Эпилог (Далаға сапар)
Тұйықтап Торғай қала төрт көшесін,
Көтеріп биік тұлға көкке еңсесін,
Мектеп тұр жоғарыда, күнге қарап,
Жазулы маңдайында қадірлі есім.
Тұйықтап Торғай қала төрт көшесін,
Көтеріп биік тұлға көкке еңсесін,
Мектеп тұр жоғарыда, күнге қарап,
Жазулы маңдайында қадірлі есім.
Өтті айлар арқалаған ауыр қысты...
Сарыққан кеудедегі сабыр, күшті.
Еркіндік еркесіндей жыл құстары
Туған жер аспанында тағы да ұшты.
Қыс еді. Ноябрьдің аяғы кеп,
Арқаның сала берді бораны үдеп.
Жазудай сумен жуған кетті өшіп,
Жаздағы қырдың жолы сорабы көп.
Уақыттың озды күні сонан бері,
Туған ел құшағына ол кіргелі.
Ақ қардың омырауынан көз шығарып,
Көктемнің есті рақат қоңыр желі.
Сонау үй жай күнде де саңғырлаған,
Ал қазір үнге толы дабырлаған.
Қалтасы мыңды жұтқан саудагердің
Қонағы - көбі жақсы, қадірлі адам.
Бүгін таң ең бірінші күнді көрген
Ноғай шал мұз тиеген көк өзеннен.
Қызыл нар, жалпақ табан ауыр шана,
Асықпай ыңырана жылжиды ермен...
Қысқы таң арайында ағараңдап,
Даланың адырлары келеді андап.
Әр жерден көлеңкелер тұра қашты,
Бұлттардай тауға қонып, ұшқан самғап.
Күндер, Күндер! Жылдың жақсы күндері,
Қайырлы таң, қасиетті түндері,
Сендер солай бір-біріңе ұзатып,
Бізді апарып тастайсыңдар ілгері
Көп болды қалам сырласпай,
Ақындық құрмай өлді-ау күн.
Көкірегімнен жыр қашпай,
Ішімде бірақ ояумын.
Он бесінде әлі сәби әр адам,
Он бесімде үш от басы қараған,
Тағдыр деген жықтырмайтын балуанмен
Жігіт едім белдесуге жараған.
Қойылды бір ат көшеге,
Шықты бір өлең кеше де, –
Осының бәрі –
«Бұл қалай?» - деген сұрақтың
«Адам деген ардақты ат!»
Адам деген атыңнан айналайын,
Адам - күннің баласы,
Адамға күн беріңдер!»
Қаншама рет қалам тартсам қасымда,
Сен тұрасың жүрегімнің басында,
Сен өзімнің өміріме кіргенсің
Сонау-сонау сегіз-тоғыз жасымда.
«Туған жер, нұр топырақ, балдай суым,
Арбайды қай сиқырың, қандай сырың?
Баурында барлық өмір барады өтіп,
Болған соң тәттілігің балдай шырын.
Ағартып Алатаудың ақ самайын,
Алматы сағынды ғой жастан айдын,
Мұншама көп күттіріп, көп аңсатып
Мұхиты қайдасың сен Қапшағайдың?
Қордайдың әдемі атқан ақ таңында,
Даланың самалы ойнап ат жалында,
Сау желіп, бұлбұл қағып келе жатқан
Біздің өмір, жақсы дәурен жаз еді,
Адам көзі бізді көріп мәз еді,
Шулы тірлік, думан достық мереке
Heгe қысқа, неге мұнша аз еді?!
Бұлағы еді бұл қазақтың
Бір төбеден көз ашқан.
Керуен өтер жолға жақын,
Жолаушылар шөл басқан.
Таң келеді,
ақтық сөзін айтыпты Ай,
Енді өзін бұл аспанда бар тұтпай.
Өң мен түстің арасында жаттың сен
Ақ қайыңдар
Күзден жазға қайтыңдар!
Ақ тұлпарлар
Күміс тұяқ, алтын жал!
Есінде ме, ауылыңа
Мені әкеле жаттың сен.
Қап-қараңғы жаныма
Жарықжұлдыз жақтың сен.
...Қайталап түскен қалың қар
Қабат та қабат бекінді,
Жалаңаш қалған қайыңдар
Қадаған та я к секілді.
− «Абылайдың ақ үйі» - дейсің бе, сен?
− Енді көріп, еркін ғой - менсінбесең!
Қызылжардың бастағы тәжіндей боп,
Сол түсетін есіңе Есіл - десең.
Қош Алтай, аппақ теңіз, ару айдын,
Арман ғой сенде өткізу бәрін айдың!
Тағдырым талай жерге тап қылса да,
Жаннатты сенен өзге танымаймын.
Ат екен бір аспаншыл
Құспен, сірә, аталас.
Асқар таудан аспанша
Құмары әсте тарқамас.
Бұқтарма теңіз үстінде
Аралдар бар не қызық.
Тұрады мұнар ішінде
Толқынға төсін емізіп.
Сыбызғы кесіп қурайдан,
Сыйлауға саған ұйғардым,
Шеберлік тілеп құдайдан,
Жасауын білмей қиналдым.
Қалбаның бір қабаты сонау сілем,
Кей-кейде арасында айғай-сүрең.
Алтайдың аюлары еріккенде
Ойнайды тас лақтырып жолаушымен.
Ay қараймын азаннан тұрып алып,
Осы теңіз балығын қырып алып
Жүрген сабаз секілді сенімдемін,
Жылы толқын жатады күліп ағып.
Батар күннің тауда қалып сирағы,
Cay денесі сай ішінде қирады.
Анау жақтан аю бұлттар шыға кеп,
Күннің алтын сынықтарын жинады.
Дүңк, дүңк еткен катерлер
Дүрсіл қаққан жүрек пе?
Тіршілікті әкелер
Мынау шалғай түбекке.
- Джон Максвелл
- Асқар Сүлейменов
- Асқар Сүлейменов
- Асқар Сүлейменов
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі