Өлең, жыр, ақындар

Бұл қалай?

Мен де бірі екенмін
Қолды-аяққа тұрмастың.
Айтуынша әкемнің,
Құлыныммен құрдаспын.

Толық

Бүиі

Қасына алып мені ағам,
Қой бағысып жүр едім.
Бүйі көріп даладан
Дүрсілдеді-ау жүрегім!

Толық

Қырықаяқ

Шым астынан кетпейді,
Шымбайына батса да.
Суық та оған өтпейді,
Сызды жерде жатса да.

Толық

Ара

Қызғалдақтың қасына
Қойып едім қондырмай,
Бізін сұғып басыма,
Шақты ара оңдырмай.

Толық

Әупілдек

Ауыр жүкті батпандай
Арқалап бір жатқандай,
Әуп! Әуп!— дейтін кешқұрым
Әупілдектің ешбірін

Толық

Қояным

Бір қоян асырап келемін,
Оған мен көп уақыт бөлемін.
Өзі бір сүйкімді,
Бар менің

Толық

Тоқал ешкі

Күнде тәртіп бұзыпты:
Кішілерді сүзіпті
Миуаны үзіпті,
Мүйізіне тізіпті.

Толық

Ұқпаймын

Қоралар қалады қаңырап,
Ертемен қой өріп кетеді.
Момақан қозылар маңырап,
Үндері көш жерге жетеді.

Толық

Мен — балықшы

Серік болып Салыққа,
Барып едім балыққа.
Алабұға, ақ шабақ
Берді маған көп сабақ.

Толық

Дұрыс па, бұрыс па?

Сағат бірден асыпты,
Апам іске асықты.
Бұрын мұндай болмаған,
— От жақ!— деді ол маған.

Толық

Тоқымқағар

Таң қалдырып мен елді,
Тайға мініп жөнелдім.
Шапқан сайын елірдім,
Шапанымды жел үрді.

Толық

Аурудың аты

Береке кетіріп,
Ауырдым өтірік.
Апам да,
Атам да,

Толық

Кемірген кім, ішкен кім?

Қағып шаңды,
Кітапшамды
Темірменен
Кемірген кім?

Толық

Сыр

Түніменен ауырды
Түбі босап тістерім.
Тауыстым бар сабырды,
Білмеді апам не істерін.

Толық

Шықсам да

Батырлығым ұстады,
Шықтым терек басына.
Сонау орта тұстағы
Жеттім ұя қасына.

Толық

Калошым алды өшін

Күнде де,
Түнде де
Сырғанай,
Сырғанай

Толық

Ішік

Апаммен келісіп,
Алып ек бір ішік.
Көкеме ол ұнады,
Қиылып сұрады:

Толық

Сенбесеңіз

Қанкөбелек ойнадық,
Қызығына тоймадық.
Біз айналдық,
Бізбен бір

Толық

Әттеген-ай

Ойнадым, ойнадым,
Ойынға тоймадым.
Шегім де бұралды,
Сонда үйге оралдым.

Толық

Түлкі мен Маймыл

Баяулатып,
Жаяулатып
Жел есті.
Бау-бақшада жапырақтар гулесті.

Толық

Калош пен Ботинка

Көшедегі қою сазды, балшықты
Өте алмайсың секіріп те, аттап та.
Калош кешіп лайсаңды, шалшықты,
Ботинканы тигізбеді батпаққа.

Толық

Бұлбұл және оның иесі

Ту қадап төсіне
Қызарды күншығыс.
Айтты арыз иесіне
Тордағы әнші құс:

Толық

Бас пен Тарақ

— Біз тұрғанда, о, бауырым, туысқан,
Басқаменен кезің бар ма сиысқан?!—
Деді Тарақ бурыл Басқа менменсіп,—
Менсіз сенің күнің құрсын ұйысқан!

Толық

Доңыз бен Сабын

— Белгілі бір тәртіпке бағын, әке!
Тазалыққа басыңды ій,
Табын, әке!—
Деп Мысықбай

Толық

Бұлт пен Қаңбақ

Күзгі дала көріксіз,
Құйын соғып есірді.
Қаңбақтарды еріксіз
Қуалады, көшірді.

Толық

Түлкінің «сыны»

Бір ой келіп Түлкіге,
Кітап алды қолына.
Қалғып-мүлгіп ілкіде,
Қарады әрбір жолына.

Толық

Аңқау аңшы

Көрді аңшы,
Көрді аңшы
Кенеттен
Отырған қоянды.

Толық

Көктем шығып кетпесін

— Коньки теуіп үйренем,
Қиын дерлік несі бар!—
Күнде солай дегенмен,
Кәрім емес асығар.

Толық

Қалтырауық

Ашық аспан, таза ауа,
Айнала қар етектен.
Екі бала түс ауа
Оралды үйге мектептен,

Толық

Айып

Шаңғысына сүйіне,
Ойнай-ойнай еc кетіп,
Омарғали үйіне
Оралды тек кештетіп.

Толық

Қыс

Әдемі әнші құстар кеп қонатын,
Ауылдың айналасы бақ болатын.
Қыс өзі бүрсеңдеген бала талға
Кигізді үстіндегі ақ халатын.

Толық

Кірпі

Жатқан кезде быртиып,
Кірпіге сен көр тиіп.
Тікірейтіп түрпісін
Түрегелер үрпиіп.

Толық

Алма неге ұялды?

Ақ матада
Жібекпен
Алма шеккен кіл «бестік».
Ұстап көріп әдеппен:

Толық

Күз

Жайып салып алдыңа қалағанды,
Жемісті күз кезінде келе қалды.
Жоқ еместің бәрі бар қоржынында,
Жаратпайды бірақ ол тонағанды.

Толық

Саққұлақ

Күшігім бар.
Күшігім
Кереметтей саққұлақ.
Күзетіп үй есігін

Толық

Мұң

Ойыншық еді лайық,
Шығарды Омар быт-шытын.
Осыған қатты мұңайып,
Таянып отыр шықшытын.

Толық

«Мат»

Бір дүние қосылды —
Шахматын берді атам.
Жеңбесем де досымды,
Шайқасқанды ұнатам.

Толық

Шие мен жиен

Айтқан тілді алмайтын
Көршіміздің жиені.
Әлі жеуге болмайтын
Жұлатын көк шиені.

Толық

Жаңбырдан соң

Жалт-жұлт етіп, сарт-сұрт етіп жалт ойнап,
Жаздай жаңбыр жаумап еді — жұрт айғақ.
Бимаза жел аспан астын аралап,
Бір мезгілде алып келді бұлт айдап.

Толық

Бұлт

Жалбыр-жалбыр жүні ұзын
Жабағыдай
Жөңкіген бұлт көк жүзін
Жабады ұдай.

Толық