Аманат

Көк теңіздің от төсі,
Барады қызыл күн батып,
Сөйлейді ауру көкесі
Баласына тіл қатып.
— Көздерін байлап өзгенің,
Қазына-мүлік жимадым.
Көжесіз болды кездерім,
Көңілімді досқа сыйладым.
Қабақты түйіп, шарт сынып,
Көрмедім жұртты жатсынып.
Пақырға тілеп жақсылық,
Тақырға ектім ақ шыбық.
Өзіңе, балам, қалдырған,
Осылар менің бар мұрам,
Біреуге етсең жақсылық
Бір күні шығар алдыңнан.
* * *
Күзде күрең ат мініп,
Шықты ертемен жолға күн.
Жапырақтарды лақтырып,
Тонап жаздың орманын.
Алма ағашты сілкілеп,
Бұтақтарды қағады.
Күздің күні күркіреп,
Көзінен жас тамады.
* * *
Шабыт алам Қырымнан,
Ала сәуле ақшамында
Көз жіберіп зер аспанына.
Қалдырмаймын жырымнан,
Таулы Бадақшанды да,
Баулы Зеравшанды да.
Жүзіп өтем Неманнан,
Шаңқай түсте
Шаңқай құстай
Ақ нұр боп,
Ормандарға Жауамын
Жұпарын ап даланың
Меруерт көзді жаңбыр боп.
Қай қалада болсам да,
Қайтеңізге қонсам да.
Достарым көп ормандай,
Достарым көп таулардай,
Достарым көп жолдардай.
* * *
Жас жігіттер балық сүзеді,
Жел-құз өтінде.
Торыала бұлттай толқындар жүзеді
Теңіз бетінде.
Күн әлі құйып тұр.
Толқын, желге ер жігіттер алаңдамай,
От ұясын жабатын қаһармандай
Ескектерін келеді еркін сілтеп
Маяктар жанады жалаулардай.
Күн әлі құйып тұр.
Теңіз — аспан, омырауы ақ теңгелер —
Жұлдыз балық ойнаған жарқыл қағып.
Соны сүзіп сал жігіт, ақ жеңгелер,
Су түбінен суырып жатыр алып.
Күн әлі құйып тұр...
* * *
Аттандырдың ақынды,
Туысыңдай бір туған.
Бір найзағай атылды,
Кеудеңдегі бұлтыңнан.
Қалдың әзер жыламай,
Ерік бермей сезімге:
«Жібер,— дедің,— жыр, ағай»,
Қош айтысар кезімде.
Қайран ару қарындас,
Жан едің бір сен бөлек.
Жанарыңда жалғыз жас,
Тұрып қалды дөңгелеп.
Өзіңе арнап жолдадым,
Жүрегімдей бұл хатты.
Әр кез аман бол, жаным,
Тілегімдей қымбатты.
* * *
Күздің ала таңында,
Аспаннан түсіп ақ нұрлар.
Қазақтың Алатауына,
Құс болып қонды жаңбырлар.
Сол жаңбыр жаздың таңында
Жайқалар жасыл гүл болып.
Алматының бағында,
Жанар бір алтын нұр болып.
* * *
Балалық балғын күнімде,
Борығын тартқан көл-түбек,
Оралып майдың түнінде,
Түсіме енді төрт рет.
Төрт рет тұрдым төсектен,
Іздедім Торғай ақ талын.
Не керек бірақ,
кеше өткен,
Балалық күнді таппадым.
* * *
Дүниені ойымен салмақтаған,
Менің ағам еді бір ардақты адам.
Қайратты еді Торғайдың өлкесінде,
Күресуге белдесіп жан батпаған.
Бірақ өзін өзгеден асырмайтын,
Мейірімен мұңдыны асырайтын;
Жоқтық бар деп өмірде жасымайтын,
Тоқтық бар деп өмірде тасымайтын.
* * *
Аспан — көгілдір толқын,
Төсінде жүзеді
Жұлдызы мол түн.
Көктегі жұлдыздар,
Аспан шатырына қадалған
Аппақ шегелердей.
Қара адырлар
Қайырлаған кемелердей.
Осы бір түнде
Дала да жоқ секілді,
Аспан да жоқ секілді,
Қарасуық жел ысқырады
Қараңғыда атылған оқ секілді.
* * *
Тау етегі тал кілең,
Қол созады бұлттарға.
Ал, жүздері қанкүрең,
Күн бояуы жұққан ба?
Бұтағында көк бүршік,
Көк түсті су жұтқан ба?
Көк сабындай көпіршіп,
Көл бояуы жұққан ба?
Талдың бойы талдырмаш,
Бой түзейді безеніп,
Тал шыбықтай қарындас,
Кетті ме әлде өзі егіп?!
* * *
Жер көйлегі жаңарып,
Көктем келді қаз алып.
Адамдағы алалық,
Болмады әлі тазарып.
Кейбіреулер келеді,
Ерте жасап, кеш туып.
Көшке иттей ереді
Етек басты ескілік.
* * *
Алба-жұлба бұлттардың
Жейделерін жыртылған,
Жамайды ерте шыққан күн
Жақыныңдай бір туған.
Беті оттай жанады
Сөйлейді бұлт кейде өктем.
Сосын жасы тамады
Жыртық-жыртық көйлектен.
* * *
Ауыр ойдан айығып,
Аспан қалды шайылып,
Тентек бұлтты жел қуып
Тастады әрі қайырып.
* * *
Кейбіреулер жүреді,
Өтірік күліп, қол ұстап,
Қара түндей жүрегі,
Қанжар қайрап, оқ ұштап.
Қолыңа келіп қонады,
Төңірегің нұрлы болса жаз,
Соқса қыстың бораны
Кетеді тайқып сол сабаз.
Күнделікке ереді,
Алды-артын ойланбай.
Сені өсектеп үреді,
Сұмпайы сол сор маңдай.
Мейлі оған өмір қыспағы,
Мейлі оған өмір ұшпағы.
Өз есебін реттеп,
Тұрады шеттеп тысқары.
* * *
Ақса сонау алыс жерде оқ ұшып,
Қағып алам мен өмірге болысып,
Екі полюс — жақсылық пен жамандық,
Жүрегімде жатады ылғи соғысып.
Көкірегімде табысады көк пен жер,
Боранды қыс,
Көк көйлекті көктемдер.
Көкірегімде гуілдейді өкпек жел,
Көкірегім секілді асу-өткелдер.
* * *
Ескі бір жырын шертіп Бурабайдың,
Жатады жел үрлесе тулап айдын,
Толқын боп тербетіліп, төңкеріліп,
Өтеді көбік атып зулап ай, күн.
Оқжетпес ортада тұр атып таңдай,
Құшағын жайып саған жатырқанбай.
Көкшеге құлап түскен көктің көлі,
Мейірім қанша ішсем де жатыр қанбай.

---