Өлең, жыр, ақындар

Жайықтың бойы көк шалғын

Жайықтың бойы көк шалғын,
Күзерміз де жайлармыз.
Күлісті сынды күреңді
Күдірейтіп күнде байлармыз.

Толық

Әрайна

Әрайна, билер, Әрайна,
Арғымағым жарай ма?
Астыма мінген арғымақ
Күшіген жүнді, шал жебе,

Толық

Алтын жақса жарасар

Алтын жақса жарасар
Жылтыраған күміске.
Он екі ата байұлы
Жиылып келсе бұл іске.

Толық

Өлең айтып толғадым

Өлең айтып толғадым,
Көкірегімді басарға.
Қаралай отын жармадым
Тас қазанға асарға.

Толық

Істеген ісім кетті далаға

Істеген ісім кетті далаға,
Қашан өтіп шығам деп,
Қайғырамын мен-дағы
Жайықтан арғы далаға.

Толық

Абайламай айрылдым

Абайламай айрылдым
Ар жақтағы елімнен –
Анау Нарын деген жерімнен.
Тірі кеттім демеймін,

Толық

Аспанда ұшқан ақсұңқар

Аспанда ұшқан ақсұңқар,
Қолымда тұйғын, лашын.
Қосылған жаста арудың
Көре алмай кеттім құлашын.

Толық

Сөйлесем даусым аңқыған

Сөйлесем, даусым аңқыған,
Сөйлеуге жүрек талпынған.
Атасы беріш болса да,
Артық пайда көрмедім

Толық

Желп-желп еткен ала ту

Желп-желп еткен ала ту
Жиылып алар күн қайда?
Орама мылтық тарс ұрып,
Жауға ататын күн қайда?

Толық

Еріскендей ер болса

Еріскендей ер болса,
Соғысқандай жер болса,
Бірме - бірге келгенде,
Әлі де болса бір тәңірге жылармын.

Толық

Еменнің түбі — сары бал

Еменнің түбі — сары бал,
Еріскен көңіл — бәрі бал.
Жоғарыдан төмен төгейін,
Керегіңді теріп ал.

Толық

Қара нар керек біздің бұл іске

Толарсақтан саз кешіп,
Тоқтамай тартып шығарға
Қас үлектен туған қайтіп
Қара нар керек біздің бұл іске.

Толық

Ғашық болғым келеді...

Сезімнің сергелдеңі көп, білемін.
Сонда да сүйсем екен деп тіледім.
Бір ғажап пен бір азап бар болса да,
Өртіне өртенуді бақ көремін...

Толық

Азамат ердің баласы

Арғымақтың баласы
Аз оттар да, көп жусар —
Талаудан татқан дәні бар.
Азамат ердің баласы

Толық

Еңселігім екі елі

Еңселігім екі елі,
Егіз қоян шекелі,
Жараған теке мүшелі,
Жауырыны жазық, мойны ұзын

Толық

Арғымақ, сені сақтадым

Арғымақ, сені сақтадым,
Құлағың сенің серек деп.
Азамат, сені сақтадым,
Бір күніме керек деп.

Толық

Бірсіндеп садақ асынбай

Бірсіндеп садақ асынбай,
Біріндеп жауды қашырмай,
Білтеліге доп салмай,
Қорамсаққа қол салмай,

Толық

Борай да борай қар жауса

Борай да борай қар жауса,
Қалыңға боран борар ма?!
Қаптай соққан боранда
Қаптама киген тоңар ма?!

Толық

Сағыныш сазына қанықпын

Сағыныш сазына қанықпын,
О бастан мен мұңға жарыппын.
Тәңірім, жаным – бос, тән зілдей,
Сезімсіз күндерден жалықтым.

Толық

Жанымды тепкілесең де

Жанымды тепкілесең де,
Бал шағың кетті десең де,
Азапты күнде жесем де
Зәріңді төкпе демеймін,

Толық

Сен өлген күн

Сен өлген күн,
Көзіңде Ай-нұр сөнген күн,
Өзіме қайғы төнген күн,
Сезімді мәңгі көмген күн.

Толық

Серік Томановқа

Мұқаңдар жоқ Абайлардың соңында
Кеткен мәңгі қаламымен қолында.
Тағдыр бақтың бұйыртпады бірін де
Сені де, Аға, көре алмадым тіріңде.

