Қисық арба жол бұзар

Қаламым менің желді аяқ,
Желе жортты, көр енді!
Алатаудан әрі өтіп,
Қаратауға жөнелді!
Бір соқты да Шымкентке,
Көп кетпеді ұзаққа,
Түстенді де Созаққа,
Барып қонды Құмкентке.
Өтірік-өсек, желбуаз,
Жалақор, жылпос, жағымпаз,
Сырты семіз, іші арық
Отыр екен бір сабаз.
Тұра қалдым көрінбей.
"Қисық арба жол бұзар "
Деген нағыз осылар.
Елден ерек бөлек тұр,
Болу керек директор,
Алдын бөгеп есіктің:
— Неге оқудан кешіктің? —
Дейді бір жас балаға,
Түк зәре жоқ балада;
"Азғын!" — деді ақырып,
Өз-өзінен бақырып,
Қыстың көзі қырауда,
Ыңғайланып жылауға,
Бүлдіршіндей бөбек тұр,
Тілегенов бөгеп тұр:
— Ауылым алты шақырым,
Келгенім жоқ ақырын! —
Десе бала шындап-ақ,
Қайда ондайды тыңдамақ.
— "Жоғал, айда кет!" — деді,
Еш рақым етпеді,
Суық сорған балалар,
Қайтты аулына кеткелі.
Қаламым менің ақырын,
Жазып қойды жасырын.
Бір қыз келді жүгіріп,
Тілегенов үңіліп,
Қарады да ақырды,
Қызды өзіне шақырды:
— Неге қарның шығыңқы?
Неге түрің солыңқы?
Түрің емес бұрынғы?.. —
Деп бетіне бұрылды,
16 жасар "Б..." қызы,
Түрі неше бұзылды,
Ұялғаннан от шығып,
Бетіне ашу сызылды,
Жасын сықты көзінің,
Айта алмады сөзінің
Аяғын да дұрыстап,
Кетті үйіне жылыстап,
Және екі қыз ентелеп,
Келіп еді еркелеп,
— Сұмырайлар, азғындар!
Деген сөзбен жекелеп,
Екеуін де қайтарды,
Ұят сөзбен тойтарды.
Бас-аяғы сегіз қыз,
Түк дәлелсіз, жазықсыз,
Өтірікпен, өсекпен,
Бәрі алдыңғы есеппен,
Шықты оқушы есептен!
"Қойды шартық бүлдірсе,
Елді қортық бүлдіреді ",
Сәбилерге бейкүнә
Көрінгенді күлдіреді.
Қайда тәлім, өнеге ?
Істелмейді ол неге?
Кез келгенді сөгуге,
Абыройын төгуге.
Кім берді оған право,
Өсек, жала егуге,
Облыстық, аудандық
Оқу орындарының
Ойын шындап бөлуге
Өте керек бір жұмыс,
Әдейі арнап келуге!..
Бұл қылығы шын болса,
Мықтап шара көруге!
Бір мектептің тағдырын
Қолына беріп, мұндайға
Болар ма екен сенуге?!

---