, Мағжан!
Ақындары кек пен шерді бір баспай,
Аңсар еткен алдындағы таңдардан.
Қазақ атын бойтұмар қып Қасымым,
Жер-жаһанға атқан жырдың жасынын.
Елім-ау деп, тілім-ау деп өртеніп,
Мұқағали маздатты өз ғасырын.
Жасын жырлар, түнектегі жарық ең,
Әр дертімнің ем дауасын тауып ең.
Ақындардың қаны, жаны, зарымен
Қауышқанмын Тәуелсіздік таңымен.
Бәйтерегім, бай кемелім!
Армысың!
Сәулетіме сай терегім, сән-мүсін.
Барлық ақын бәсіресі өзіңде,
Және менің бар бақытым, алғысым...
* * *
Алғашқы менің өлеңім
Аудандық газет бетінде
Жарқ еткен күні есімде.
Ауылдың арғы шетінде
Пошташы қарттың үйінен
Атылып шыққан бетімде
Ызғырық желдің өтінде,
Оппа бір қарда жүрелеп
Отыра қалып, бір ерек
Сезіммен сонда тербеліп,
Дауа мен дуа дем беріп,
Жырымды бастым кеудеме.
Қолымда қымбат газетті
Жұлады, шіркін, жел неге?
Ұшып бір кетпей аспанға
Омалып қалдым мен неге?
Айқайым іште тұншығып,
Көзімнің жасын бір сығып,
Шаттығым баспай аптығын
Асықтым үйге мен неге?
Таусылып дегбір, тағатым,
Бозторғай жырым қанатын
Бозала таңнан қаққандай,
Ең тәтті пейіш кәусарын
Таңдайым менің татқандай,
Ғажапты сүйіп өптім мен,
Ұшып та сонда кеттім мен!
Бәймәлім сырын көктің мен
Балқыған нұрдай сімірдім.
Заулаған жұлдыз-жүрекпен
Зеңгірге биік үңілдім.
Тұмасын танып ділімнің,
Дидарын көрдім пірімнің.
Көмекей Бұқар пырақты,
Махамбет жаққан шырақты,
Мөңкенің ұлы Мұратты,
Бабатайұлы Дулатты
Аңсарым ауып ұнатты.
Алақанымды күйдіріп,
Көзімнің жасы шын ақты.
Алапат қуат бір жасын
Жайнатып жайқын сұлбасын,
Гүрілдей жанып ішімнен ,
Қабартқан алау пішінмен
Көрдім мен заңғар Абайды,
Жырдағы жалқын арайды.
Өлеңге қонған бақ-құтты,
Ілиясты, Сұлтан-Махмұтты.
Алашым үшін зар жанды
Көрдім-ау мұңлық Мағжанды.
Падиша жыры қазақтың
Толған бір айдай көркімен,
Ақындық азар дертімен,
Қасымдай гөзал өртімен,
Мұқағали мұзарт мәртімен,
Төлеген тұнық сертімен
Жаныма менің жалғанды,
Жырымда жаһан толғанды.
Ұша да бердім, ұштым мен,
Айқара құштым әлемді.
Арсыға жолдап құс тілмен
Өлеңімдегі сәлемді.
Алғашқы сол бір өлеңнен
Өріліп шыққан өнермен,
Құс жолы қалқып төбемнен,
Қиқумен жаным жебелген,
Әлі де ұшып келем мен!..
- Асқар Сүлейменов
- Асқар Сүлейменов
- Асқар Сүлейменов
- Асқар Сүлейменов
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі