Казак қызы

Туған ерте алакөбік толқыннан,
Азов желі сүйді сенің бетіңді.
Аспан алуан бұлттарменен толқыған,
Сенің тартқан орамалың секілді.
Жатқан орман түніменен ән күтіп,
Омырауынан ұшырады құс даусын.
Жапырақтар шырқайды бір жаңғыртып,
Штраус вальсін.
Ертеменен Тынық Донда тұрасың,
Махаббаттан тарттың ба әлде азапты.
Гүлдерді сен неге ерте жұласың,
Күте-күте шаршадың ба казакты?!
Ақшаңдақ боп белгі беріп алыста,
Келе жатыр ақ жүзіңдей таң атып.
Сен көрсін деп озу үшін жарыста,
Казак жүр ғой жүйрік атын жаратып.
* * *
Жолдары өшіп, жыл мүжіп,
Ескіріп қалған жыр еді.
Алды екен оны кім сүзіп,
Сүйді екен кімнің жүрегі.
Жазып ем оны өзеннің
Жағасында отырып.
Жатқанын іште сезген кім
Өрмегі өлең тоқылып?
Жылуына орап жырларды
Жанымның жанған отының,
Жаңғыртып жапан қырларды
Жалындап жалғыз оқыдым.
Алуға құйып зейінге
Тыңдаған оны құс кеште.
Алыстап қалған кейінде
Қызықты күндер түсті еске.
Жасыл көл — жасыл кітаптай
Алдымда жатты көсіліп.
Жолдарын жалғыз жұтатпай
Қалайша алды көшіріп.
Алдымда со бір кеш тұрды,
Түсті еске кейпі тас құздың.
Тағы да үні естілді,
Сыңғырлап күлген жас қыздың.
Шам болып тағы жағылды
Аспанның самсап шырағы.
Алқынып жүрек арынды
Таусылды жанның шыдамы.
Түсті еске аппақ білектер
Күнәсіз күндер — пак күндер.
Ақ көйлек, аппақ жүректер,
Ақ орамал — ақ гүлдер.
* * *
Мұхитқа барып түскем жоқ,
Зәмзәм суын ішкем жоқ.
Үнді аспаны астында,
Күнге күйіп піскем жоқ.
Даланы қанша шарладым,
Жалғасып шексіз қиырмен.
Қуалап көшкен қаңбағын,
Алыстым тентек құйынмен.
Арқадан қақты жел түзде,
Аунады дала кеудемде.
Сүңгідім арал-теңізге,
Шомылып шалқар көлдерге.
Қандырған, барсам шөлімді,
Сағынам мөлдір көлімді.
Мінгізіп тауға ойнатқан,
Сағынам туған жерімді.
* * *
Әлі есте әсем әндей Дон өлкесі,
Өзен-су, көгілдір ну, жон өркеші.
Көп жылдар сол қалпында көнерместен
Қалыпты көкірегімде көлеңкесі.
Шомылып сұлу Донға шалқалағам,
Денеме қуатты бір қан тараған.
Аралап Ростовты қыдырмасам,
Құмарым еш уақытта тарқамаған.
Айнала алып жатқан шартарапты,
Күмбезді тізілген үй салтанатты.
Ақкөңіл құшақ жайған Дон казагы,
Болатын мейірімді, мархабатты.
Керемет құбылысқа көңіл бөліп,
Мен одан қайттым біраз өмір көріп.
Дон сипап жауырыннан, Азов желі
Апамдай сүйген мені еміреніп.
* * *
Соғыста лаулап жанып түн,
Өртенді орман-өсімдік.
Қайғы мен қатер-қауіптің
Бәрін де бастан кешірдік.
Жамылып қара түнекті,
Күн көрмей қанша өтті адам.
Сырқыратты сай-сүйекті
Аналар даусы жоқтаған.
Жұтылып жертөледе
Жоғалды қанша гүл жастық.
Талайды ажал төбеге,
Шегелеп кетті бір тас қып.
Күлді өмір күлдің ішінен,
Шарпыған күрең өрт өңін.
Айрылмай қайрат-күшінен,
Айнала жайды өркенін.
Кеткендей өмір құны артып,
Қан тамған жерге кешегі,
Құлпырған бүгін гүл аңқып,
Көргенде көңіл өседі.
* * *
Ақ жүзіңді асығамын көргенше,
Жаным құмар жалыныңа енгенше.
Жолды бөгеп жатып алар жалпақ қыс
Армансыз сүй жаз айналып келгенше.
Ақ ниетті періштедей асыл жан,
Сипашы бір саусағыңмен шашымнан.
Басшы мені бауырыңа күліп бір
Жауыннан соң жайнап күндей ашылған.
* * *
Жығылды жас солдаттар
Орта жолда мертігіп.
Талай үйден сөнді оттар,
Ұшты гүлдер жел тұрып.
Өлгендердің есімін
Жалғастырды тұқымы.
Қайта ашылды есігі,
Қайта ұшты түтіні.
* * *
Алдымда ақсұр тораңғы,
Айнала тау қымтаған.
Білмей өскен боранды,
Көк дауылды бұрқаған.
Жан-жағы тау шіренген,
Жан-жағы тас тірелген.
Жан-жағында шеңгелдер,
Үстінде бұлт түнерген.
Тораңғылы тұр арал,
Түні салқын, күні ыссы,
Жан-жағында жыралар,
Ұры иттей жымысқы.
Тау қойнында тораңғы,
Жақсылыққа жоралғы.
Таудың өзі тасалап,
Білмей өскен боранды.

---