Толық

Мендегі бақыт...

Сезіп келем,
Сезіп жүрмін,
Сеземін...
Бұл жалғанның жылдам өтіп кетерін.

Толық

Біржанға хат

Мінсе берік, шапса жүйрік қазан атым,
Құлақ сал «Телқоңырға» жамағатым.
Баласы Қожағұлдың Біржан салға,
Жіберген хат пен қалам, аманатым.

Толық

Біржанның қартайған және сырқаттанған кезінде шығарған өлеңдері

Ал, дүние, өтеріңді біліп едім,
Білдірмей серілікпен жүріп едім.
Бұл күнде арық қойдан бағам кейін,
Үш жүзді сайран қылған Біржан едім.

Толық

Теміртас

Біржан деп атым шықты алты алашқа,
Құдайым берсін ғұмыр Теміртасқа.
Жасына алпыс бестің келгенімде,
Құдайым берді науқас ғарып басқа.

Толық

Бүркітші

Бүркітті, асуыңнан талай өттім,
Қалың ну орманыңда сайран еттім.
Айнала Жөкей көлдің жағалауын,
Шіркін-ай, бір көруге арман еттім.

Толық

Жақсы мен жаман

Біреудің аспанда жүр даражасы,
Біреудің көкте қолы, жерде басы.
Жақсының жаман менен айырмасы —-
Ойласаң, жер мен көктің екі арасы.

Толық

Көкейкесті

Ай қараңғы көрінер солған сайын,
Пенде азар кемеліне толған сайын.
Адамға ашу — пышақ, ақыл — таяқ,
Таяқ та мұжылады жонған сайын.

Толық

Жанбас сипар

Ұшына орамалдың түйдім сусар
Көп жылқы көкалалы көлде жусар.
Кешегі ел қыдырған есер шақта,
Ән еді Біржан салған «Жанбас сипар».

Толық

Атығайдың елінің адамдарына айтқаны

Атығай қайран елім, қоныстасым,
Бар еді, құрбы-құрдас, шын мұңдасым.
Құданың құдіретімен уақыт жетті,
Барады алыс жолға ғарып басым.

Толық

Әйелі Әпішке айтқаны

Үш жүзге бойың жеткен биік аршын,
Үш жүзден таңдап алған ғашық жарсың.
Именбей ақ төсіңнен аймалатшы,
Иіскеп шыбын жаным сая тапсын.

Толық

Жанботаға тағы бір айтқаны

Бұрынғының биіндей би қалмады,
Бүгінгінің биінде ми қалмады.
Хатым — құран болмаса молдалардан,
Өлікке тамнан басқа сый қалмады.

Толық

Жанботаға

Жанбота, жоқтамадың, кетті кегім,
Өтпеді басқа елге болыстығың!
Неше жыл арасында өтсе дағы,
Бір жоқтар сүйегімді Иса інім.

Толық

Алтын қызға

Алтынжан, сен де Керей, мен де Керей,
Ән салсам бүлкілдейді айыр көмей!
Алтынжан, домбыраңды маған берші,
Тағы да істеп берер арық Керей.

Толық

Тұрлыбекке

Тұрлыеке, үміткерміз бір құдайдан,
Қарада хан өтпепті Абылайдан.
Тұсында Абылайдың құтпан болған,
Сөйлейін баян қылып Жолдыбайдан.

Толық

Балқожаға

Балқожа, сенің әкең — Құдайберген,
Әрқашан жаман болмайд жақсыға ерген.
Кешегі жаңа закон шыққан кезде,
Оязнай елге шығып бала берген.

Толық

Шорманның Мұсасына

Ассалаумағалейкүм, атың Мұса,
Жүзіңді бір көруге едім құса!
Қуандық-Сүйіндіктің қазығысың,
Кешегі етіп кеткен әкеге ұса.

Толық

Күлен-Маймаққа

Сен өзің туғаныңнан маймақ едің,
Есіл бойын Көкшолақпен жайлап едің.
Қаңғырып Қызылжардың көшесінде
Қылжаңдап арақ ішкен парнақ едің.

Толық

Байпаққа

Ей, Байпақ, өлең айта келдім саған,
Қалтаңда бір сом болса, берші маған!
Біржанды өліпті деп естігенде,
Сабаң мен азаң болсын салған маған.

Толық